چاپ

پیام خراسان - جامعه‌شناس و استاد دانشگاه گفت: حاکمیت در دو دهه گذشته تلاش کرد که آیین چهارشنبه سوری را سرکوب کند، اما این آیین سرکوب نشد بلکه به شکل ناهنجار و ناجوری درآمد.
حامد بخشی در گفت‌وگو با ایسنا- منطقه خراسان، در خصوص آیین چهارشنبه‌سوری، اظهار کرد: در باب مسئله چهارشنبه‌سوری و وضعیت اخیر آن لازم است، تاریخچه‌ای از نحوه تعامل حاکمیت با این آیین ملی و مردمی را مرور کنیم. چهارشنبه‌سوری یک آیین باستانی است که در سال‌های اخیر به‌عنوان یکی از جشن‌های جمعی و خانوادگی توسط مردم اجرا می‌شود.
وی ادامه داد: معمولاً خانواده‌ها بر اساس گرایش و تمایلات خود در محله، خانه یا جایی دیگر آتشی را روشن می‌کردند و دور آن جمع شده و از روی آتش می‌پریدند. درواقع این آیین یک زمینه‌ای برای شادی‌های خانوادگی و دوستانه است.
بخشی عنوان کرد: ما نیازمند این هستیم که رویدادهایی که در جامعه وجود دارد، با قدرت اجتماعی آن‌ها، ما را از حالت روزمره زندگی در بیاورند و در یک شرایط و موقعیت جدید قرار دهند که در اثر این کار مشترک، احساس شادی داشته باشیم.
این جامعه‌شناس با بیان اینکه «متاسفانه تعامل حاکمیت در آیین چهارشنبه‌سوری منجر به این شد که این آیین به شکل بدی در بیایید»، بیان کرد: حاکمیت در دو دهه گذشته، تلاش کرد که آیین چهارشنبه‌سوری را سرکوب و نابود کند، اما این آیین سرکوب نشد بلکه به شکل ناجوری درآمد. این آیین لب‌های تیز، جنبه‌های کج‌روانه و ناهنجاری پیدا کرد و امکان آسیب‌زدن خود و دیگران را فراهم کرد.
وی یادآور شد: بعد از چندین سال که حاکمیت تلاش در سرکوب داشت و موفق نشد، پنج سال است که حاکمیت سعی می‌کند به شیوه دیگر تعامل کند. یعنی بیان می‌کند که شکل ناجور آن که نتیجه معیوب خود حاکمیت است انجام نداده و به شکل ملایم و خفیف یعنی به حالت خانوادگی آن را برگزار کنید، اما سال‌ها زمان می‌برد که این اتفاق بیافتد.
بخشی تاکید کرد: زمانی که حاکمیت این رفتار معیوب خود را که پیش گرفت، جامعه‌شناسان مکرّر هشدار می‌دادند که چنین نحوه تعاملی با آیین مردمی درست نیست اما گوش شنوایی وجود نداشت تا زمانی که این شکل بد چهارشنبه‌سوری آسیب‌هایی را به وجود آورد. امروزه حاکمیت شیوه مدارا همراه با محدودیت و تخفیف را اعمال می‌کند.
این جامعه‌شناس با اشاره به اینکه «برپاکردن آتش و جمع‌شدن در دور آن نیازمند زمان بود،» عنوان کرد: آتش به پا کردن کاری نیست که بتوان آن را مخفی انجام داد. لذا حاکمیت راحت می‌تواند هرجا آتشی برجاست آن را خاموش کند. در اثر فرآیند سرکوب، مراسم چهارشنبه‌سوری تبدیل به مراسم ترقه‌بازی شد. آتشی که برای برپاکردن آن زمان می‌برد و کانون آشکاری بود، جایگزین ترقه، انواع و اقسام نارنجک‌های دستی و... شد. این لوازم را نه کسی می‌دید و نه متوجه آن می‌شد و در یک آن نیز منفجر می‌شد. این وسایل که آسیب‌رسان نیز هستند. در این سال‌ها نیز نتوانستند کنترل کنند.
وی افزود: سال‌ها زمان می‌برد که چهارشنبه‌سوری را از این رسم بدشکل شده آن، برگردانیم. برای ایجاد این تغییرات نیاز است که حاکمیت سعی کند به جبران خطاهای سال‌های پیش برگردد. اگر حاکمیت می‌خواد این آیین به حالت مناسب برگردد، انسجام، همدلی و همراهی را با این رسم نشان دهد. لازم نیست حاکمیت خود آتش را به پا کند، می‌تواند فضا و مکان‌هایی تعبیه کند که ایمنی لازم را داشته باشد.
بخشی بیان کرد: حاکمیت به ارائه و شناسایی نقاطی که می‌توان آتش برپا کرد، بپردازد. به این‌گونه جمع‌های محله‌ای شکل می‌گیرد که در آن بزرگ‌ترهاو جوان‌ها، به جای ترقه‌بازی جای خود را به آتش‌ برپا کردن که رسم آیینی خود، خواهد داد.
انتهای پیام