چاپ

پیام خراسان - علی‌اکبر خداشناس؛ کارگردان و نویسنده تئاتر در خصوص کاندیداهای جشنواره تئاتر فجر و ابهاماتی در این زمینه یادداشتی در اختیار ایسنا- منطقه خراسان، قرار داده است، که در ادامه آن را می‌خوانید.
جشنواره 37 تئاتر فجر فعالیت برخی بخش‌ها را شروع کرده و به زودی فعالیت رسمی خود را آغاز می‌کند و این در حالی است که در اخباری که از سوی برخی کانال‌ها و سایت‌های تئاتری مشهد ارائه می‌شود شاهد این هستیم که معدود آثار راه یافته به جشنواره تئاتر فجر را پر رنگ جلوه می‌دهند، اما از چرایی تک بودن آثار و سهم ناچیز تئاتر مشهد، در این دوره جشنواره حرفی گفته نمی‌شود، در حالی که در همه ادوار جشنواره، خراسان و به‌ خصوص شهر مشهد به عنوان قطب دوم تئاتر ایران، همیشه یکی از مدعیان بزرگ در این جشنواره بوده است .
اما موردی که به آن اشاره نمی‌شود این است که سهم تئاتر مشهد وخراسان از بین این همه آثار، چرا فقط در برخی از بخش‌ها و آن‌هم با 1 یا 2 نمایش؟ بر خلاف سال‌های قبل که فقط شهر مشهد در بیشتر بخش‌ها شاهد چندین نماینده بود، مگر نه این‌‎که قطب دوم تئاترایران مشهد است؟ نکند این موضوع را نیز در گیرودار غوغا سالاری از یاد برده‌ایم؟
نگاهی کوتاه به برخی بخش‌های 37 جشنواره سراسری تئاتر فجر
جشنواره سی و هفتم سراسری تئاتر فجر سال 97 شامل بخش‌های مختلفی است که به صورت اختصار به آن‌ها نگاهی گذرا، و سپس سهم خراسان و به‌ خصوص شهر مشهد را در آن بررسی می‌کنیم.
تئاتر صحنه ای:
الف: مسابقه تئاتر صحنه ای بین الملل: که یکی از مهم ترین بخش‌های جشنواره است، بدون در نظر گرفتن نمایش‌های خارجی شرکت کننده در این بخش، نمایش‌های ایرانی این بخش با هفت اثر، که پنج نمایش از تهران، یک نمایش از گیلان و یک نمایش از مازندران است؛ حال سهم تئاتر مشهد به عنوان قطب دوم تئاتر ایران کجاست؟ معلوم نیست.
ب: مسابقه صحنه‌ای ایران یک: بر اساس فراخوان این دوره بخش مسابقه‌ی ایران ویژه‌ی هنرمندان خلاقی طراحی شده که تاکنون فرصت و مجال کمتری برای معرفی آثارشان داشته‌اند و شامل 22 نمایش است که از این بین 18 نمایش از تهران، رشت و شهرکرد هم هرکدام با یک نمایش و خراسان‌رضوی با دو نمایش در این بخش حضور دارند.
ج : مسابقه صحنه‌ای ایران دو: لازم به ذکر است براساس فراخوان جشنواره، بخش مسابقه‌ی تئاتر ایران دو، ظرفیتی برای حضورهنرمندان با تجربه و شناخته شده‌ای است که تمایل دارند مهارت و دستاوردهای فکری و هنری جدید خود را در عرصه‌ی رقابت به محک داوری بسپارند. شامل (14) نمایش، که 6 نمایش از تهران، سه نمایش از اصفهان، دو نمایش از خرم آباد که جای بسی تحسین دارد، یک نمایش از بوشهر، یک نمایش از بجنورد و تنها یک نمایش از مشهد است؛ با توجه به اثر راه یافته که یکی از اسطوره‌های تئاتر ایران است، سایر بزرگان تئاتر مشهد کجای این رویداد قرار دارند؟
تئاتر خیابانی و گونه‌های دیگر اجرایی :
در این بخش که به تئاتر خیابانی و روش‌های جدید اجرایی می‌پردازد 14 اثر به این بخش مسابقه راه یافته‌اند که 12 نمایش از شهر تهران، یک نمایش از اصفهان و در نهایت یک نمایش از مشهد است.
فجر استانی :
در این بخش به صورت جداگانه تعدادی نمایش از جشنواره‌های استانی به مرحله نهایی این بخش راه پیدا کرده‌اند که از چند روز پیش مرحله اول این بخش به میزبانی شهر یزد فعالیت خود را آغاز نموده است.
اما در این بخش از اشاره به نمایش‌های راه یافته صرف نظر می‌کنیم چون تعداد بسیار است، اما نکته بسیار جالب این قسمت حضور فقط یک نماینده از کل خراسان و فقط شهر مشهد هستیم (لازم به ذکر است که در مورد همین یک نمایش از مشهد ، صحبت بسیار است که در مجال این مبحث نیست و شاید در آینده به آن پرداخته شود).
