بزرگنمايي:

پیام خراسان - مشهد- شنیدن قصه های زیبا، پند آموز و سرگرم کننده یکی از ماندگار ترین خاطرات شیرین ایام کودکی است، قصه ها و داستانهایی که این روزها کودکان نسل امروز کمتر از آن بهره برده اند و مزه شیرین و طعم ماندگارش را چندان که باید کمتر نچشیده اند.
قصه های تلخ و شیرین، داستانهای مملو از مردان و زنان قهرمان، ماجراهای پندآموز و عبرتگونه و تجربه های ارزشمند زندگی که در دل قصه گویی بزرگترها به کودکان و نوجوانان آموزش داده می شد، خوابهای آرام و مملو از رویاهای کودکانه و قهرمانانه را به ما هدیه می کرد، خوابهایی که تصویرهای ذهنی ما را از قهرمانان اخلاقمدار و شخصیتهای حکیم ماندگار کرد.
دوران کودکی به عنوان مهمترین دوران شکل گیری شخصیت فردی و اجتماعی هر انسان محسوب می شود که در این دوران قصه گویی یکی از اصولی ترین ابزار آموزشی و تربیتی در فرهنگ قدیمی محسوب می شد که این روزها چراغش کم سو شده است.
گرچه برخی قصه گویی را نوعی سرگرمی می دانند اما می توان مهمترین تاثیر آن را ایجاد تجارب مشترک میان شنوندگان و گویندگان دانست، در نقل یک قصه‌ فقط اطلاعات و ماجراهای تلخ و شیرین نیستند که منتقل می ‌شوند بلکه تجربه یک زندگی، فرهنگ، ارزش و راه و روش صحیح زندگی کردن است که به شنونده‌ منتقل می گردد.
* قصه گویی ابزار تربیتی
مدیر کل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان خراسان رضوی در این باره گفت: فرهنگ قصه گویی و استفاده از ابزار داستان برای آموزش و تربیت نسل های نو یکی از فرهنگ های کهن و دیرین جامعه ایرانی است.
رضا قنبرزاده افزود: نگاه صرف سرگرمی به هنر قصه گویی خطاست و از دیرباز این هنر به عنوان ابزار آموزشی و تربیتی مطرح بوده است.
وی اظهار داشت: خداوند نیز درقرآن کریم از فن قصه گویی برای آموزش و عبرت انسانها بهره برده و در شاهنامه فردوسی و هزاران اثر هنری و ادبی ایران قدیم نیز از این هنر بهره فراوان برده شده است.
وی گفت: قصه، هنر ابزار گونه است که والدین و بزرگترها به وسیله آن می توانند در فرزندان خود تاثیر گذاری تربیتی داشته باشند و در قالب داستان چگونه زندگی کردن و غلبه کردن بر مشکلات زندگی را آموزش دهند.
* جشنواره قصه گویی تلاش ارزشمند
قنبرزاده با بیان اینکه به منظور حفظ و ماندگاری هنر قصه گویی امسال برای بیست و یکمین سال متوالی جشنواره بین المللی قصه گویی در کشور برگزار می شود، افزود: این جشنواره در مرحله استانی طی روزهای 20 تا 22 آبانماه در خراسان رضوی برگزار شد.
وی اظهار داشت: در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مهمترین ابزار برای آموزش کودکان، کتاب است و قصه ها نیز از دل کتاب بیرون می آید.
وی گفت: در همین راستا طی 2 سال گذشته آموزش و تشویق نوجوانان در زمینه قصه گویی بسیار مورد توجه قرار گرفت و با استقبال نوجوانان نیز همراه شد و به همین دلیل در بیست و یکمین جشنواره قصه گویی در سالجاری شاهد حضور 141 نوجوان قصه گو در استان هستیم.
قنبرزاده افزود: در مرحله استانی این جشنواره بیش از 10 هزار نوجوان و کودک پای قصه های این جشنواره نشستند که تعداد بسیار زیاد است.
