پیام خراسان
دستان پرتوان
سه شنبه 1 مرداد 1398 - 10:11:32
ایرنا - خراسان جنوبی
پیام خراسان - بیرجند - دختران به ظاهر کم‌توان ذهنی و جسمی و زنان سرپرست خانوار در کارگاه تولیدی حمایتی «دستان پرتوان» چرخ اقتصاد زندگی را به دست گرفتند و فراتر از آن با تولید، به دنبال راهی در بازارهای داخلی و خارجی هستند.

«دستان پرتوان» حدود 13 سال پیش در بیرجند مرکز استان خراسان جنوبی راه اندازی شد؛ کارگاهی کوچک که آغازگر راهش 10 دختر کم‌توان ذهنی و جسمی بودند و امروز با دستان پرتوان همین دختران و زنان روز به روز طول و عرض کارگاه‌ها بیشتر می‌شود.
دنیایی از شور و تلاش در چشمان دختران دستان پرتوان
قسمت ورودی کارگاه، دختری نوجوان با مانتو پیله‌دار فسفری رنگ ایستاده، چهره معصومش از قاب مقنعه سفید شباهت به فرشته‌هایی دارد که به سندروم داون مشهورند.
باخوشحالی به استقبالم می‌آید دستش را به سمتم دراز می‌کند، گرمی انگشتانش را احساس می‌کنم، با لبخند سلام می‌دهد و می‌خواهد که وارد شوم.
از اطرافیان می‌شنوم که او را سارا صدا می‌زنند با همراهی‌اش وارد کارگاه اول می‌شوم اتاقکی که تمام در و دیوارش با دست ساخته‌های همین توانخواهان تزئین شده است.
یک جا آویزهایی به چشم می‌خورد که از خورده نخ‌های کاموا به شکل توپک‌های کوچکی درآمده و با یک موج، آرم ورودی کارگاه تکان می‌خورد.
کافی است موقع معرفی کارها به چشمان این دختران نگاه کنی؛ آنوقت دنیای از عشق، شور و تلاش را می‌بینی؛ انگار وقتی کارهای هنری‌شان را به یک غریبه معرفی می‌کنند، جان تازه‌ای در جسم و روحشان جان می‌گیرد و آدم از انگیزه و سرزندگی در نگاه این هنرمندان لذت می‌برد.
شولبار تولید منحصر به فرد دستان پرتوان
در این کارگاه‌ها از طرح‌های ساده گرفته تا طرح‌های پیچیده که ساخته و پرداخته ذهنشان هست روی میزهایی چیده شده؛ شاید قابل درک نباشد که خالق این آثار ارزشمند هنری مددجویانی هستند که قدرت جسمی، حرکتی، تکلمی یا ذهنی مثل شهروندان عادی ندارند اما با استعداد و تمرین نشان داده‌اند که هنرمند هستند و نه تنها تفاوتی با دیگران ندارند بلکه کارهای هنری ارزشمند را از خود به یادگار گذاشته‌اند.
طرح‌های رنگارنگی که گویا بافت نخی شبیه کاموا روی پارچه است، بر قاب دیوارها در اندازه های مختلف دیده می شود، نمونه آن زیر دست چند نفر از دختران قرار دارد که مشغول سوزن دوزی آن هستند.
یکی از مربیان برایم توضیح می‌دهد که این طرح منحصربه فرد کارگاه دستان پرتوان است و به آن شولبار می‌گویند.
از دختران شولبار دوز که سرمی گردانم پشت سرم دار تابلو فرشی است که دستانی ظریف با قلابی به طرز ماهرانه تارها را به لای انگشت دست گرفته و نخ‌های رنگارنگ را از میان آن عبور می‌دهد.
نامش را می‌پرسم؛ می‌گوید: فاطمه.
نمی‌داند دقیق از چه سالی در این کارگاه مشغول شده به همین خاطر صدا می‌زند تا مربی پاسخم را بدهد تنها به این جواب اکتفا می‌کند که نقش تابلو فرش گل است.
پشت دار فاطمه، دختری سرش را کج می‌کند و می‌گوید: من شولبار می‌دوزم و برای فاطمه نقشه‌خوانی هم می‌کنم.
نامش رقیه است و از سه سال پیش پایش به دستان پرتوان باز شده با ذوق زیاد به نقشه خوانی برای فاطمه ادامه می‌دهد.
جستجوی بهترین سوغات در تولیدات دستان پرتوان
کمی آنطرف‌تر دخترانی مشغول دوخت کیسه‌های پارچه ای هستند. نمونه کارهایشان روی میز چیده شده پارچه‌هایی از الیاف کاملاً طبیعی که می‌تواند جایگزین مناسبی برای پلاستیک‌های خرید باشد.
