چاپ

پیام خراسان - دکتر سعید شریعتی گفت: پوران شریعت‌رضوی در طول دوران زندگی پر بار خود همواره زیر سایه نام برادر شهید و همسر شهیر خود قرار داشت و شخصیت او تا حدی تحت‌الشعاع قرار گرفت.
این مدرس دانشگاه در خصوص شخصیت و نقش دکتر پوران شریعتی در زندگی همسرش، دکتر علی شریعتی اظهار کرد: ایشان نیز همچون بسیاری از زنان دیگر در این جامعه تا حد زیادی قربانی فرهنگ مردانه و مردسالار جامعه ما بودند؛ به خصوص اگر پیوندی با نام بزرگان داشته‌اند، معمولا زیر سایه نام آن بزرگ قرار گرفتند و به معنایی چنین شرایطی داشتند. ایشان خواهر آذر شریعت‌رضوی، یکی از سه دانشجویی که در دانشگاه تهران و در سفر نیکسون به ایران به وسیله نیروهای نظامی شاه به شهادت رسیدند و نام آذر شریعت‌رضوی نیز به طور خاص در فضای آکادمیک و دانشگاهی ایران، نام بزرگی است. همچنین دکتر علی شریعتی که نه تنها در مقیاس ملی، بلکه در سطح جهانی چهره معتبری است. در هر حال پیوند با این دو نام و به خصوص دکتر شریعتی به میزانی باعث شد که شخصیت فردی ایشان زیر سایه این دو نام قرار بگیرد.
وی ضمن بیان این که ایشان دارای دکتری ادبیات فارسی از فرانسه زیر نظر دکتر لازار از اساتید برجسته دانشگاه سوربون بودند، افزود: در هر حال این ارتباط با دکتر علی شریعتی باعث شد که ایشان زیر سایه این نام و در حاشیه قرار بگیرد. اما به طور کلی اگر بخواهیم یک تصویر از وضعیت و موقعیت ایشان در فضای فرهنگی ایران ارائه دهیم، از یک طرف زمانی که زندگی ایشان را به عنوان همسر دکتر شریعتی می‌نگریم، چنان که خود دکتر علی شریعتی نیز در نامه‌هایی که نوشته، به این نکته اشاره و خود خانم دکتر پوران شریعت‌رضوی هم از این موضوع یاد کرده است، باید گفت وجود ایشان به عنوان همسری فداکار که خود را وقف زندگی کرده و با همسری زندگی می‌کرده که به تعبیر خود ایشان هیچ‌گاه در خانه نبوده و به معنای متعارف مرد زندگی نبوده و در شرایط ویژه‌ای زیست می‌کرده، قابل توجه است. به طور مثال به هنگام تولد فرزندان ایشان هیچ‌وقت دکتر شریعتی در خانه نبوده و از جمله زمانی که فرزند ایشان «مونا» به دنیا می‌آید، دکتر علی شریعتی در تهران در حال سخنرانی «فاطمه، فاطمه است» بوده و خانم دکتر ایشان را به تنهایی به دنیا می‌آورد.
شریعتی ادامه داد: به طور کلی، در سال‌های زندگی همیشه به معنایی فشار زندگی که هرگز کم نبوده است؛ همچون دشواری‌های مالی و مدیریت فرزندان عملا به دوش خانم دکتر بوده و طبیعتا اگر ایشان این فداکاری را نمی‌کرده و بار این مسئولیت را نمی‌پذیرفتند، به طور بدیهی این فضای مساعد برای دکتر فراهم نمی‌شد که به کار و دنیای خود پرداخته و درگیر جهان فرهنگی خود باشد و این حجم از آثار را خلق کند.
وی عنوان کرد: شاید اگر پشتوانه شریعتی، چنین همسر فداکار و پرانرژی نمی‌بود، علی شریعتی این چنین «شریعتی» نمی‌شد. در هر حال این بخشی است که مربوط به سال‌های زندگی این دو بزرگ با یکدیگر می‌شود که پر از رنج و دشواری است و نیز در بیوگرافی ایشان در دو جلد «طرحی از زندگی» فراوان نشانه‌هایی از زندگی دشوارشان را می‌بینیم.