* قصه گویی جایگزینی برای بازی های رایانه ای
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان خراسان رضوی با بیان اینکه این روزها فضای مجازی و بازی های رایانه ای بین کودکان و نوجوانان رواج فراون یافته است، اظهار داشت: براساس برخی شنیده ها 30 درصد نوجوانان ایرانی به بازی های رایانه ای اعتیاد دارند و این روند در حال افزایش است.
وی گفت: فضای مجازی گرچه تهدیداتی به همراه دارد اما باید با برنامه ریزی و استفاده از ابزارهای فرهنگی آن را به فرصت تبدیل کرد.
وی با بیان اینکه حدود 30 میلیون نفر در ایران در یکی از بازی های آنلاین بازی می کنند افزود: 600 میلیون نفر در جهان به فضای مجازی اعتیاد دارند.
قنبرزاده اظهار داشت: با استفاده از ابزار و هنر قصه گویی می توان نسل کودک و نوجوان را آموزش داد و آنان را از خطرات فضای مجازی آگاه کرد و حتی فرهنگ استفاده از آن را یاد داد.
وی گفت: لازمه موفقیت در این زمینه آگاهی و استفاده موثر از فن و هنر قصه گویی است.
وی افزود: اهمیت قصه گویی در جامعه باید بیش از گذشته نشان داده شود و در این مسیر همکاری دستگاه های مختلف بسیار مهم است.
یک نویسنده کتاب کودک نیز در این زمینه گفت: هدف از خلقت، تکامل معنوی انسان است و انسان در تعامل زنده و رو در رو با سایر همنوعان خود و در ارزیابی خویش با آنان، می‌ تواند به رشد و شکوفایی دست‌ پیدا کند.
حمید نوایی لواسانی افزود: در جامعه ما این همدلی و ارتباط زنده، روز به روز کمرنگ‌ تر می‌شود.
وی اظهار داشت: ابزار تکنولوژیک با همه نکات مثبتی که در زندگی ما پدید آورده ‌است، هرگز نتوانسته جایگزینی برای رابطه انسان با انسان باشد و خلاء تنهایی او را پر کند و بصیرت تازه ‌ای از زندگی به او ببخشد.
وی گفت: حضور انسان ‌ها در کنار یکدیگر، چنان جو آگاهی‌ بخش و منحصر به فرد به وجود می‌ آورد که هیچ ابزاری قادر به خلق آن نیست بنابراین باید در ترویج هنر قصه گویی بیشتر تلاش شود.
* آموزش والدین، قصه سازی نوجوانان
نوایی لواسانی با اشاره به اقدامات متعدد که در زمینه حفظ و ترویج هنر قصه گویی در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان انجام می شود، افزود: قصه گویی علاوه بر اینکه یک هنر محسوب می شود، فن نیز هست به این معنا که قصه گو باید تشخیص بدهد که چه داستانی برای چه گروه سنی و افرادی مفید است.
وی اظهار داشت: این قدرت تشخیص درست موجب می شود از تاثیر منفی برخی قصه ها برای برخی گروه های سنی، جلوگیری شود بنابراین آموزش والدین و مربیان در این زمینه بسیار مهم است.
* قصه روایتی از تجربه زیست انسانهاست
این نویسنده کتاب‌ های کودک گفت: کارکرد و اهمیت قصه‌ گویی در جوامع پیشا مدرن، بر انتقال تجربه زیستی انسان ‌ها و فهم قوانین پنهان و حاکم بر زندگی از طریق جادوی کلام قصه‌ گو مبتنی بوده ‌است.
وی افزود: پیدایش جوامع مدرن و تسلط گام به گام تکنولوژی و تشکیل نهادهای مدنی، انتقال پیام توسط ریش‌ سفیدان خردمند و افراد با تجربه را مختل کرد.
وی اظهار داشت: چگونگی ترکیب الگوهای سنتی و مدرن قصه ‌گویی در حال و آینده، به این بستگی دارد که ماهیت این شیوه از انتقال آگاهی، تحت شعاع ابزار و زرق و برق تکنولوژیک، ابتر و بی ‌خاصیت نشود.
