بزرگنمايي:

پیام خراسان - بیرجند - با اصلاح نژاد دام سبک بز کرکی (کشمیری) در شهرستان سربیشه خراسان جنوبی صنعت برک بافی و پرورش بز به سبک نیاکان رونق گرفت.
به گزارش ایرنا اصلاح نژاد دام سبک در سال های اخیر با هدف دستیابی به برنامه های اقتصاد مقاومتی و افزایش تولید گوشت قرمز، شیر خام، کرک و سایر فرآورده های دامی موردنیاز کشور در برخی استان ها از جمله خراسان جنوبی در دست انجام بوده که تاثیر شگفت انگیزی هم تاکنون داشته است.
بز کرکی یکی از مهمترین نژادهای بز ایران است که از چندین سال قبل اصلاح نژاد این دام به سبک نیاکان در شهرستان سربیشه خراسان جنوبی در حال انجام است.
بز کرکی به واسطه تولید کرک مرغوب و کیفیت بالا از ارزش اقتصادی بالایی در بازارهای جهانی برخوردار بوده و زیستگاه اصلی این نوع دام در خراسان جنوبی و شهرستان سربیشه است.
شاید با شنیدن واژه اصلاح نژاد برخی فقط به فکر تولید گوشت قرمز یا شیر خام بیفتند اما در خراسان جنوبی ارزش های اقتصادی دیگری نیز در این زمینه مدنظر قرار گرفته است.
در شرایطی که برخی اذعان دارند با توجه به خشکسالی های چندین سال گذشته گوسفند داری به سبک نیاکان در خراسان جنوبی دیگر اقتصادی نیست اما در برخی شهرستان ها همچنان روستاییان و عشایر به این سنت مشغول هستند.
امروز در استان مرزی خراسان جنوبی نیز مانند سایر نقاط کشور مراکز پرورش و اصلاح نژاد انواع دام سبک در برخی مناطق خودنمایی می کند.
روز گذشته (چهارشنبه) به همراه تعدادی از خبرنگاران در قالب تور بازدید از پتانسیل های بخش کشاورزی شهرستان سربیشه وارد این شهرستان شدیم که یکی از برنامه ها بازدید از مرکز پرورش و اصلاح نژاد بز کرکی استان بود.
مدیر جهاد کشاورزی سربیشه در این بازدید گفت: در راستای حمایت از دامداران و کشاورزان مناطق روستایی و به منظور مقابله و کاهش آسیب های وارده به بخش تولیدات دامی، طرح اصلاح نژاد دام سبک روستایی با رویکرد افزایش بهره و با هدف حفظ و توسعه پرورش بز کرکی به شکل کاملا اقتصادی در دستور کار قرار گرفت.
مریم جوادی بایگی با بیان اینکه بز کرکی در آب و هوای خاص پرورش می یابد گفت: مناطق استوایی، حاشیه و قسمت های خشک کویری و حتی نواحی خشک سردسیر برای بز کرکی مناسب هستند و در مناطق مرطوب هرگز نمی توان آن را پرورش داد.
وی بیان کرد: بزهای بومی خراسان جنوبی توده های بز کرکی هستند که بیش از 50 درصد و حتی در نمونه هایی 80 تا 90 درصد از پوشش بدن آنها کرک است.
مدیر جهاد کشاورزی سربیشه جمعیت دام سبک این شهرستان را 162 هزار و 159 راس اعلام کرد و افزود: از این تعداد 49 هزار و 170 راس بز بالغ هستند که به ازای هر راس 249 گرم کرک تولید می شود.
وی اظهار داشت: میانگین تولید کرک از هر بز 500 گرم است لذا میزان تولیدات این شهرستان 12 تن کرک و 16 تن مو در سال است.
جوادی با اشاره به فعالیت مرکز اصلاح نژاد بز کرکی استان در شهرستان سربیشه یادآور شد: این مرکز با ایستگاه فعالیت های فنی، علمی و اصلاح نژاد فعالیت خود را با خرید بزهای کرکی از گله داران منطقه در سال 1378 به طور رسمی آغاز کرد و مراکز و ایستگاه های اصلاح نژادی به عنوان هسته های بارز ژنتیکی سبب ایجاد بانک ژن و حفظ نژاد دامی می شوند.
