بزرگنمايي:

پیام خراسان - مشهد- "آپاندیسیت" یا عفونت آپاندیس یک بیماری حاد و در زمره شایعترین علل مراجعه بیماران با درد حاد شکمی به بخشهای فوریت پزشکی و اورژانس بیمارستانها است.
"آپاندیس یا روده کور" زائده ای کوچک و انگشتی شکل در ناحیه سمت راست پایین شکم، قسمت ابتدای روده بزرگ و به عبارتی در محل تلاقی روده بزرگ و روده کوچک است. این عضو در زمان کودکی بخشی از عملیات دفاع بدن را در مقابل عفونتها بر عهده دارد اما در بزرگسالی کارکردی ندارد.
تشخیص بهنگام عفونت آپاندیس که در مردان شیوع بیشتری دارد و اقدام سریع درمانی بخاطر خطرآفرینی آن، فوق العاده حائز اهمیت است. این بیماری در صورت عدم تشخیص و درمان بهنگام خطر ترکیدن زائده عفونی آپاندیس در شکم و مرگ را در پی دارد.
گرچه گروهی از متخصصان برخی از عملهای آپاندیسیت را غیرضروری می دانند اما پزشکان جراح بر این باورند که یک جراح خوب کسی نیست که هیچ خطایی در تشخیص وجود یا عدم آپاندیسیت نداشته باشد زیرا تاخیر در درمان این بیماری خطر ترکیدن آپاندیس و مرگ بیمار را افزایش می دهد.
بر اساس آمارهای موجود هم اینک در ایران 20 درصد از موارد ابتلا به آپاندیسیت تبدیل به "پریتونیت" یا ترکیدن آپاندیس و انتشار عفونت منتشره درون شکم می شود.
* شایعترین سن ابتلا به آپاندیسیت
عضو هیات مدیره انجمن جراحان عمومی گفت: شایعترین سن ابتلا به آپاندیسیت که شایعترین بیماری حاد شکمی می باشد در گروه سنی پنج تا 25 سال گزارش شده اما ابتلا به آن در همه سنین قابل مشاهده است.
دکتر غلامرضا زمانی افزود: در محل اتصال روده باریک و بزرگ زائده کوری وجود دارد که به آن آپاندیس می گویند و اگر این سوراخ کوچک بند بیاید و به دلیلی مانند ورود مدفوع منجر به ایجاد عفونت شود، منجر به عارضه آپاندیسیت می شود.
وی ادامه داد: آپاندیسیت در مرحله نخست یک التهاب بوده و ممکن است با علائم خفیف درد شکمی و حالت قلنج در اطراف ناف و بالای شکم خود را نشان دهد اما به تدریج پس از پنج تا شش ساعت درد به قسمتهای پایین تر شکم کشیده می شود و هفت تا هشت ساعت بعد بیمار درد را در قسمت پایین و راست شکم خود حس خواهد کرد.
دبیر جامعه جراحان خراسان گروههایی را که نسبت به ابتلا به آپاندیسیت حساسترند شامل اطفال، سالمندان، زنان باردار و بارور عنوان کرد.
* بی اشتهایی علامت شاخص آپاندیسیت
وی همچنین "بی اشتهایی" را علامت شاخص آپاندیسیت ذکر و بیان کرد: بی اشتهایی پیش از شروع درد مشخص در شکم بروز می کند.
حالت تهوع، استفراغ، بی اشتهایی و آغاز درد از ناحیه بالای شکم از علائم شاخص این بیماری هستند.
دکتر زمانی معاینات بالینی و شرح ماجرا را مهمترین نکات در تشخیص آپاندیسیت عنوان و بیان کرد: یکی از شاه علامتهای این بیماری در معاینات بالینی، حساسیتهای موضعی در محل زائده آپاندیس است که در بیشتر موارد دیده می شود.
وی افزود: فرد ممکن است حالت تهوع، استفراغ و دلشوره هم داشته باشد و وقتی که این التهاب پیشرفت کرد منجر به ایجاد تغییرات عروقی در جدار آپاندیس و در نهایت منجر به پارگی آن می شود و در نتیجه چرک داخل شکم منتشر شده که به آن "پریتونیت" می گویند.
عضو هیات مدیره انجمن جراحان عمومی ادامه داد: قطعی ترین درمان در این شرایط جراحی است و فرد باید سریعا به مراکز درمانی مراجعه کند زیرا بی توجهی به آن خطر مرگ را به دنبال دارد.
