بزرگنمايي:

پیام خراسان - مشهد- مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی گفت: عملیات مرمت برج و باروی شهر تاریخی توس در وسعت هفت هزار مترمربع آغاز شد.
ابوالفضل مکرمی فر روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا ارتفاع برج اصلی شهر تاریخی توس را 9 متر و عرض آن را شش متر ذکر و بیان کرد: شهر تاریخی توس دارای 106 نیم برج، چهار دروازنه شامل رودبار، مرو، نیشابور و رزان و وسعت منطقه آن هفت هزار مترمربع است.
وی اعتبار در نظر گرفته شده برای مرحله نخست مرمت برج و باروی این شهر تاریخی را 16 میلیارد ریال اعلام و بیان کرد: در سفر اخیر رئیس جمهوری به خراسان رضوی 90 میلیارد ریال برای اجرای این پروژه منظور شد. در این چارچوب از امسال به مدت سه سال و هر سال 30 میلیارد ریال از این حجم اعتبار اختصاص می یابد و به فراخور تخصیص اعتبار عملیات مرمت انجام می شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی افزود: اجرای این پروژه با هدف بازگرداندن عظمت و شکوه شهر تاریخی توس و معرفی بیش از پیش آن به عنوان یک جاذبه معماری و فرهنگی مشهد صورت می گیرد.
وی ادامه داد: با برنامه ریزی صورت گرفته عملیات مرمت و احیای برج و باروی شهر تاریخی توس ظرف سه سال آینده طبق برنامه انجام می شود و توقفی در پروژه رخ نخواهد داد.
شهر تاریخی توس با محوطه 360 هکتاری در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
منطقه توس در سده دوم هجری مجموعه‌ ای ‌از آبادیهایی همچون نوقان، سناباد و توس بود که این آخری آبادترین آنها محسوب می شد. امروز همه آن آبادیها درون شهر مشهد قرار دارند. پس از شهادت امام رضا(ع) در خراسان تاریخدانان محل دفن پیکر مطهر و حرم ایشان را "ارض توس" عنوان کردند.
توس در زمان حمله مغول ویران اما پس از مدتی تجدید عمارت و چند مرتبه مقر فرمانروایان مغول شد. بازسازی عمارت قلعه توس پس از فوت تیمور صورت گرفت. در دوره‌ های بعد نام توس را با نام مشهد یکجا می‌ بردند اما مشهد به تدریج به واسطه اهمیت مذهبی شهر توس را تحت‌ الشعاع خود قرار داد و پایتخت خراسان شناخته شد.
توس تا بهمن 1391 یکی از روستاهای تابع مشهد شناخته می ‌شد اما با تایید شورای عالی معماری و شهرسازی این روستای تاریخی که مقبره حکیم ابوالقاسم فردوسی در جوار آن قرار دارد به عنوان یک محدوده منفصل شهری به شهرداری مشهد واگذار شد. هم اکنون توس زیر نظر شهرداری منطقه دوازدهم مشهد اداره می‌ شود.
خراسان رضوی هزار و 540 اثر، بنا، محوطه و تپه تاریخی و میراث معنوی ثبت شده در فهرست آثار ملی ایران دارد.
7496/1858