طرح‌های زیبایی هم روی این کیسه‌ها نقش بسته برخی از کیسه‌ها انگار به سفارش برگزار کنندگان یک سیمنار دانشگاهی است، این را می‌توان از نام و آرمی که رویش حک شده فهمید.
صدایی مکالمه 2 نفر که همچون من مشغول بازدید کارگاه هستند جلب توجه می‌کند یکی می‌گوید: هر وقت دلم می‌گیرد به دیدن بچه‌های کارگاه دستان پرتوان می‌آیم خیلی از سوغات‌هایی که به مهمانان خارج استان می‌دهم هم از همینجا تهیه می‌کنم مخصوصاً بیشترین خریدم از حوله نوزاد است که هدیه می‌برم.
نفر بعدی هم در پاسخش می‌گوید: دوستی دارم که در شمال زندگی می‌کند قبلاً برایش زعفران سوغات می‌بردم اما الان هر زمان به دیدنش می‌روم یکی از این رومیزی‌ها، حوله‌ها یا بقیه تولیدات دستان پر توان را می‌برم که چقدر از دیدن این هدایا ذوق می‌کند.
سفارش از عسلویه به بیرجند
چتر حمایت دستان پر توان فقط برای دختران کم‌توان ذهنی و جسمی نیست بلکه در کارگاهی مقابل این دختران، زنان سرپرست خانواری هستند که با دوخت انواع لباس صاحب شغل آبرومند شده‌اند.
تولیدات این کارگاه به سفارش مدارس، کارگاه‌ها و کارخانه‌هاست که به میزان زیاد دوخت و ارسال می‌شود.
آنطور که مدیر و موسس کارگاه تولیدی دستان پرتوان به خبرنگار ایرنا گفت: 46 نفر کم‌توان ذهنی و جسمی، 10 خیاط ثابت و 12 نفر پرسنل در این کارگاه مشغول فعالیت هستند.
سارا راغبی با بیان اینکه شروع کار کارگاه با 10 دختر کم توان ذهنی و جسمی بود ادامه داد: با گسترش کارگاه زنان سرپرست خانوار هم به این مجموعه اضافه شدند که دوخت انواع لباس کار و مدارس را انجام می‌دهند.
وی اظهار داشت: تولیدات این کارگاه بازار فروش خود را در خارج استان پیدا کرده و همین الان سفارش کار از پتروشیمی عسلویه داریم.
دختران دستان پرتوان تمام «نمی شودها» را از زندگی پاک می‌کنند
موسس کارگاه تولیدی دستان پر توان با اشاره به تولیدات دختران کم‌توان این کارگاه گفت: پته‌دوزی، رومیزی، صنایع دستی، ساک خرید، تابلو فرش و غیره از جمله تولیدات این مرکز است.
وی با تاکید بر اینکه نیروها در این مرکز ابتدا آموزش‌های لازم را می‌بینند افزود: آنها با این آموزش‌ها تبدیل به انسان‌های مولد شده و این گونه می‌توانند تمام «نمی‌شودها» را از زندگی خود پاک کنند.
راغبی ورود دستان پرتوان به مشاغل خانگی را از سال 96 یادآور شد و ادامه داد: هنر پارچه بافی در خوسف با 42 زن بافنده شروع و پارچه‌های بافته شده توسط آنها پایه کار تولیدات کارگاه‌های دستان پرتوان است.
وی با ابراز امیدواری از اینکه بتواند با عبور از مشکلات، آینده روشن‌تری را برای این موسسه رقم بزند گفت: مجموعه‌ای که قرار بود به زندگی روزمره این دختران کمک کند، امروز به حدی از کیفیت و تولید رسیده که سفارشات بسیاری از شرکت‌ها و سمینارهای بزرگ داخلی و خارجی را پوشش می‌دهد.
این کارآفرین در خراسان جنوبی بیان کرد: از سال 1390 کارگاه دستان پرتوان به جنبش «نه به پلاستیک» پیوست و مشغول طراحی و تولید کیسه‌های خرید سازگار با محیط زیست شد.
وی اظهار داشت: دختران دستان پرتوان امیدوار هستند روزی دست هر ایرانی یک کیسه خرید این مجموعه را شاهد باشند تا ایرانیان هم کنار سایر مردم جهان به نفس کشیدن زمین کمک کنند.
9893 * 6054
گزارش میدانی از عصمت برزجی

http://www.khorasan-online.ir/fa/News/164503/دستان-پرتوان
بستن   چاپ