پیام خراسان
یک استاد حوزه علمیه: تربیت پا به پای آموزش رشد نیافته است
يکشنبه 3 شهريور 1398 - 09:45:37
پیام خراسان - یک استاد حوزه علمیه گفت: در حال و هوای انقلاب مقداری تغییر و پیشرفت در حوزه تربیت داشتیم؛ اما تربیت پا به پای آموزش رشد نکرد.
به گزارش ایسنا- منطقه خراسان، حجت الاسلام و المسلمین محمد جواد نظافت یزدی در «شانزدهمین اجلاسیه مدیران مدارس صدرا» در هتل آفتاب ولایت و در جمعی از مدیران آن مدارس در خصوص ریشه مشکلات جامعه اظهار کرد: مشکل بزرگ دنیای اسلام و جمهوری اسلامی «تربیت» است. آموزش پس از انقلاب رشد داشته اما تربیت در آن توسعه نیافته است.
وی ادامه داد: در حال و هوای انقلاب مقداری تغییر و پیشرفت در حوزه تربیت داشتیم؛ اما تربیت پا به پای آموزش رشد نکرد. طبق گفته رهبر معظم انقلاب، جمهوری اسلامی آماده است تا خطا‌های خود را تصحیح کند. در گذشته برای درمان مردم پزشکانی را از هند دعوت می‌کردند اما امروزه آموزش عالی در کشور آنقدر توسعه پیدا کرده که برخی از پزشکان ما بیکار هستند.
با آموزش صرف، تربیت حاصل نخواهد شد
این استاد حوزه علمیه در خصوص تفاوت‌های آموزش و تربیت مطرح کرد: آموزش با ذهن انسان‌ها و تربیت با دل آنان سر و کار دارد. در تربیت نیازمند آموزش هستیم اما با آموزش صرف، تربیت اتفاق نخواهد افتاد. دل مرکز عواطف و احساسات است؛ آموزش یک شناخت و معرفت سطحی است که می‌تواند با دل گره نخورد. طبق گفته قرآن، مسیحیان و یهودیان پیامبر را شناختند همانطور که فرزندان خود را می‌شناختند و باور کردند که او همان پیامبر موعود است، اما ایمان نیاوردند.
حجت الاسلام و الامسلمین نظافت یزدی بیان کرد: فرعون و آل او، نسبت به پیامبری حضرت موسی (ع) به درجه یقین رسیدند، اما انکار کردند. لذا آموزش محور بودن همین نتایج را نیز به دنبال خواهد داشت. در زمان شاه، روحانیون در سربازخانه‌ها نیرو نداشتند، اما پس از انقلاب، حضور روحانیون در تمامی نیرو‌های انتظامی، سپاه و ارتش قابل مشاهده بوده و آموزش‌های دینی همواره وجود داشتند.
وی افزود: تمامی سربازان باید با قواعد و احکام آشنا شوند، در کلاس‌های آموزشی شرکت کنند، در نماز‌های جماعت شرکت کنند و... این‌گونه تمامی مرز‌های کشور مملو از اطلاعات دینی هستند اما بدون خروجی. آموزش دینی در مدارس و دانشگاه‌ها توسعه پیدا می‌کند؛ اما تربیت مورد نظر اتفاق نمی‌افتد. در حالی که آن چیزی که در قیامت مفید خواهد بود، تربیت است و آموزش صرف به درد نخواهد خورد.
این استاد حوزه علمیه با بیان این که فکر، ایده و حرف خوب بسیار است اما این نیروست که کمبودش در کشور بیداد می‌کند، اظهارکرد: باید تربیت محور شویم تا محصول زحماتمان را شیطان نبرد و فرار مغز‌ها رخ ندهد و اگر آموزش تربیت محور باشد، نه تنها خروجی از ایران و ایرانی طلبکار نخواهد بود، بلکه خود را بدهکار نیز می‌داند. تربیت محور بودن به معنای آن است که هر چیزی که مخل تربیت باشد، باید حذف شود.
این استاد حوزه علمیه مطرح کرد: تربیت باید اسلامی باشد. امام علی (ع) می‌فرماید: قلب جوانان همچون زمین خالی است، یعنی حرف‌هایی که در ذهن آنان است باید در قلب آنان وارد شود. ما به تحریک احساسات و عواطف پرداختیم اما آموزش را در نظر نگرفتیم؛ هیات‌های ما دقیقا همین روند را در پیش گرفته‌اند. هیات مظهر غلیان احساسات شیعی است.
تربیت ترکیبی از معرفت و احساسات است
حجت الاسلام و الامسلمین نظافت یزدی بیان کرد: در فضای جنگ عده زیادی حتی حاضر بودند به روی مین روند؛ اما نتیجه آموزش بدون تربیت آن بود که از آن افراد عده‌ای زندانی، عده‌ای اعدام شده و عده دیگری نیز بازگشتند. لذا نه تنها احساس بدون معرفت مفید نیست، بلکه معرفت بدون احساس نیز فایده‌ای نخواهد داشت. تربیت ترکیبی است از معرفت و احساسات. منطق ریاضیات، فیزیک و... لازم است اما زندگی ساز نیست؛ ولایت، امامت، اخلاق، آداب و.. باید با دل عجین شوند.
