چاپ

پیام خراسان - مشهد- فرهنگ، ریشه و زیربنای اعتقادی نظام جمهوری اسلامی است بطوری که یکی از علل اصلی انقلاب اسلامی ایران را می توان مطالبات فرهنگی و هنری مردم دانست.
حکومت پهلوی مروج مدرنیزاسیون در ایران بود که فقط انتقال فناوری و تکنیک نبود بلکه فرهنگ خاص خود را به کشور آورد.
انسان مدرن غربی آن روز انسانی بود که نگاهش به زمین و محسوسات و نه آسمان و معنویات بود. جسم و ماده برایش اصالت داشت نه روح، دین برایش توجیهات انسان ضعیف گذشته در برابر قهر و خشم طبیعت بود نه نیاز انسان به هدایت و کمال، حد و مرز اخلاقش را منافع دیگران تعیین می کرد و نه باید و نبایدهای الهی.
از دل این اعتقادات انسان مدرن که با پروژه مدرنیزاسیون پهلوی وارد ایران می شد آرام آرام معماری، پوشش، لباس، آرایش، مناسبات فردی و اجتماعی و رفتار ایرانیان دستخوش تغییر شد و حکومت پهلوی نیز هر دم بر هیزم این آتش می افزود. از مخالفت با حجاب و ممنوعیت آن تا اجباری کردن کلاه پهلوی، از تغییر تاریخ رسمی کشور از هجری شمسی به شاهنشاهی تا ایجاد محدودیت برای روحانیت به عنوان مدافعان سنت و حاملان سرمشق و گفتمان پیشین.
این تغییر فرهنگی و رفتاری، خود را در صورت خیالی اش یعنی هنر هم نشان داد تا جایی که در یکی از پارکهای پایتخت ایران مجسمه عریان مردی در حال نواختن نی نصب شد و بخش عمده توجه سینما و موسیقی معطوف به جنس مخالف شد.
در این میان اعتراض به کشف حجاب در مسجد گوهرشاد حرم مطهر حضرت امام رضا(ع) که منجر به شهادت وسیع معترضان شد و تحریم سینما و موسیقی توسط متدینین از جمله این واکنشها بود اما اصلی ترین واکنش همان اصل انقلاب اسلامی بود که انسانی معارض و مقاوم در برابر مدرنیزم غربی و با باورداشتهای غیرمادی تربیت می کرد و به دنیال ساختن عالم و آدم از نو بود.
در این راستا رویکردهای فرهنگی و هنری نیز به کلی تغییر کرد و سعی شد در پی تغییر در فرهنگ و رفتار، هنر نیز تغییر کند و انسان و جهان تراز انقلاب به تصویر کشیده شود.
صرف نظر از تغییر نام وزارتخانه از "فرهنگ و هنر" به "فرهنگ و ارشاد اسلامی" معاونتها و تاسیسات حقوقی جدیدی نیز در ساختار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به وجود آمد که از آن جمله می توان به معاونت قرآن و عترت یا کانونهای فرهنگی، هنری مساجد اشاره کرد.
آنچه در پی می آید روایت آماری این تلاش 40 ساله فرهنگی و هنری در برش استان خراسان رضوی است.
* وضعیت فرهنگی هنری خراسان رضوی در چهل سالگی انقلاب
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی در خصوص وضعیت فرهنگی، هنری خراسان رضوی در 40 سالگی انقلاب اسلامی ایران به خبرنگار ایرنا گفت: تا سال 1357 کتابی در خراسان رضوی به چاپ نرسیده است اما از ابتدای پیروزی انقلاب تاکنون 20 هزار و 786 عنوان کتاب با 56 میلیون و 9 هزار و 797 تیراژ در خراسان رضوی به چاپ رسیده است بدین ترتیب در تعداد کتاب چاپ شده و شمارگان 100 درصد رشد نسبت به سال 1357 حاصل شده است.
جعفر مروارید افزود: تا سال 1357، 15 نشریه در خراسان مجوز انتشار گرفته است که این رقم از ابتدای انقلاب تا کنون به 342 مجوز ارتقا یافته که نسبت به سال 1357 ، دو هزار و 280 درصد رشد حاصل شده است.
وی ادامه داد: پیش از انقلاب استان خراسان فاقد موسسات فرهنگی و هنری بود اما از ابتدای انقلاب تاکنون 490موسسه در خراسان رضوی مجوز گرفته است.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی گفت: تا سال 1357 در خراسان رضوی 54 چاپخانه و صنایع وابسته مجوز گرفته بودند اما از ابتدای انقلاب تاکنون با رشدی 633 درصدی این رقم به 342 مجوز رسیده است.
مروارید افزود: تا سال 1357 مجوز یک کانون آگهی و تبلیغات در خراسان رضوی صادر شد ه بود اما بعد از انقلاب تا کنون با رشد 68 هزار و 900 درصدی این رقم به 689 مجوز رسیده است.