وی گفت: در مناطق مرزی بادهای موسمی و طوفان های شنی فعالیت های کشاورزی و دامداری مردم سختکوش منطقه را تحت تاثیر قرار داده است.
وی ادامه داد: به علت خشکسالی های چند سال اخیر که در این منطقه شدت بیشتری داشته تعداد زیادی از دام های روستاییان و عشایر منطقه تلف یا کشتار شده و جمعیت دامی به شدت کاهش یافت.
جوادی گفت: از طرفی مهاجرت بی رویه روستاییان به شهرها و کاهش جمعیت فعال ساکن در روستا با مشاغل خدماتی نیز رونق چندانی ندارد در این صورت یکی از پتانسیل های با ارزش منطقه وجود بز کرکی بومی جنوب خراسان است که به لحاظ آشنایی روستاییان و عشایر با دامداری و ویژگی های که این فعالیت تولید دارد امکان ایجاد فرصت های شغلی در روستاها فراهم شده است.
مدیر جهاد کشاورزی سربیشه اظهار امیدواری کرد: سال های آینده با حمیات های هوشمندانه و همراهی دامداران استان شاهد توسعه پایدار صنعت دام سبک و ارتقای بهره وری و بهبود شرایط اقتصادی دامداران در استان باشیم.
مسئول مرکز اصلاح نژاد بز کرکی سربیشه هم دوقلوزایی را از خصوصیات بارز این نوع بز دانست و افزود: شهرت اصلی این نژاد به دلیل تولید کرک بوده که در نژادهای خالص بیش از 80 درصد بدن آنها را کرک می پوشاند.
روح الله کلنگی خواه بیان کرد: از شیر این نوع دام بیشتر برای مصرف بزغاله ها استفاده می شود چون ارزش اقتصادی کرک بالاتر از تولید شیر است.
وی اظهار داشت: دام مازاد این مرکز سالانه بین دامداران منطقه با قیمت مصوب توزیع می شود با این هدف که اصلاح نژاد دام به سبک نیاکان نسل به نسل منتقل و برای آنها بهره وری اقتصادی داشته باشد.
مسئول مرکز اصلاح نژاد بز کرکی سربیشه گفت: این مرکز با مساحت 45 هکتار دارای 15 هکتار تاسیسات و 2 هزار هکتار ساختمان شامل جایگاه های نر، ماده و بزغاله است.
وی شهرستان های سربیشه و درمیان خراسان جنوبی را مستعد پرورش این نوع نژاد دانست و یادآور شد: در حال حاضر کرک تولیدی در شهرستان به فروش می رسد و قیمت آن نیز مانند دلار در حال تغییر است به طوری که هر کیلوگرم کرک 200 تا 250 هزار تومان به فروش می رسد.
کلنگی خواه ترویج و حفظ ذخایر ژنتیکی بز کرکی منطقه، رشد کمی و کیفی تولید کرک و تامین مواد اولیه صنایع و کارخانجات و فراهم کردن امکان توسعه پایدار بز کرکی منطقه را از اهداف ایجاد این مرکز 300 راسی در شهرستان برشمرد.
یکی از دامداران این منطقه نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: از چهار سال گذشته که چند راس بز کرکی را وارد گله خود کردم تاکنون اکثر نژاد بزها به این سمت سوق داده شده است.
محمد دهقانی گفت: لباس گوسفندان اکثر گله های این منطقه اکنون فقط کرک شده است و از لحاظ اقتصادی امری بسیار مهم بود که سبب شد کماکان به حرفه نیاکان خود ادامه دهیم.
وی افزود: با فروش کرک بزها صنعت برک بافی نیز در شهرستان و روستا رونق گرفته و بانوان این شهرستان صاحب درآمد شده اند.
این دامدار سربیشه ای گفت: تنها مشکلی که اکنون با آن دست و پنجه نرم می کنیم فروش کرک به دلالان است اما اگر برای این مهم فکری شود صرفه اقتصادی خوبی برای مردم شهرستان و استان به ویژه دامداران به همراه خواهد داشت.
گزارشگر: رقیه محمدی
7557*3028