خواهرزاده دکتر علی شریعتی اضافه کرد: اما بخش مهم‌تر بر می‌گردد به پس از درگذشت علی شریعتی و تلاش‌های بی‌وقفه‌‍‌ای که همسر ایشان برای زنده نگه داشتن نام دکترعلی شریعتی انجام می‌دهند. همچون انتشار کتاب‌های دکتر که همسر ایشان برای زنده نگه داشتن نام او انجام می‌دهد و نهایتا تاسیس بنیاد فرهنگی شریعتی که علی‌رغم مشکلات جسمی، سن بالا و وضعیتی که دارا بودند، با پیگیری بسیار توانستند این بنیاد را به عنوان کانونی که مرکز نشر آثار و افکار شریعتی باشد، ایجاد کنند و در واقع مشاهده می‌کنیم که تا آخرین روزهای عمر هم این وفاداری و تعهد را نسبت به شریعتی و نشر افکارش با خود به همراه داشت.
شریعتی خاطرنشان کرد: فارغ از حوزه‌های فرهنگی و سیاسی به معنای خاص، ایشان در حوزه فعالیت‌های اجتماعی و مدنی در امور خیریه نیز بسیار فعال بودند و در آن حوزه نیز فعالیت قابل توجهی از خود نشان دادند.
وی ابراز عقیده کرد: ایشان به معنایی آن‌قدر به حق خود نرسیدند که با داشتن دکتری ادبیات از دانشگاه سوربون، به دلایل روشن سیاسی این امکان برای ایشان فراهم نشد که بتوانند در دانشگاه تدریس کنند و زمانی که به ایران بازگشتند، یک دوره به عنوان معلم دبیرستان و دوره‌ای به عنوان کارشناس آموزشی فعالیت کردند و لذا امکان کار در دانشگاه برای ایشان فراهم نشد.
این مدرس دانشگاه تصریح کرد: با تاسف در سال‌های بعد از انقلاب نیز علی‌رغم انتظاری که می‌رفت، نه تنها گشایشی در زندگی ایشان و نیز فضای مساعد برای فعالیت‌های ایشان پیش نیامد، که چنان که می‌دانیم حتی محدودیت‌ها بیشتر نیز شد. تا جایی که حتی تجربه خشونت و حمله به منزل ایشان در اوایل پس از انقلاب رخ داد.
شریعتی افزود: نکته قابل توجه، روحیه استوار و کم‌نظیر و پشتکار و استقامت ایشان در برابر همه این دشواری‌ها است که معمولا با نوعی شوخ‌طبعی نیز همراه بود و همواره خاطرات تلخ و دشواری را با نوعی شوخ‌طبعی بیان می‌کردند که به نظر بنده بسیار درس‌آموز برای جامعه است که چگونه زنی که زیر سایه چنین نام بزرگی قرار می‌گیرد، از تلاش و پیگیری اهداف اجتماعی و زنده نگه داشتن نام همسرش باز نمی‌ماند.
وی با تاکید بر این که فقدان ایشان برای ما و اطرافیانش ضایعه بزرگی است، افزود: به عنوان یک توصیه به مردم ایران، مطالعه دو جلد کتاب «طرحی از زندگی» را می‌توان پیشنهاد کرد و جنس روابطی که میان شریعتی و همسرش وجود دارد، به عقیده من خواندنی است و این نکته که علی‌رغم این که از دو اقلیم فکری و فرهنگی متفاوت هستند، اما چگونه با وجود تنش‌ها، رابطه عاشقانه عمیقی بین این دو وجود دارد و این که دکتر شریعتی با چه ادبیات و واژگانی از همسرش یاد می‌کند و همواره عاشقانه همسرش را مورد خطاب قرار می‌دهد، قابل توجه است. به گونه‌ای که علی شریعتی در یکی از نامه‌ها تعبیری دارد با این مضمون که چهار بعد در زندگی من بسیار برجسته است؛ آزادی، کتاب، پدر و پوران؛ یعنی در واقع شریعتی آن‌قدر به همسرش دلبستگی داشته که علی‌رغم تفاوت‌های شاید فکری و فرهنگی، رابطه عاشقانه عمیق تا آخرین روز زندگی بین این دو برقرار است . خانم دکتر شریعتی نیز پس از، از دست دادن همسر و همه دشواری‌ها و تلخی‌های این فقدان، همچنان با روحیه و استقامت تلاش می‌کند نام همسرش را زنده نگه دارد و تا آخرین روز زندگی به شریعتی وفادار و متعهد باقی ماند.