بزرگنمايي:

خراسان آنلاین -   معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی با اشاره به طرح نجات بخشی آثارتاریخی حوزه سد چندیر جرگلان استان گفت: در اثر اجرای این طرح بقایای یک زیارتگاه مربوط به دوره قاجاریه کشف شد.
علی اکبر وحدتی  اظهارکرد: در این کاوش هاهمچنین یک زیارتگاه در نزدکی روستای یکه سعود کشف شد که این زیارتگاه یک سردابه و یک پلان هشت ضلعی دارد و با مصالح سنگی ساخته شده است.
وی ادامه داد: علاوه بر این موارد محوطه ای به نام اسمی نیز در نزدیکی روستای یکه سعود کشف شد که بقایایی از معماری دوره تاریخی و بنا به گفته کاوشگر معماری سنگی است که در ارتفاعات حاشیه دره قرار گرفته و شاید حالات تدافعی و نظامی داشته باشد.
وحدتی اضافه کرد: شناخت اولیه از آثار تاریخی که در محدوده سد قرار داشتندانجام شده و باید در 6 محوطه دیگر هم کاوش های باستانشناسی انجام شود که برای آغاز اجرای کار آنها باید پژوهشکده باستانشناسی مجوز صادر کند.
وی با ذکر اینکه عملیات آبگیری در سد چندیر تهدیدی برای آثار تاریخی در این منطقه نیست گفت: تفاهم نامه ای بین پژوهشکده سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور و وزارت نیرو منعقد شده که در هر نقطه ای از کشور اگر سدهایی وجود دارند که احداث آنها سبب به زیر آب رفتن آثار تاریخی و یا در معرض خطر افتادن این آثار می شود قبل از انجام آبگیری در آن سد، ابتدا مطالعات توسط این نهاد انجام شده و سپس اقدامات اجرایی و عمرانی اجراخواهد شد.
وحدتی خاطرنشان کرد: کاوش های باستانشناسی در طرح نجات بخشی آثارتاریخی حوزه سد چندیر جرگلان شهرستان مرزی راز وجرگلان خراسان شمالی از دهم شهریورماه شروع شد و نیمه مهر ماه به پایان رسید.
شهرستان70 هزار نفری مرزی راز و جرگلان در 120 کیلومتری شمال غرب بجنورد واقع شده است سد چندیر روستای یکه سعود این شهرستان هم اکنون آماده آبگیری برای تامین آب مورد نیاز کشاورزی و نیز آب آشامیدنی است.
تاکنون برای اجرای این سد 800 میلیارد ریال اعتبار هزینه شده است و در سال جاری نیز 300 میلیارد ریال هزینه می شود.
این سد از نوع خاکی با هسته رسی است که حجم آن 12.25 میلیون مترمکعب است که زمین های کشاورزی پایین دست سد به وسعت 560 هکتار از آن بهره مند می شوند.
568 اثر تاریخی در خراسان شمالی به ثبت ملی رسیده است.