چاپ

پیام خراسان- اکنون حدود 200 روز از آغاز سال آبی 97 - 98 می گذرد و در حالیکه از ابتدای سال آبی بارش ها با تاخیر زیاد شروع شد و زمستان نه چندان مطلوبی پشت سر گذاشتیم اما از اواخر زمستان و نوروز 98 بارندگی در سراسر کشور شدت و در برخی نقاط از حد نرمال نیز گذشت.
بر پایه گزارش وزارت نیرو، ارتفاع کل ریزش های جوی از اول مهر تا 17 فروردین جاری 280 میلیمتر است که این مقدار بارندگی نسبت به میانگین دوره‌ های مشابه درازمدت( 187 میلیمتر) 50 درصد افزایش و نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته ( 98 میلیمتر) 186 درصد افزایش را نشان می ‌دهد.
همچنین حجم بارش ها از اول مهر تا پایان 17 فروردین معادل 461.448 میلیارد مترمکعب گزارش شده است.
این آمار مؤید این است که تاکنون بارش‌ های خوبی را در همه استان‌ ها شاهد بودیم و این میزان بارش توانسته بسیاری از سدها را سیراب کند تا دغدغه بسیاری از مردم شهرها و روستاها بابت تأمین آب در ماه‌ های گرم پیش رو رفع شود.
تاکنون میزان بارش‌ ها در برخی از مناطق ایران موجی از امید را در دل‌ ها ایجاد کرده که عقب‌ ماندگی بارش‌ های کشور و خشکسالی ها در حال جبران است و در مثبت بودن این اتفاق شکی نیست.
استان مرزی خراسان جنوبی 20 سال است که با خشکسالی دست و پنجه نرم می کند و در این مدت خسارت های زیادی به ویژه به بخش کشاورزی استان وارد شد که یکی از پیامدهای آن خشک شدن قنوات و خالی شدن روستاها از سکنه بود اما اکنون آمارها از سرریز شدن برخی سدها و آبگیری برخی قنوات حکایت دارد.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: از ابتدای سال آبی جاری تاکنون 40 میلیون متر مکعب روان آب در سازه های آبخیزداری استان مهار و ذخیره سازی شده است.
محسن یوسفی افزود: این حجم روان آب در حدود 2 هزار و 300 سازه آبخیزداری شامل سد خاکی، سنگی، سنگی توری و سنگی ملاتی و سایر ذخیره شده است.
وی با بیان اینکه بیشترین حجم روان آب ذخیره سازی شده مربوط به شهرستان نهبندان است اظهار داشت: در این مدت هشت میلیون متر مکعب روان آب در بیش از 300 سد این شهرستان جمع آوری شد.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی عنوان کرد: سال گذشته از محل صندوق توسعه ملی 159 میلیارد ریال اعتبار برای اجرای سازه های آبخیزداری به این استان اختصاص یافت.
وی ادامه داد: بهمن سال گذشته 97 سازه آبخیزداری با حجم عملیات 452 هزار مترمکعب با استفاده از این اعتبار در استان به بهره برداری رسید که از این طریق 100 منبع آبی در روستاها تحت تاثیر قرار گرفت و 78 روستا با 36 هزار نفر نیز از آن بهره مند شدند.
یوسفی یادآور شد: از آن زمان تاکنون این سازه های آبخیزداری سه مرتبه آبگیری شده که در هر مرحله 2 میلیون و 200 متر مکعب روان آب در این سازه ها مهار شده است.
مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی جهاد کشاورزی خراسان جنوبی هم گفت: بارندگی های سال آبی جاری بر روی قنوات هوابین استان تاثیر بسزایی داشته اما آبگیری سایر قنات نیاز به ریزش بارندگی های بیشتری دارد و در درازمدت امکان پذیر است.
محمدحسن غلامی افزود: در حال حاضر 6 هزار و 652 رشته قنات در استان وجود دارد که تنها 32 درصد آنها احیا و بازسازی شده است.
وی بیان کرد: اکنون 68 درصد قنات های استان به طول 2 هزار و 550 کیلومتر باید بازسازی شود که هر کیلومتر 300 میلیون تومان هزینه بر است.
مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی جهاد کشاورزی اظهار داشت: در حال حاضر 50 درصد آب مصرفی کشور و 95 درصد آب مصرفی استان از منابع زیرزمینی تامین می شود.
وی ادامه داد: رودخانه دائم در خراسان جنوبی وجود ندارد اما حدود پنج درصد آب استان از طریق رودخانه فصلی تامین می شود که بارندگی های اخیر تاثیر زیادی بر تغذیه سفره های آب زیرزمینی داشت.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان جنوبی هم گفت: در حال حاضر هفت سد مخزنی در استان وجود دارد که تا دهم فروردین ماه حجم ذخیره آب این سد ها به 18 میلیون مترمکعب رسید.
حسین امامی افزود: این میزان ذخیره آب نسبت به مدت مشابه سال قبل 50 درصد افزایش داشت و سبب شد تعدادی از سدهای استان سرریز و ظرفیت برخی نیز تکمیل شود.
وی بیان کرد: سدهای استان در ارتفاعات و مناطق پرباران احداث شده و در مجموع 10 درصد روان آب و سیلاب مساحت استان وارد سدهای مخزنی می شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان جنوبی اظهار داشت: با توجه به اینکه استان گریبان گیر خشکسالی های 20 ساله است لذا این بارش ‌های موثر نمی‌ تواند تمامی مشکلات سال ‌های گذشته را جبران کند.
وی ادامه داد: کماکان بایستی با مدیریت منابع آب به ویژه در بخش کشاورزی، اجرای برنامه‌ های احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی را دنبال کنیم.
بارندگی های اخیر سبب وقوع سیلاب در برخی استان های کشور شد که بیشتر به جنبه خسارت زای آن در رسانه ها پرداخته شد در حالیکه نباید از مزایای این موهبت الهی نیز غافل شد.
بدون شک وقوع سیلاب ها سبب تغذیه سفره های آب زیرزمینی، تالاب ها، سدها و سایر منابع آبی شده که این موضوع بر کیفیت آب های در دسترس انسان ها، موجودات و حتی کیفیت هوا تاثیرگذار خواهد بود.
همچنین سیلاب ها سبب شده شوری خاک که بر اثر خشکسالی ایجاد شده شسته شده و و از میزان آلودگی های ناشی از سموم و کودهای شیمیایی انباشته و متمرکز شده در اراضی بکاهد.
خسارت هایی از جمله سیلاب در کوتاه مدت وارد شده اما فواید آن به طور عمده در طول زمان رخ خواهد داد بدون شک خسارات ناشی از خشکسالی با خسارات ناشی از سیل قابل مقایسه با هم نیست.