چاپ

پیام خراسان - در حالی که مردم و مسئولان خود را مهیای روزهای سخت اقتصادی در سال 98 می‌کردند، وقوع بارش‌های کم‌سابقه و شوکِ سیل در روزهای نخست سال همه را غافل‌گیر کرد.
به گزارش ایسنا- منطقه خراسان، با وجود وقوع سیلی ویران‌کننده در آق‌قلا، اما شهرهای بزرگ کشور به نوعی خود را مصون از سیل می‌پنداشتند و خطر وقوع سیل را جدی نمی‌گرفتند. اما واقعه پنجم فروردین شیراز، بسیاری را از خواب غفلت بیدار کرد.
پس از جاری‌شدن سیل در خیابان‌های شیراز که باعث جان‌باختن حدود 20 نفر و آسیب‌دیدن حدود 200 خودرو و وارد شدن خسارت‌های بسیار به منازل شهروندان شد، ناگهان تمام مسئولان جدی‌بودن خطر را احساس کردند و پس از آن با هر اطلاعیه هواشناسی ستاد بحران تشکیل داده و تلاش می‌کنند آمادگی خود در برابر خطر احتمالی را نشان دهند. با این وجود هر زمان خبر ورود سامانه بارشی جدید به کشور اعلام می‌شود پشت شهروندان می‌لرزد.
مشهد نیز از این قاعده مستثنی نیست. با وجود این‌که حجم بارش‌ها در شمال شرق کشور در مقاسیه با مناطق و شهرهای سیل‌زده کم‌تر بوده، اما به نسبت میزان بارش‌ها، شاهد حوادثی بودیم که خبر از ناامن‌بودن و آماده‌نبودن این شهر در برابر وقوع سیل احتمالی می‌دهد.
البته اثبات این موضوع برای شهری که بیش‌ترین جمعیت حاشیه‌نشین در کشور را به خود اختصاص داده و هرکس در هر گوشه‌ای که دستش رسیده است خانه‌ای ساخته آن‌چنان مشکل نیست. چه رسد به این‌که مشکلات بسیاری حتی در نوسازترین مناطق شهری وجود دارد که مسئولان شهری نیز به برخی از آن‌ها اذعان کرده‌اند. مردم نیز پس از هر بارش کم و زیادی گوشه‌هایی از آن را مشاهده می‌کنند.
تجاوز به حریم رودخانه‌ها، مسدودسازی، تغییر مسیر و تغییر کاربری مسیل‌ها سبب رخداد تغییرات الگوی زهکشی طبیعی و جاری‌شدن سیل در نواحی شهری و آب‌گرفتگی معابر شهری می‌شود، اتفاقی که در مشهد کم‌سابقه نبوده و با وجود دوره‌های خشکسالی متوالی توجه کمتری به رعایت استاندارها و قوانین در خصوص آن‌ها شده است.
خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)- منطقه خراسان، در گزارش‌های «روی خط سیلاب» به تشریح وضعیت برخی از ناامن‌ترین و خطرناک‌ترین مناطق شهر مشهد در برابر سیل احتمالی خواهد پرداخت. مناطقی که بر روی خط سیلاب واقع شده‌اند و کافی است حجم بارش‌ها اندکی افزایش یابد تا شاهد فاجعه‌ای غیر قابل جبران در آن‌ها باشیم.
در محدوده‌ شمالی شهر مشهد و پس از منطقه تجاری و گردشگری وسیع و پر زرق و برق سپاد -که مراکز و مجتمع‌های تجاری بزرگی هم‌چون الماس شرق، وصال، بازار بزرگ بین‌المللی را در خود جای داده است- محله محروم «اسماعیل‌آباد» قرار دارد. محله‌ای که تا سال‌های نه‌چندان دور روستایی در حاشیه شهر مشهد بود، اما اکنون در منطقه 2 شهرداری مشهد واقع است.
با پایان منطقه تجاری و در ورودی «اسماعیل‌آباد» فارغ از بافت نامنظم و حاشیه‌ای محله، آنچه بیش از همه جلب توجه می‌کند مجموعه‌ای تقریباً وسیع شامل سه تا چهار ردیف منازلی است که پایین‌تر از سطح خانه‌ها و خیابان‌های اطراف و به شکلی نامتعارف در درون مسیل منطقه ساخته شده‌اند. عرض این ناحیه در پهن‌ترین نقطه به حدود 100 متر رسیده و ساخت‌وسازها به طول چندصدمتر به صورت کاملاً متراکم ادامه یافته است. محدوده‌ای که در میان اهالی منطقه به «کال اسماعیل‌آباد» مشهور است.
برای رسیدن به این محدوده باید از حاشیه سمت راست جاده ورودی اسماعیل‌آباد چند متر مسیر شیب‌داری را طی کرده و سه‌چهار متر پایین‌تر از سطح زمین به این منازل رسید. در ورودی موانعی بتنی برای جلوگیری از ورود خودروها قرار داده شده است، اما خودروها به راحتی از میان آن‌ها رفت‌وآمد می‌کنند.
