چاپ

در بين قلعه‌هاي تاريخي خراسان جنوبي، قلعه فورگ نه تنها يکي از زيبا‌ترين قلعه‌هاي منطقه به شمار مي‌رود، بلکه در نوع خود از لحاظ جايگاه قرارگيري و ساختار معماري يکي از منحصر به‌فردترين قلعه‌هاي تاريخي ايران است.

قلعه تاريخي فورگ در 110 کيلومتري شرق بيرجند و در روستايي به همين نام از توابع شهرستان درميان واقع شده است.

در سال‌هاي اخير، فورگ در گروه روستاهاي داراي بافت با ارزش قرار گرفته است و بر اين اساس کار آجر‌فرش معابر و زيباسازي روستا با تکيه بر حفظ معماري گذشته آن انجام مي‌شود.

مرمت قلعه فورگ در سال‌هاي اخير و متناسب با اعتبارات اختصاص يافته در بخش‌هاي مختلف آن انجام شده که انجام اين دو کار نقش بسيار مهمي در معرفي اين منطقه به عنوان يک نقطه گردشگري ايفا مي‌کند و روز به روز بر آمار گردشگران و بازديدکنندگان روستا و قلعه فورگ افزوده مي‌شود.

تاريخ ساخت اين قلعه در کتاب ديوان لامع، نوشته محمد رفيع بن عبدالکريم در مياني، سال 1160 ه.ق. ذکر شده است.

اين قلعه تاريخي از سنگ، آجر، خشت، گچ، آهک و ساروج ساخته شده است. قلعه فورگ در روي کوهي است که از آجر پخته، ديوار و باروج آن را به طور محکم ساخته‌اند و پايه آن را سنگ چين کرده‌اند و دو شير در اطراف خود داشته، با دو خاکريز که قطر هر يک پنج در پنج است.

فضاي داخلي آن از قسمت‌هاي مختلف مانند محل زندگي خدمه، اصطبل، انبار مهمات، کوره آجرپزي و آب انبار تشکيل شده است که به وسيله حصار قلعه و برج‌هاي مدور احاطه شده‌اند.

بر بلنداي حصار و برج‌ها، سازه‌هاي کنگره دار منافذي (تيرکش) براي ديده باني و دفاع وجود دارد.

دروازه اصلي قلعه در ضلع شرقي و يک دروازه کوچکتر در ضلع شماي آن قرار دارد.

تعداد 29 برج مدور در فواصل مختلف حصار قرار گرفته‌اند که براي ديده‌باني و دفاع از آنها استفاده مي‌شده است.

شاه نشين در بلندترين نقطه قلعه قرار دارد و فضاهايي چون اصطبل، مسجد، آب انبار، اتاق‌هايي که در دو طبقه ساخته شده بودند، را در بردارد.