نوایی لواسانی با بیان اینکه تربیت به معنای تغییر آگاهانه رفتار، فضای لازم و آمادگی کافی می‌ خواهد گفت: یک قصه‌ گو فقط با سلوک معنوی لازم می‌ تواند بر شنونده تأثیر بگذارد و با ممارست، موفق به تغییر رفتار شود و بی شک دانش قصه‌ گویی، انگیزه و پشتکار نیز از پایه ‌های دیگر موفقیت قصه‌ گو است.
وی افزود: توجه به نیاز مخاطب، انتخاب قصه ‌ای که از ساختاری قوی برخودار باشد یا به‌ عبارتی فراز و فرود جذاب داشته ‌باشد و نیز نزدیک ‌شدن به فضای قصه به ‌طوری‌ که انگار تجربه قصه‌ گو است و فضایی آرام برای تمرکز و همراهی شنونده همه در کنار هم دانش قصه‌ گویی تعریف می شوند.
* قصه گویی، هنری به بلندای تاریخ
یک مدرس قصه ‌گویی و نمایشنامه ‌نویسی نیز در این زمینه گفت: قصه و قصه ‌گویی هنری است با قدمت هزاران سال، شخصیت ‌های قصه و قصه ‌گو از هزار توی تاریخ گذر می‌ کنند و نو می‌ شوند، شیرین می ‌شوند، تلخ می ‌شوند و دوباره نو می ‌شوند اما نه چیزی توانسته جایش را بگیرد و نه به دست فراموشی سپرده شده ‌است.
سارا امیدوار افزود: قصه‌گویی در آینه زمان روز به روز زیباتر و دست یافتنی شده است و اینک چنان در روزنه ‌های زندگی ما وارد شده که همراه ماست، امروزه وکیل برای دفاع از موکلش قصه می ‌گوید، معلم برای آموزش قصه می ‌گوید، حتی فروشنده ‌ها برای فروش کالاهایشان قصه می‌ گویند و مربیان برای پرورش، قصه ‌گو می‌ شوند.
وی اظهار داشت: "جاناتان گاتشال" در کتاب حیوان قصه ‌گو پس از تحقیقات علمی ثابت می‌ کند که همان ‌گونه که بی اختیار نفس می‌ کشیم مغز ما در تمام ساعات شبانه روز در حال قصه ساختن است ما حتی برای برداشتن یک لیوان آب یا حتی غذا خوردن در مغزمان در حال قصه ‌سازی هستیم و این نشان از اهمیت این هنر می باشد که از عهد باستان به ما رسیده است.
وی گفت: یادآوری همین نکته بس که خدای عزوجل برای هدایت بشر کتابی فرستاده که پر از قصه‌ های خواندنی و شنیدنی است.
* قصه انسان را به تفکر وادار می کند
این مدرس قصه گویی افزود: قصه‌کودکان را به تفکر وا می ‌دارد و تفکر مهم‌ ترین داشته انسان ‌ها و وجه تمایزش با سایر موجودات است.
وی با بیان اینکه قصه‌ باعث خنده کودکان می‌ شود و گاهی آنها را می‌گریاند، اظهار داشت: قصه آنان را به کنجکاوی وا می‌ دارد، می‌ ترساند، اعتماد به نفس را به آنها گوشزد می ‌کند و به آنها می‌ گوید که آرزوهایشان دست‌ یافتنی است و می‌ توانند با غول ‌های بی شماری بجنگند، به دریاهای طوفانی بروند و پیروز برگردند.
وی گفت: کودک با قصه خواهد دانست که می تواند به سرزمین‌ های دور دست برود و دوستان بی‌ نظیر پیدا کند، سر کوه قاف برود و جواهر پیدا کند و می ‌تواند پسر فقیری باشد که با مهربانی، هوش و توانایی ‌های خود عاشق شاهزاده‌ ای بشود و با او ازدواج کند.
امیدوار افزود: قصه‌ ها الگویی برای تجربه کردن هستند و زندگی آینده کودکان در قصه هایی که می شوند نهفته است.
وی اظهار داشت: قصه با زبانی شیرین با لباسی پر از حوادث و جذابیت‌ ها، پندهای تاثیرگذار دوره‌ بزرگسالی را به کودکان و نوجوانان می ‌آموزد.
7496 / 6053