در میانه مسیر، راه عبور فاضلاب و آب‌های سطحی -به دلیل ساخت‌وسازها در کناره‌های مسیل- به فضای میان منازل محدود شده و این مسیر عملاً تبدیل به کوچه‌ای بی‌نام ‌و نشان شده است. تقریباً در تمام این مسیر خاکی فاضلاب‌ جریان دارد و بوی تعفن آن که هر چند متر یکبار در گوشه و کناری جمع شده‌ کاملاً احساس می‌شود. بارش‌های امسال به سبزشدن گیاهان و رشد قورباغه‌ها در این فضا که حس حضور در یک لجن‌زار را می‌دهد، انجامیده است.
کیسه‌های خاک که گویا پس از وقوع سیل در شمال و غرب کشور و اعلام خطر وقوع سیل احتمالی در مشهد و از ترس سیلابی‌شدن مسیل و ورود سیلاب در مقابل بسیاری از خانه‌ها قرار داده شده‌اند، مشهود است.
با این حال هنگامی که از مردان و زنانی که هر چند متر در بیرون خانه خود نشسته‌اند از وضعیت محله پس از بارش‌های چند روز گذشته سئوال می‌شود، برخی با انتقاد از وضعیت زندگی خود از ایجاد روان‌آب می‌گویند، اما برخی که گویا از این‌که ناگزیر به ترک خانه‌های خود شوند، کاملاً منکر ماجرا شده و با قطعیت می‌گویند که حتی یک قطره آب هم به خانه‌ها و محله آن‌ها نفوذ نکرده است.
هنگامی که از خانم میان‌سالی که از میانه مسیر عبور می‌کند در خصوص وضعیت محله پس از بارش‌ها سئوال می‌کنیم در حالی که از وضعیت زندگی در این مکان شکایت می‌کند، می‌گوید: پس از هر بار بارش آب در میانه راه به جریان می‌افتد و زندگی را برای ما دشوار می‌کند.
با این وجود مردی جوان که با موتور در حال عبور بود، در پاسخ منکر جریان می‌شود و می‌گوید: بارش‌ها هیچ‌گونه مشکلی برای ما ایجاد نمی‌کند و تا کنون ذره‌ای آب به داخل منازل ما وارد نشده است.
در این میان، بهره‌مندی این منازل از خدمات آب، برق و گاز و تلفن جای تعجب دارد. جالب آن‌که در میان حضور ما تیمی از شرکت برق در حال خدمت‌رسانی به منزلی هستند که آثار آتش‌سوزی بر روی آن دیده می‌شود. نکته این‌جاست که با وجود ساخت‌وسازهای غیرمجاز، وجود انشعابات برق و گاز در صورت حادثه احتمالی اوضاع را بسیار پیچیده‌تر خواهد کرد.
در بخش دیگری از این محله با ریختن جوی خیابان‌ها به مسیل، بر حجم آب افزوده شده است و برای مقابله با ورود آب به مسیر با زدن خاک‌ریزی کوچک آب‌ها را منحرف کرده‌اند. کمی آن طرف‌تر چوپانی در حال چرای تعدادی گوسفند است. گوسفندانی که از آب جاری و گیاهان روییده در مجاورت آن تغذیه می‌کنند.
با وجود برخی بازدید‌ها و وعده‌های مسئولان شهری و استانی و اعلام خطر در خصوص وضعیت این محدوده تا کنون اقدامی عملی برای رفع تصرف از مسیل اسماعیل‌آباد انجام نشده است.
جلال قربانی، شهردار منطقه دو شهرداری مشهد در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، در خصوص وضعیت این منطقه و اقدامات شهرداری، اظهار می‌کند: قسمتی از منطقه اسماعیل‌آباد –نه همه آن- که به عنوان کال اسماعیل‌آباد شناخته می‌شود در درون مسیل واقع شده است.
وی با تأکید بر غیرقانونی بودن ساخت‌وسازها در این محدوده، ادامه می‌دهد: بارها به مردمان این محله در خصوص غیرقانونی بودن و خطرناک بودن ساخت‌ساهای انجام شده در مسیر مسیل هشدار داده‌ایم، اما متأسفانه مردم هیچ‌گونه توجهی به هشدارها نمی‌کنند.
شهردار منطقه دو شهرداری مشهد اضافه می‌کند: بر این اساس با همکاری آب منطقه‌ای و مقامات قضایی در حال انجام اقدامات قانونی به منظور رفع تصرف از این مناطق هستیم.
وجود برخی ملاحظات در خصوص نحوه برخورد با ساخت‌وسازهای غیرمجاز موضوع جدیدی نیست و در سال‌های گذشته همواره وجود داشته است. با این حال انتظار می‌رود پس وقوع حوادث ناگوار در کشور مسئولان شهری و استانی با قاطعیت و سرعت عملی بیشتری در خصوص رفع تصرف از اینگونه مسیرها که وقوع حادثه‌ای احتمالی در آن می‌تواند جان انسان‌های بسیاری را به خطر بیاندازد، اقدام کنند.
نیما رهنما، خبرنگار ایسنا- منطقه خراسان
انتهای پیام