* اقدامات پاراکلینیکی تشخیصی
وی همچنین گفت: اقدامات پاراکلینیکی مانند شمارش گلبولهای سفید، سونوگرافی و سی.تی.اسکن در تشخیص آپاندیسیت کمک کننده هستند زیرا به جراح کمک می کند دقت تشخیص را بالاتر ببرد اما ردکننده نیستند، یعنی اقدام پاراکلینیکی نداریم که بگوید مریض آپاندیسیت دارد یا ندارد.
دکتر زمانی افزود: برخی از متخصصان سونوگرافی ادعا می کنند بین 85 تا 90 درصد آپاندیسیت را تشخیص می دهند، در حالی که قوس آپاندیس نرمال که شش میلیمتر است در سونوگرافی دیده نمی شود و اگر مشاهده شود معمولا آپاندیس حاد می باشد لذا سونوگرافی در بررسیهای تشخیصی آپاندیسیت جایگاهی ندارد.
وی تبحر جراح و اعتماد بین جراح و بیمار را از عوامل موثر در تشخیص و درمان به موقع آپاندیسیت و کاهش تبعات و خطرات این بیماری ذکر و بیان کرد: بر اساس تحقیقات جهانی اگر جراحی 85 درصد آپاندیسیت را درست تشخیص دهد و بقیه منفی باشد، این فرد بهترین جراح در زمینه تشخیص و درمان آپاندیسیت به شمار می رود. از طرفی اگر جراح در اقدامات تشخیصی خود به نتایج 100 درصد فکر کند، جراح خوبی نیست زیرا باعث تاخیر در درمان و خطرات ناشی از آن شده است.
* 20 درصد آپاندیسیتها می ترکند
دبیر جامعه جراحان خراسان ادامه داد: اگر آپاندیسیت به موقع تشخیص داده و درمان شود در گروه سنی پنج تا 75 سال هیچ مرگ و میری ندارد اما احتمال مرگ در سنین زیر پنج سال و بالای 75 سال وجود دارد. در کشورهای پیشرفته خطر مرگ ناشی از آپاندیسیت یک نفر در بین هزار مورد بیمار است.
وی افزود: 20 درصد آپاندیسیتها در ایران تبدیل به "پریتونیت" یا عفونت منتشره شکمی و در اصطلاح ترکیدگی می شود که خطر مرگ ناشی از آن تا 10 درصد است.
دکتر زمانی ادامه داد: استرس بر ایجاد آپاندیسیت تاثیری ندارد. رژیم غذایی کم حجم و پرهیز از فعالیتهای سنگین بعد از خوردن غذا از عوامل موثر در پیشگیری از آپاندیسیت به شمار می روند.
*وسواس در تشخیص
مدیر روابط عمومی سازمان نظام پزشکی مشهد نیز گفت: تشخیص بیماری آپاندیسیت بیشتر بر پایه معاینات بالینی استوار است، یعنی آزمایش و سونوگرافی کمک کننده است ولی در نهایت علائم بالینی حرف نخست را در تشخیص این بیماری می زند.
دکتر سروش احمدی افزود: در بیماری آپاندیسیت اگر جراح وسواس به خرج دهد تا دقت در خطایش کاهش یابد احتمال پاره شدن آپاندیس وجود دارد.
وی ادامه داد: از سوی دیگر اگر جراح برای اجتناب از پارگی آپاندیس زود تصمیم به عمل جراحی بگیرد نیز ممکن است موارد زیادی عمل داشته باشد که آپاندیسیت نباشند. بر اساس تحقیقات جهانی در بهترین حالت باید از هر 100 عمل آپاندیس 80 مورد آپاندیسیت باشد و 20 مورد آپاندیس سالم هم ممکن است مورد جراحی قرار گرفته باشد.
این پزشک گفت: در تصمیم گیری برای جراحی آپاندیسیت هرگز نباید به دقت 100 درصد متمایل شد زیرا این سختگیری جان بیمار را به خاطر پاره شدن آپاندیس به خطر می اندازد. نظر دادن در مورد خطاهای پزشکی کار آسانی نیست لذا قانونگذار تشخیص و بررسی آن را منحصرا بر عهده سازمان نظام پزشکی گذاشته است.