چهل سالگی انقلاب اسلامی :
این بخش در قالب مقاله و سخنرانی اجرا خواهد شد که از میان 10 مقاله مرحله نهایی، یک مقاله با عنوان تئاتر پس از انقلاب، ( چاپ در کتاب همایش ) و یک اثر با نام نقد تئاتر و گفتمان ( به صورت سخنرانی) بوده که سهم مشهد از این بخش 10 مقاله است .
مسابقه نمایش‌نامه نویسی :
در این بخش هیئات داوران از بین بیش از 500 نمایش‌نامه ارسالی، تنها هفت اثر را واجد شرایط شرکت در این مسابقه دانسته که از بین این هفت نمایش‌نامه پنج نمایش‌نامه از تهران، یک نمایش‌نامه از اردبیل و یک نمایش‌نامه از تبریز است، اما جای خالی نویسندگان خوب مشهدی در این بین بسیار به چشم می‌آید.
مسابقه عکس تئاتر :
از میان 834 عکاسی که درخواست حضور در این بخش را داشتند، داوران این بخش تنها 45 عکاس را در قالب 64 عکس به مرحله پایانی و برای شرکت در مسابقه انتخاب نموده که از این بین 38 عکاس از تهران حضور دارند و سهم آذربایجان شرقی، گیلان، کرمان، قم هر کدام یک اثر و خراسان رضوی با دو عکاس و سه اثر در این بخش به رقابت می‌پردازند.
مسابقه پوستر تئاتر فجر :
که از این بخش به دلیل عدم اطلاع‌رسانی دقیق جشنواره تئاتر فجر می‌گذریم، چون به گفته دبیر این بخش تعداد آثار بسیار زیاد است.
کارگاه‌های آموزشی و نشست‌های تخصصی :
در این بخش کارگاهای آموزشی و سیمنار توسط اساتید بزرگ این رشته از کشورهای نروژ، فرانسه، ایران و ... برگزار خواهد شد که جنبه رقابتی نداشته و ندارد.
بعلاوه فجر :
در این بخش که شاید بتوان گفت یکی از بخش‌های جذاب جشنواره تئاتر فجر است، درخواست از سوی سالن‌های نمایش تئاتر ارائه می‌گردد و نمایش‌هایی به این بخش راه پیدا کرده‌اند که بسیار قابل تامل هستند و متاسفانه با توجه به کمبود امکانات شهرستان‌ها ، این بخش فقط در انحصار شهر تهران است .
به صورت مختصر به بخشهای جشنواره و تعداد نمایش‌های حاضر در بزرگترین رویداد تئاتری کشور نگاهی داشتیم و در برخی بخش‌ها، که بخش‌های اصلی جشنواره است، عدم حضور هنرمندان تئاتر مشهد به شدت مشهود است، این در حالی‌ است که جدای از خراسان، همیشه حضور هنرمندان تئاتر مشهد در تمام جشنواره‌ها، زنگ خطری برای سایر گروه‌‎های نمایشی بوده، اما متاسفانه نتیجه‌ توجه به کمیت و عدم برنامه‌ریزی درست، با استناد به آمار و اطلاعات سایت جشنواره تئاتر فجر، حضور بسیار کمرنگ تئاتر مشهد در جشنواره سی‌وهفتم تئاتر فجر را به دنبال داشته است.
برخی دوستان، فروش بالای بلیط در شهر مشهد و کشاندن تماشاچی را به سالن تئاتر که دومین رتبه در کشور را از لحاظ فروش را دارد ملاک قرار می‌دهند، اما به چه قیمتی؟ به قیمت عدم کیفیت و فقط داشتن رتبه دوم فروش؟! همین ملاک نیز که به آن می‌بالیم ، فقط و فقط به همت تک تک افراد تئاتری مشهد است که با چنگ و دندان و صرف نظر از زندگی و آینده خود این هنر را همچنان پویا و زنده نگه داشته‌اند، که از این قشر بی‌ادعا ( البته به معنی عام نه یک سری خواص، که تافته جدا بافته اند) از جانب هیچ ارگان، سازمان و نهادی کوچک‌ترین حمایتی نمی‌شوند و برای حداقل امکانات، دچار هزاران مشکل بوده و هستند، اما عشق به این هنر است که این هنر را همچنان زنده نگه داشته و دارد و همین رتبه دوم فروش نیز، هیچ افتخاری برای فرد یا نهادی نبوده و نیست، که هر چه هست از همت بلند خود اهالی تئاتر مشهد است و بس.
جشنواره سی و‌ هفتم، یک زنگ خطر بزرگ برای تئاتر مشهد و خراسان است که امیدوارم دست‌اندر‌کاران صدای این زنگ را به خوبی بشنوند و خدای نکرده به جایی نرسیم که این نیروی جوان و پر انرژی، از این شهر یا حرفه کوچ کنند و کار نکردن را بر کارنکردن ترجیح دهند.
نکته جالب و مهم این دوره جشنواره، جز کم‌رنگ بودن مشهدی‌ها حضور برخی گروه‌های نمایش از شهرهای کوچک ایران از جمله بیجار و دورود و قشم است. در بخش استانی حضور آثاری از جنوب کشور پررنگ دیده می‌شود، تا شاید به سلطه استان‌هایی چون خراسان در جشنواره فجر پایان داده شود.
انتهای پیام