وی افزود: تمام بدبختی‌‌ها و مشکلات جامعه نتیجه چندین عامل است؛ کمبود روحانی، روحانی فاسد یا تقصیر و قصور آنان. بار سنگین اسلام را تنها کسی می‌تواند تحمل کند که تربیت اسلامی شده باشد؛ آن‌قدر که روحانی خوب مفید است، هیچ فردی نمی‌تواند مفید باشد.
این استاد حوزه علمیه خاطر نشان کرد: تجربه به من ثابت کرده شخصی که اعتقاد داشته باشد، قطعا موفق خواهد بود؛ مدیران و معلمان دو نوع هستند: عده‌ای به عنوان کاسب تنها به دنبال کسب روزی حلال بوده و عده‌ دیگری مجاهد معتقد که فراتر از کسب روزی حلال برای شغل خود اهمیت قائلند. پس کسب روزی حلال امر بدی نیست؛ اما داستان تربیت امری مقدس‌تر از کسب درآمد است.
اعتقاد به نیروسازی عامل قطعی موفقیت است
حجت الاسلام و الامسلمین نظافت یزدی اظهار کرد: شخصی موفق خواهد بود که همّ اکبر او تربیت و نیروسازی برای اسلام و معتقد باشد که این شغلش بهترین شغل دنیاست و حتی با پیشنهاد‌های بالاتر نیز موافقت نکند. چرا که نیرو ندارد؛ همان‌گونه که امام زمان (عج) اداره همه امور را دارد، اما امام چرا ظهور نمی‌کند؟ چون نیرو ندارد.
وی با بیان این که مدیری که برای کارش گریه نکند، معتقد نباشد و از امام رضا (ع) مدد نخواهد موفق نخواهد بود، خاطرنشان کرد: خداوند طبق آیه 69 سوره عنکبوت، وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا ۚ وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ؛ به مجاهدین و مخلصین وعده می‌دهد که راه‌های خود را به آنان نشان خواهد داد. لذا جهاد یعنی جهاد با قلب و فرد باید دغدغه‌مند باشد.
این استاد حوزه علمیه با نقل جمله‌ای از شهید بهشی، ضمن اشاره به این که انقلاب به خون دادن و خون دل خوردن نیاز دارد، مطرح کرد: بهترین رزومه ما نزد امام زمان (عج)، ساختن نیروی انسانی است. از دیگر ویژگی‌های مدیر خوب می‌توان به اهتمام به تمرکز، عزم جزم و هدف روشن اشاره کرد. تجربه نشان می‌دهد امکانات همواره حرف اول را نمی‌زنند؛ چرا که اگر همت و طرح باشد، نبود پول نمی‌تواند مانع شود.
وی افزود: توجه به پذیرش صحیح نیز می‌تواند یکی از عوامل بسیار موثر باشد؛ نسل اول و پایه اول در هر زمینه‌ای بسیار مهم هستند. پایه اول مدارس و اولین دانش‌آموزان همچون فرزندان اول خانواده می‌مانند که در صورت نااهل بودن آنان؛ اولی دومی، دومی سومی و سومی چهارمی را نااهل می‌کند. اما در مقابل، وقت گذاشتن برای فرزندان اول و یا همان پایه‌های اول هر مدرسه تا پایان کار را راحت‌تر خواهد کرد؛ چرا که آن فرهنگ‌سازی در ابتدای کار، موانع بزرگی را از سر راه خواهد برداشت.
سخت‌گیری در پذیرش مانعی ندارد
این استاد حوزه علمیه خاطر نشان کرد: دقت کردن و سخت‌گیری در پذیرش مانعی ندارد. باید با گزینش افراد تکلیف خود را مشخص کنیم؛ خانواده خوب، سالم، مسئولیت‌پذیر، دغدغه‌مند و حامی از ویژگی‌های افراد برگزیده است. اگر هدف نخبه‌پروری باشد، انتخاب بذر خوب نیز لازم است. اگر هدف ما این باشد که خروجی مدارس صدرا رهبران آینده ایران باشند، پس باید در پذیرش دقت کنیم.
حجت الاسلام و الامسلمین نظافت یزدی اظهار کرد: نشان دادن مقصد و قله از ویژگی‌های بسیار مهم مدیران است؛ بصیرت دادن به اهداف و موانع بسیار موثر هستند. از دیگر ویژگی‌های یک مدیر خوب می‌توان به تعهد اشاره کرد؛ بعد از پذیرش و انجام مصاحبه باید با دانش‌آموزان عهد ببندیم، چرا که جنگ اول به از صلح آخر است.
وی ادامه داد: حضور فراوان در میدان نیز برای یک مدیر واجب است؛ مدیری که تنها در دفتر خود بماند، مدیر نیست چرا که تربیت در همان میدان اتفاق خواهد افتاد. در این خصوص خواندن خطبه 192 نهج البلاغه به شما کمک‌های زیادی خواهد کرد و شامل نکات سبک تربیتی پیامبر (ص) در خصوص امام علی (ع) است.
