بزرگنمايي:

پیام خراسان - مشهد- آرامگاه و باغ موزه نادری بنایی است که به یادبود نادرشاه افشار بنا شده است و هر ساله بعد از حرم امام رضا (ع) و آرامگاه فردوسی بیشترین میزان بازدید زائران و مسافران مشهد را به خود اختصاص می دهد و بخشی از تاریخ پر افتخار ایران را برای بازدیدکنندگانش روایت می کند.
این بنای زیبا و دیدنی در باغی به مساحت حدود 14 هزار و 400 متر مربع در ضلع شمال غربی چهارراه شهدای مشهد ساخته شده است و با وجود مجسمه هایی زیبا و نیز موزه غنی و دیدنی موجود در میانه باغ جاذبه ای با رنگ و بوی تاریخ برای شهر مشهد محسوب می شود.
نادرشاه افشار از پادشاهان قدرتمند ایران زمین بود که برای بازپس گرفتن و گسترش مرزهای سرزمین ایران عمر و جوانی اش را صرف جنگهای مختلف با متجاوزان کرد.
مقبره او در مشهد در پارکی سرسبز و بزرگ قرار دارد که تندیس نادرشاه افشار بر فراز اسب در کنار سربازانش در آن خودنمایی می کند. مجسمه بزرگی که قدرت و ابهت نادر را به بیننده القا می کند و با دیدنش صدای فرمان نادر به سربازان ایرانی برای مقابله با متجاوزان از فراسوی تاریخ به گوش می رسد.
* سرگذشت نادر
نادر در اوایل قرن یازدهم هجری در شهر درگز به دنیا آمد و پیش از 18 سالگی در یکی از یورشهای ازبکان خوارزم به همراه مادرش اسیر شد اما از اسارت گریخت و به خدمت حکمران ابیورد در خراسان رفت و با تمهیداتی، چند ناحیه خراسان را کنترل کرد و خود را " نادر قلی بیک " نامید.
اصفهان بعد از قتل شاه سلطان حسین توسط افغانها سقوط کرد و شاه تهماسب دوم پسر سلطان حسین در قزوین به پادشاهی رسید و نادر با توجه به نفوذ خاندان صفوی به او پیوست و سردار سپاهش شد. افغانها را شکست داد و خراسان را تصرف کرد و سپس روسها را از شمال ایران راند.
بعد از معاهده صلح تهماسب شاه با عثمانی، به این بهانه وی را از سلطنت خلع و پسرش را منصوب کرد و خود را نایب السلطنه خواند و با عثمانیها وارد جنگ شد و در نهایت به پادشاهی ایران رسید.
نادر در جنگ کرنال، هندیها را شکست داد و دهلی را به تصرف خود درآورد و با غنائم فراوانی از هند به ایران بازگشت. غنائمی که 10 برابر بیشتر از بیشترین درآمد سالانه دوران صفوی بود.
نادر شاه افشار که در اواخر عمر خود بسیار تندخو و بدبین شده بود پسر خود را کور کرد و در نهایت به دست سردارانش به قتل رسید.
* تاریخ بنای آرامگاه نادری
نادر شاه افشار دستور داده بود برایش آرامگاهی کوچک در بالا خیابان مشهد بسازند که بدین منظور در سال 1145 هجری قمری در مجاور چهارباغ شاهی و روبه روی حرم امام رضا(ع) بنایی از خشت و گل ساخته شد.
در اواخرعهد قاجار، قوام‌السلطنه آرامگاه جدیدی برای نادر ساخت و دستور داد استخوانهای او را از تهران به این مقبره بیاورند.
سال 1335 خورشیدی از مهندس سیحون درخواست شد تا آرامگاهی مناسب شان و منزلت این پادشاه طراحی کند لذا سال بعد کار ساخت این آرامگاه شروع شد و در سال 1342 به همت انجمن آثار ملی ایران در محل کنونی باغ نادری بازگشایی شد.
طرح و معماری این بنا و فضای آرامگاه نیز چون خود نادر شاه افشار بسیار با صلابت و متفاوت است.
طراحی بنا بر اساس دو شکل مربع و مثلث صورت گرفته است. ساختمان، دارای تالار مقبره و دو موزه است که یکی به نمایش جنگ افزارهای زمان نادر و دیگری برای نشان دادن اسلحه های پیش از پادشاهی نادر اختصاص یافته است.
مجسمه نادر شاه افشار هم چنان که گفته شد بر فراز برجی بلند در حالی که سوار بر اسب است و به سپاهیانش فرمان می دهد قرار گرفته است.
سنگ مزار نادر در تالار مربعی شکل این بنا و در گوشه آن در پناه دو دیوار قرار دارد.
مصالح این بنا از سنگهای خشن و سخت گرانیت کوهسنگی مشهد تهیه شده است و پوشش کلی مقبره تداعی کننده چادر عشایری است یعنی جایی که زندگی نادر در آن آغاز و پایان یافت.
* موزه نادری
موزه نادری دارای دو تالار است که اولین تالار به نمایش اشیاء مختلف و آثار تاریخی دوره افشاریه اختصاص یافته است و در دومین تالار انواع سکه، ظروف و دیگر اشیای اهدایی از دوره صفویه تا معاصر قرار داده شده است.
در گوشه شمالی آرامگاه نادر هم مزار کلنل محمد تقی پسیان قرار دارد.
لوله توپ جنگی متعلق به زمان سلطنت نادر هم در نزدیکی برج آرامگاه قرار دارد که غنیمت جنگی آن زمان دلیرمردان ایرانی از متجاوران پرتغالی است.
1922/7496