بزرگنمايي:

پیام خراسان - یک شرکت دانش بنیان با هدف ساخت سامانه‌های ارزیابی و توانمندسازی عصب- شناختی نیروهای انسانی‌ (کودکان، دانش‌آموزان، ورزشکاران و کارکنان) در دانشگاه فردوسی مشهد افتتاح شد.
حمید ذوالفقای، مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان رایا دانشگاه فردوسی مشهد  درحاشیه افتتاحیه این شرکت در دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی، اظهار کرد: علوم شناختی مجموعه‌ای از رشته‌های میان‌رشته‌ای است که روی فرایندهای مغزی انسان‌های بیمار و سالم فعالیت می‌کند. هدف علوم شناختی جمع‌آوری رشته‌های مختلف در کنار یکدیگر برای رسیدن به یک هدف مشترک است.
وی ادامه داد: شرکت دانش‌‌بنیان رایا اولین شرکتی است که در دانشگاه فردوسی بر اساس ایده محوری علوم شناختی کاربردی پایه‌گذاری شده‌است. ایده اصلی این شرکت این است که مجموعه‌ای از سامانه‌های ارزیابی و توانمندسازی عصب- شناختی را برای نیروهای انسانی‌ (کودکان، دانش‌آموزان، ورزشکاران و کارکنان) بسازیم.
مدیرعامل این شرکت دانش بنیان تصریح کرد: ما تصمیم داریم از طریق علوم شناختی عملکرد افراد را ارتقا دهیم. برای مثال افراد بتوانند چندین فعالیت را همزمان و با کیفیت بالا انجام دهند. در مرکز رایا فرایندهایی روی بخش جلویی مغز به‌نام کورتکس پیش‌پیشانی تحتانی- جانبی صورت می‌گیرد.
ذوالفقاری با اشاره به اینکه «در این مرکز از بازی‌های دیجیتال بومی‌سازی شده برای بهبود اختلالات روانشناختی کودکان استفاده می‌شود»، عنوان کرد: سامانه‌هایی که در این مرکز استفاده می‌شود بومی‌سازی شده و از نظر علمی تایید شده‌است. تولید اپلیکیشن، برگزاری کارگاه و ضبط ویدئوها از دیگر اقدامات این شرکت است.
این روانشناس افزود: همکاری و فعالیت دانشجویان در مرکز توانمندسازی عصب- شناختی رایا یکی از نقاط قوت آن است. رایا اولین شرکت دانش‌بنیانی است که تمام اهداف آن توسط دانشجویان پیگیری می‌شود. این شرکت دانش بنیان تصمیم دارد برای دانشجویان علاقه‌مند در رشته‌هایی همچون آی‌تی، روانشناسی، هنر و... اشتغال‌زایی کند. ما پیش‌بینی می‌کنیم در فاز 1 فعالیت‌های این مرکز با بیش از 30 دانشجو همکاری داشته‌باشیم.
ذوالفقاری با اشاره به اینکه «هنجاریابی بومی‌سازی شده از دیگر نقاط قوت شرکت دانش بنیان رایا ‌است»، خاطرنشان کرد: مهدها و پیش‌دبستانی‌های تحت نظارت وزارت آموزش و پرورش، مهدهای قرآنی تحت پوشش آستان قدس و اداره کل اوقاف، مهد کودک‌های تحت پوشش سازمان بهریستی، خیریه‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد متمرکز بر کودک و... می‌توانند از خدمات این مرکز استفاده کنند.
وی در خصوص فرایند کار در شرکت دانش‌بنیان رایا اظهار کرد: اولین گام ارزیابی شناختی است که توسط اپلیکیشنی به نام CACA انجام می‌شود. آزمون‌های این اپلیکیشن در کالبد بازی است. تیم ارزیاب این اپلیکیشن را در اختیار افراد 6 سال به بالا قرار می‌دهند و آن‌ها را در اجرای آزمون راهنمایی می‌کنند. در گام بعدی پس از اتمام آزمون بر اساس اطلاعات ثبت‌شده کارنامه‌ای صادر می‌شود. دپارتمان توان‌بخشی شناختی اطلاعات را تحلیل می‌کنند. پس از تحلیل‌های لازم کارنامه سلامت شناختی در اختیار افراد قرار می‌گیرد.
ذوالفقاری با اشاره به اینکه «غربالگری افراد حدود 4 ماه به طول می‌انجامد»، تاکید کرد: در مهد کودک‌ها پس از آن که کارنامه سلامت شناختی در اختیار والدین قرار می‌گیرد، اگر کودک آن‌ها به توانمندسازی عصب‌شناختی نیاز داشته‌باشد راهکارهایی برای کمک به آن‌ها وجود دارد. اولین راه مشاوره دادن به والدین کودکان و دایر کردن کارگاه‌هایی برای مربیان مهد است. راهکار بعدی که تخصصی است مداخلات توانمندسازی عصب- شناختی است که تاکنون بسیار محدود انجام شده است. TDCS، واقعیت مجازی، نوروفیدبک، بایوفیدبک و... ازجمله ابزارهایی است که در این راستا استفاده می‌شود. پس پایان دوره درمان مجددا از افراد آزمون گرفته می‌شود تا تفاوت‌های شناختی آن‌ها قبل و بعد از مداخلات آشکار شود.
این روانشناس اضافه کرد: بر اساس مطالعات انجام شده در سال‌های سوم، چهارم و پنجم ابتدایی مشخص می‌شود که 30 تا 35 درصد دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری هستند. بهتر است در پیش‌دبستانی غربالگری‌های ذکر شده انجام گیرد تا بتوان به کودکانی که دچار اختلال یادگیری هستند کمک کرد.
ذوالفقاری با اشاره به اینکه« اپلیکیشن مورد استفاده دارای 3 نسخه کودک، نوجوان و بزرگسال است»، ادامه داد: تعداد دانشجویان به تعداد پروژه‌های در دست کار بستگی دارد. غربالگری برای حدود هزار نفر پیش‌بینی شده است. در فاز اول به بیش از 20 دانشجو برای تیم ارزیاب و بیش از 6 نفر برای تیم تحلیل‌گر نیاز داریم. همچنین سایت شرکت دانش‌بنیان رایا به آدرس rayasalamat .net در حال تکمیل و راه‌اندازی است.