چاپ

پیام خراسان - مشهد- مدیر پایگاه میراث فرهنگی آسبادهای استانهای خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان گفت: برنامه "مستندنگاری بین المللی ورنادوک" در آسبادهای شهرستان خواف واقع در جنوب خراسان رضوی آغاز شد.
اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی روز دوشنبه به نقل از محمد رکنی گزارش داد: کمپ بین ‌المللی مستندنگاری معماری بومی موسوم به "ورنادوک" با همکاری میراث فرهنگی خراسان رضوی و پایگاه آسبادهای ایران در نشتیفان برپا شده است.
وی افزود: در چارچوب این کمپ 21 شرکت کننده داخلی و خارجی از شهرهای مختلف ایران و کشورهای فنلاند، ژاپن، تایلند و کامبوج کار مستندنگاری آسبادهای خواف را انجام می دهند.
مدیر پایگاه میراث فرهنگی آسبادهای استانهای خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان ادامه داد: نتایج و خروجی مستندنگاری این کمپ در پرونده ثبت میراث جهانی آسبادها در یونسکو مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
وی گفت: مستندنگاری معماری بومی(Vernadoc) تکنیک طراحی دستی است که در آن با استفاده از وسایل ساده مانند مداد، قلم و جوهر همه جزییات بناهای تاریخی تا حدی که با چشم غیر‌مسلح قابل مشاهده است ثبت می شود. نتیجه این کار از سایه ‌گذاری ابعادی، طرحی دقیق از جزییات بنا به دست می دهد که مشخص کننده مقاطع، پلان و سایر مشخصات فنی بنا است.
رکنی افزود: این روش مستندنگاری که در عین سادگی بسیار دقیق، کم ‌هزینه و کاربردی است سال 1996 میلادی برای نخستین بار در بناها تاریخی فنلاند بکار گرفته شد و هم اینک با حمایت و پشتیبانی ایکوموس- سیاو (کمیته‌ علمی بین‌المللی ایکوموس در رابطه با معماری بومی) در حال گسترش است. در واقع این کمیته با همکاری کارگاه مستندنگاری بین‌المللی معماری بومی معمولا سالیانه یک بار در کشورهای مختلف اقدام به برگزاری کنفرانس و کارگاه می‌ کند.
وی ادامه داد: هدف از اشاعه‌ این شیوه‌ مستندنگاری در قالب کارگاه و دوره‌های آموزشی و کاری علاوه بر یادگیری مرحله به مرحله‌ کار مستندنگاری، آشنایی با تخصص شرکت‌ کنندگان و ایجاد ارتباطات بین‌المللی برای فعالیت بیشتر در این زمینه است.
مدیر پایگاه میراث فرهنگی آسبادهای استانهای خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان گفت: در نهایت حاصل این کارگاه آموزشی، طراحیهایی در مقیاس دقیق از بنایی تاریخی و نمایش آنها در نمایشگاه محل مستندنگاری در پایان دوره است.
وی افزود: مدت زمان دوره‌ دو هفته است. هفته‌ نخست به اندازه ‌گیری دقیق و برداشت بنا و هفته‌ دوم به طراحی دستی و نهایی نمودن طرحها اختصاص دارد.
رکنی به هدف برپایی این دوره در ایران اشاره و بیان کرد: گوناگونی گسترده‌ اقلیمی و شرایط آب و هوایی در کشورمان سبب شده معماری آن هم به لحاظ مواد و مصالح بکار رفته و هم از جهت شیوه‌ ساخت و اجرا و حتی رسوم و سنتهای هر منطقه از تنوع و اهمیت و توجه ویژه‌ای در دنیا و منطقه برخوردار باشد.
وی ادامه داد: برگزاری چنین کارگاههایی در کشور که حضور و تعامل متخصصان خارجی و داخلی را به همراه دارد می ‌تواند دامنه‌ همفکری‌ و تبادلات علمی و فرهنگی را گسترده ‌تر نموده و گامی رو به جلو در جهت شناخت و معرفی فرهنگ و میراث معماری غنی ایرانی در جهان باشد.
آسبادهای (آسیاب بادی) نشتیفان در شهرستان خواف از بزرگترین و ممتازترین مجموعه های خشت، گل و چوبی و البته قدیمی ترین بنا از این گونه در جهان است که با تلفیق هنر و فناوری همچنان در خدمت مردمان دیروز و امروز بوده و هست. از مجموع 107 آسباد موجود در خواف 60 درصد نیاز به مرمت، بازسازی و نگهداری دارند. 36 آسباد نیز در نشتیفان وجود دارد که شش مورد آنها هم اینک فعالند و آرد تولید می کنند.
آسبادها در اساس نماد فناوری شرق کشور بوده و از انرژی پاک استفاده می کنند. ساختار این آثار از دو قسمت شامل یک ساختمان خشت و گلی تشکیل شده که در قسمت پایین آن سنگ رویین و زیرین و انبار ذخیره غلات وجود دارد و در قسمت بالایی چرخ و پر آسباد با مصالح چوبی مستقر است.
خواف در جنوب خاوری مشهد 95 اثر تاریخی و فرهنگی ثبت شده در فهرست آثار ملی دارد.
7496/1858