بزرگنمايي:

پیام خراسان - جامعه‌شناس و پژوهش‌گر گفت: باید توجه داشت که سیستم فضاهای تروریستی منطبق‌بر ملازمات تجربی و شواهد علمی بوده و با استفاده از این دانش افراد را به انجام حملات انتحاری ترغیب می‌کنند.
به گزارش ایسنا- منطقه خراسان، مرتضی نادری در نشستی که در موسسه آموزشی‌پژوهشی فردای پارس برگزار شد، اظهار کرد: روانشناسان به این نتیجه رسید‌‌ه‌اند که در طول تاریخ جنایاتی چون قتل عام هزاران کودک و... که اتفاق می‌افتد باعث شده که افراد به این فکر بیفتند که بشر چگونه توانسته به چنین اقداماتی دست زند. 
وی افزود: برخی معتقدند که فجایعی که در جنگ جهانی دوم روی تنها به دلیل وجود شرایط ویژه‌ای بوده است. حال آنکه با آزمایش‌های گوناگونی که روانشناسان از افراد عادی گرفتند ثابت کرده که انسان‌ها می‌توانند دست به این جنایات زنند.
نادری ادامه داد: روانشناسان با آزمایش‌های گوناگونی که انجام دادند به طورکلی به دو مکانیزم عمده رسیدند که یکی از آن مکانیزم‌ها، هم‌رنگی است. درواقع رفتار فرد تحت تاثیر حضور واقعی یا خیالی دیگران قرار می‌گیرد، دومین مکانیزم پیروی‌کردن از فردی است که دارای اتوریته یا اقتدار است.
وی با بیان اینکه «افراد در یک موقعیت مبهم تحت نفوذ اطلاعات دیگران قرار می‌گیرند»، تشریح کرد: درواقع فرد دیگران را منبع اطلاعاتی خود قرار می‌دهد و خود با آن‌ها همرنگ می‌شود. باید بدانیم وجود شرایط مبهم افراد بیشتر به سوی هم‌رنگ‌شدن سوق می‌دهد. مانند موقعیت امروز ایران که خیلی مبهم بوده بنابراین منجر به حرکت افراد به سمت رفتارهای توده‌ای می‌شود.
این جامعه‌شناس خاطرنشان کرد: حالت دوم زمانی است که فرد در بحران باشد بنابراین مجبور است یک تصمیم مهم را در مدت زمان محدودی بگیرد‌ و اما حالت سوم هنگامی است که دیگران برای ما نقش متخصص را دارند بنابراین هم‌رایی افراد را به همراه می‌آورد.
نادری با اشاره به انواع نمونه‌های هم‌رایی در جامعه گفت: هم رایی نمودهای زیادی در جامعه دارد که می‌توان به یکی از آن‌ها چون مد اشاره کرد. از سویی دیگر، چالش سطل آب یخ نیز از این دسته هم‌رایی‌هاست. درواقع افراد برای اینکه احساس پذیرش در گرو‌ه‌های مدنظر خود پیدا کنند با آن‌ها هم‌رنگ می‌شوند. 
وی توضیح داد: نکته اینجاست که هم‌رنگی همیشه حالت خوشایند ندارد. برای نمونه مادری در سال 2008 به دلیل تجاوز به چند نوجوان دستگیر شد. پس از بررسی‌ها مشخص شد که مادر، نوجوان‌ها را به مهمانی‌های جنسی دعوت کرده و به آن‌ها مواد ‌داده و با آن‌ها رابطه جنسی برقرار می‌کرد. وی علت اینکار را در حلقه مرکزی قرار گرفتن در میان گروه مطرح کرده است. 
نادری افزود: مادر متجاوز به دلیل اینکه همواره در دوران دبیرستان عنوان یک بچه طردشده شناخته می‌شد تلاش کرده با این کار مورد پذیرش گروه قرار گیرد.