وی ادامه داد: تا سال 1357 هیچ مجوز پروانه فعالیت نشر در خراسان رضوی صادر نشده بود اما از ابتدای انقلاب تاکنون 462 مجوز پروانه فعالیت نشر در خراسان رضوی صادر شده است.
* وضعیت مطبوعاتی خراسان رضوی
معاون فرهنگی و مطبوعاتی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی نیز در خصوص وضعیت فرهنگی، هنری و مطبوعاتی خراسان رضوی در 40 سالگی انقلاب اسلامی ایران به خبرنگار ایرنا گفت: تا سال 1357 هیچ نمایشگاه استانی کتاب در خراسان راه اندازی نشده بود در حالی که پس از انقلاب 20 نمایشگاه کتاب در خراسان رضوی برگزار شد که از این تعداد دو نمایشگاه در دولت دوازدهم برگزار شده است.
یوسف امینی افزود: این میزان رشد نسبت به سال 1357، صد در صد و در دولت دوازدهم 10 درصد بوده است.
وی ادامه داد: در زمینه جشنواره صنعت چاپ هم تا پیش از انقلاب هیچ جشنواره ای در خراسان برگزار نشد اما پس از انقلاب 18 جشنواره صنعت چاپ برگزار شده است که از این تعداد 2 جشنواره در دولت دوازدهم برگزار شد.
معاون فرهنگی و مطبوعاتی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی گفت: این میزان رشد نسبت به سال 1357، صد درصد و در دولت دوازدهم 11 درصد بود.
امینی افزود: تا پیش از انقلاب هیچ برنامه کتاب سال در خراسان برگزار نشده بود اما پس از انقلاب 15 دوره کتاب سال در خراسان رضوی برگزار شد که 2 دوره در دولت دوازدهم بوده است که این میزان رشد نسبت به سال 1357، صد در صد و در دولت دوازدهم 13 درصد می باشد.
* مقایسه فعالیت های هنری خراسان رضوی
معاون هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی نیز با بیان اینکه در سال 1357 خراسان رضوی 12 باب سالن سینما داشت گفت: این تعداد هم اکنون به 67 باب رسیده که 15 باب از این سالنها در دولت دوازدهم به بهره برداری رسیده است.
محمد رضا محمدی افزود: این تعداد نسبت به سال 1357 افزایش 18 درصدی و در دولت دوازدهم 22 درصدی داشته است.
وی ادامه داد: استان خراسان پیش از انقلاب فاقد مجتمع های فرهنگی، هنری، نگارخانه، آموزشگاههای آزاد هنری، سالنهای تئاتر و مراکز آموزشی علمی- کاربردی بود اما هم اکنون دارای 30 مجتمع فرهنگی - هنری، 30 نگارخانه، 365 آموزشگاه آزاد هنری، 29 سالن تئاتر و 2 مرکز آموزش علمی- کاربردی است لذا درصد رشد این مراکز نسبت به سال 1357 صد در صد بوده است.
معاون هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی گفت: پیش از انقلاب استان خراسان فاقد جشنواره فیلم، تئاتر و مد و لباس بود اما از ابتدای انقلاب تا کنون 15 جشنواره فیلم فجر، 28 جشنواره تئاتر و 2 جشنواره مد و لباس در استان خراسان رضوی برگزار شده که نسبت به سال 1357 صد در صد رشد داشته است.
* وضعیت فعالیت های قرآنی استان
معاون قرآن و عترت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی نیز گفت: قبل از انقلاب مجوزی برای موسسات قرآن و عترت در استان خراسان صادر نشده بود اما از ابتدای انقلاب تا کنون مجوز فعالیت 103 موسسه قرآن و عترت در خراسان رضوی صادر شده است.
محمد تقی کاظمی نسب افزود: از ابتدای انقلاب تاکنون 520 جشنواره علوم و هنرهای قرآنی، نمایشگاه و نشستهای قرآنی، 17 آزمون سراسری قرآن و عترت استان در 26 رشته قرآنی و سه جشنواره قرآنی ملی و بین المللی آیات در خراسان رضوی برگزار شده است که پیش از انقلاب هیچ کدام از این جشنواره ها مسبوق به سابقه نبوده است.
محمد حسین عبداللهی مسئول دبیرخانه کانونهای فرهنگی، هنری مساجد خراسان رضوی نیز با بیان این که کانونهای فرهنگی، هنری مساجد از تاسیسات بعد از انقلاب است که پیش از انقلاب وجود نداشته است گفت: از ابتدای انقلاب تاکنون برای هزار و 771 کانون فرهنگی و هنری مساجد مجوز صادر شده که از این تعداد، هزار و 300 کانون، دارای مجوز کتابخانه هم هستند.
1922/ 6053