بزرگنمايي:

پیام خراسان - سبزوار- در فرهنگ مردم سبزوار پایبندی به رسوم مذهبی به خصوص آداب ماه مبارک رمضان جایگاه ویژه ای دارد و ساکنان این منطقه با برگزاری این رسوم همچنان سنت گذشتگان را در برپایی مراسم دینی حفظ می کنند.
آداب و رسوم ماه مبارک رمضان یکی از آئینهای مهم مردم در شهرستان سبزوار است که از قداست بالایی برخوردار است و ریشه در فرهنگ غنی دینداری ساکنان این منطقه دارد.
طبل زنی، ملاقه زنی، برگزاری سفره صلوات و پخت غذاهای محلی را می توان از خاص ترین آئینهایی دانست که همچنان اصالت خود را در برنامه های مذهبی حفظ کرده است و هر ساله همزمان با ایام ماه مبارک رمضان، در میان مردم به اجرا در می آید.
* "طبل نوازی" به هنگام سحر، رسم دیرین مردم سبزوار
یک پژوهشگر و کارشناس تاریخ در خصوص آداب و رسوم ویژه این شهرستان به خبرنگار ایرنا گفت: نیاکان ما در گذشته که ساعت زنگدار و تلفن همراه نبود برای بیدار کردن یکدیگر در وقت سحر، مراسم طبل نوازی را اجرا می کردند.
محمد عبدالله زاده ثانی افزود: در این مراسم فردی به نام "طبال" یا "طبل زن" بدون این که مزد و مواجبی از مردم بگیرد، به هنگام سحر و یک ساعت مانده به اذان صبح از خواب برمی خاست و به بام خانه می رفت و با نواختن طبل فریاد سر می داد که "آی وَخِزِه، آی وَخِزِه، وَخِزِه سحر رَف، وَخِزِه که دِر رَف، آی وَخِزِه، آی وَخِزِه، وَخِزِه سحر رَف، اِفتاو بدَر رَف بابا آوگوش وِسَر رَف".
وی ادامه داد: معنی این کلام آهنگین این است که "آی برخیزید، برخیزید که سحر شد، برخیزید که دیر شد، آی برخیزید، آی برخیزید، برخیزید که سحر شد، آفتاب بالا آمد و آبگوشت سرریز شد" که هم اکنون نیز با طراوت خاصی در بسیاری از روستاهای این شهرستان خوانده می شود.
* غذاهای خاص ماه مبارک رمضان در سبزوار
این پژوهشگر گفت: در گذشته هنگام افطار برخی مردم غذایی به نام "قابلی" می خوردند که از گیاه کوهی گورس تهیه می شود و هم سبک و هم مقوی است.
عبدالله زاده افزود: از دیگر غذاهای رایج این ماه در سبزوار "اشکنه قورمه" و "تخم مرغ شیره" بود و برخی هم برنج را همراه با "خوشتلی" که همان رشته است و کوکوی سبزی می خوردند و امروز نیز این غذاها همچنان علاقه مندان خود را در این مناطق به خصوص در شهرستان داورزن دارد.
وی ادامه داد: در شبهای احیاء نیز همانند گذشته هیاتهای مذهبی با حلیم و شوربا افطاری می دهند و بیشتر خانواده ها، کوچکترهای فامیل را برای صرف افطار به خانه خود دعوت می کنند.
او اضافه کرد: از دیگر آداب ماه رمضان در سبزوار برگزاری "سفره صلوات" توسط زنان است به این صورت که برای تبرک، چندین تسبیح داخل سفره می گذارند و چند شمع روشن می کنند و دعا و ذکر می خوانند و سپس قرآن تلاوت می کنند.
* سایر رسوم
این پژوهشگر گفت: در شب بیست و هفتم ماه رمضان که مصادف با کشته شدن ابن ملجم است مراسم "ملاقه زنی" در سبزوار اجرا می شود و معمولا پسرها با پوشاندن صورت خود برای گرفتن طعام و آجیل به در منازل همسایگان خود می روند.
عبدالله زاده افزود: این مراسم مذهبی همگی برگرفته از فرهنگ و سنت گذشتگان در این منطقه از استان خراسان رضوی است و هم اکنون در برخی دیگر از نقاط استان نیز اجرا می شود.
یکی از کارشناسان ادبیات عامه سبزوار هم در خصوص رسوم مشترک مردم سبزوار با دیگر مردمان کشورمان در ایام ماه مبارک رمضان به خبرنگار ایرنا گفت: یکی از این رسوم این است که در هفته آخر ماه شعبان مردان و زنان هر محله با همکاری روحانیون مساجد منطقه را نظافت و غبارروبی می کنند.
حسین کارگری افزود: با آغاز نخستین روز ماه رمضان، مراسم قرائت قرآن، سخنرانی روحانیون در فضیلت ماه رمضان و آداب روزه در مساجد و حسینیه های شهرها و روستاها برگزار می شود و مادران برای دختران خود چادرنماز و برای پسرها لباس نو، تسبیح، مهر و سجاده تهیه می‌کنند.
وی ادامه داد: بیشتر خانواده های سبزواری در ابتدای ماه رمضان زکات و خمس خود را می پردازند و سپس با باقیمانده مال خود، لوازم مورد نیاز برای ماه رمضان را تهیه می‌کنند.
1922/8145/7495