وی با بیان اینکه «اگر فردی دارای اقتدار باشد، می‌تواند فردی را به انجام یک دستور متقاعد کند» اظهار کرد: درواقع نرخ بالای اطاعت از یک سو و پیش‌بینی دست کم بودن از سوی دیگر منجر به ایجاد یک معلول مرگبار خواهد شد. زمانی که به فرد نقشی همراه با ارزش‌های مثبت نسبت دهیم فرد خود را در نقشش غرق می‌کند و اقدامات فاجعه‌باری چون افسران نازی انجام خواهد داد. 
این جامعه‌شناس مطرح کرد: اطاعت کور از دیگران بد و شیطانی است که می‌توان به چند نمونه از آن چون شکنجه عاملان حملات انتحاری اشاره کرد. باید توجه داشت که شکنجه کار حساسی است و هرکسی نمی‌تواند آن را انجام دهد. این درحالیست که اعدام را همه می‌توانند انجام دهند. درواقع شکنجه اقدامی کاملا شخصی است و افراد باید آمادگی انتخاب نوع شکنجه را برای دیگران داشته باشند.
نادری با اشاره به آزمایشات روانشناسان برای توانایی افراد در شکنجه کردن دیگران توضیح داد: در وهله اول آزمایش، فرد، نگهبان زندان می‌شود، پس از آن در جوخه بازداشت، بعد تماشاگر شکنجه و درنهایت به مقام شکنجه‌کننده می‌رسد. نکته جالب این است که سادیسمی‌ها در همان ابتدای کار از گروه کنار زده می‌شوند؛ چراکه از شکنجه در همان ابتدا لذت می‌بردند، اما در انجام آزمایش به فردی نیاز است که از فرد اتوریته اطاعت کند.
وی توضیح داد: عنصر بعدی در انجام شکنجه باور و ایدئولوژی امنیت ملی است که منجر به اعتقاد فرد برای انجام شکنجه می‌شود. برای شکنجه‌گرها بسیار مهم است که چنین ایدئولوژی را کاملا بپذیرند. آخرین نکته این است که با فرد شکنجه‌گر به عنوان فردی که کار مقدس انجام می‌دهد برخورد شود. یک نکته دیگر در این زمینه این است که وقتی افراد تحت فشار قرار گیرند نمی‌تواند پردازش دقیق از اطلاعات داشته باشند، بنابراین چنین شرایطی برای شکنجه‌گرها این اتفاق می‌افتد. 
این جامعه‌شناس با اشاره به حملات انتحاری به عنوان پیروی کور افزود: پیروی کور دوم حملات انتحاری است که روانشناسان در مطالعات خود در وهله نخست به این پرداخته که وجود احساس خشم و نارضایتی در میان افرادی که خودشکی می‌کنند و به این باور رسیده‌اند که مرده آن‌ها بهتر از زنده بودنشان است؛ بنابراین وجود چنین حسی همراه با اینکه چنین افرادی با مرگشان جامعه بهتری به وجود می‌آورند، نیروی پیشرانه برای انجام حملات انتحاری است.
نادری خاطرنشان کرد: این دسته افراد از میان جمعی که روحیه وطن‌پرستانه دارند، انتخاب می‌شوند. پس از آن بررسی می‌شود که چه میزان در عقاید خود جدی هستند. در مرحله بعد در تمارین گروهی شرکت می‌‌کنند و پس از آن طرز ساخت بمب به آن‌ها آموزش داده می‌شود. در مرحله آخر یک ویدیو درست کرده و اعلام عمومی می‌کنند که قرار است یک نیروی جهادی تروریستی شوند تا خانواده‌شان تصاویر آن‌ها را ببیند.
وی افزود: از آنجا که افراد می‌خواهند به تعهدات خود پیابند باشند، زمینه لازم انجام حملات انتحاری را به دست می‌آورند‌. باید توجه کرد که چقدر سیستم فضاهای تروریستی منطبق بر ملازمات تجربی و شواهد علمی بوده و تا چه میزان کارآمد است.
این جامعه‌شناس ادامه داد: در طی مصاحبه با برخی از این افراد نشان داده شد که افراد خوبی از لحاظ اخلاقی بودند و گمان می‌کردند که این کار هم، مانند خوب بودن خودشان است. پس باید بدانیم که اکثریت به راحتی می‌تواند اقلیت را تحت سلطه خود قرار دهد.
انتهای پیام