این استاد حوزه علمیه مطرح کرد: مدیری که در میدان باشد، از حال و هوای دانش‌آموزان و درد و دل‌های آنان مطلع می‌شود که این مسئله نه تنها باعث دلگرمی دانش‌آموزان می‌شود؛ بلکه اجازه نظارت مستقیم و غیر مستقیم را نیز به مدیران خواهد داد. لذا یکی از نیاز‌های روانی دانش‌آموزان، نیاز به دیدن پدر مدرسه است.
مهم‌ترین اصل تربیت اسلامی، شخصیت دادن است
حجت الاسلام و الامسلمین نظافت یزدی بیان کرد: نظارت مستقیم و غیر مستقیم نیز یکی دیگر از همان ویژگی‌هاست؛ این نظارت شامل فعالیت معلمان نیز می‌شود. از طرفی گاهی اوقات نظارت باعث القا شدن حس بی‌اعتمادی به دانش‌آموزان است. بنابراین این نظارت نیز باید به صورت غیر مستقیم باشد. چرا که این نظارت باعث شخصیت دادن به آنان می‌شود و تکریم دانش‌آموزان از عوامل بسیار مهمی است.
مدیری که محبوب نباشد، نمی‌تواند خدمت کند
وی با بیان این که اعتماد و تکریم راه حل بسیاری از مسائل و مشکلات است، ادامه داد: از دیگر ویژگی‌های یک مدیر محبوبیت اوست؛ مدیری که محبوب نباشد کاری از پیش نخواهد برد و نمی‌تواند خدمت کند.
این استاد حوزه علمیه خاطر نشان کرد: محبوبیت نیز شرایط و حد و اندازه‌ای دارد؛ محبوبیت بدون صلابت و عظمت باعث سوء استفاده می‌شود لذا همواره باید توازن برقرار باشد. از طرف دیگر، مشورت گرفتن و نظرخواهی نیز یکی دیگر از عوامل بسیار مهم است؛ چرا که باعث ارزش دادن و تکریم دانش‌آموزان می‌شود. بنابراین برای تربیت مدیران باید از همین مدارس شروع کنیم و مسئولیت‌های کوچک را میان آنان تقسیم کنیم.
حجت الاسلام و الامسلمین نظافت یزدی با اشاره به نقش همراهی خانواده در این بین اظهار کرد: هنگام پذیرش باید از آنان تعهد بگیریم که همراه و حامی مدارس باشند. این همراه بودن شامل مسائل مالی نیز می‌شود. لذا همراه بودن والدین دانش‌آموزان باعث می‌شود تا شرکت آنان در جلسات مهم اولیا و مربیان با کیفیت بیشتری افزایش یابد؛ ما نیز حضور آنان را جبران کرده، به منازل آنان رفته و مهمان آنان شدیم. این کار باعث شد تا از احوال دانش‌آموزان جویا شویم، شرایط آنان را از نزدیک ببینیم، با واقعیت‌ها بیشتر آشنا شویم و بیشتر درکشان کنیم.
اقناع؛ بخش مهمی از تکریم است
این استاد حوزه علمیه بیان کرد: یکی از عوامل مهم در تکریم اقناع است؛ به طور مثال اگر در پاسخ به دانش‌آموزی که می‌پرسد چرا باید فلان کار را انجام دهم، جواب دهید چون من می‌گویم، قطعا تمایلی به انجام آن کار نخواهد داشت. لذا توضیح دادن دلایل و فایده هر دستور، انجام آن را ساده‌تر و منطقی‌تر می‌کند.
دستورات را محبوب کنیم
وی افزود: اگر می‌خواهید فرزند شما از دین دور شود، به او بگویید باید نماز بخوانی، چرا که اگر نخوانی تو را تنبیه خواهم کرد! متاسفانه در بسیاری از سرباز‌خانه‌ها این رویداد‌ها و اجبار‌ها در حال رخ دادن است. این در حالی است که باید شوق انجام هر عمل را ایجاد و دستورات را محبوب کنیم.
این استاد حوزه علمیه خاطر نشان کرد: نکته دیگر این است که باید برای اخلاق بسته داشته باشیم؛ یعنی به یک موعظه بسنده نکنیم. معلمان نیز باید اخلاقی عمل کنند؛ معلمان غیر مرتبط به مسائل دینی نیز گاهی در میان درس‌ها گریزی به آن مسائل بزنند. تعریف کردن از خاطرات شهدا و علما نیز تاثیر بسیار زیادی خواهد داشت.
حجت الاسلام و الامسلمین نظافت یزدی اظهار کرد: باید به فرزندان خود آموزش دهیم که جارو کردن مدرسه، تمیز کردن اطراف خود و آنچه که خود باعث کثیفی آن شدند، بر عهده خودشان است؛ آنان نسبت به مدرسه به عنوان خانه دومشان مسئولیت دارند.
انتهای پیام

http://www.khorasan-online.ir/fa/News/172158/یک-استاد-حوزه-علمیه--تربیت-پا-به-پای-آموزش-رشد-نیافته-است
بستن   چاپ