چاپ

خراسان انلاين- گود چشمه زينل خان آوردگاه کشتي گيران و پهلوانان چوخه از سراسر ايران در ديار پهلوانان و مهد کشتي با چوخه خراسان بود. هوا بشدت سرد، سوزناک و ابري بود، در خيابان هاي منتهي به گود چشمه زينل خان از مردم که نه، ولي ترافيکي از خودروهايي که مسيرهاي مختلف شهر را به انتهاي خيابان امام رضا پيوند مي دهد تا در گود چشمه زينل خان به پيکارچوخه کاران وپهلوانان نامي کشور را به تماشا بنشينند به چشم مي خورد. اغلب مغازها و کسبه تعطيل بودند وآناني هم که براي رفع نيازهاي مسافران اين روز را به فعالبت مي پردازند با تلويزيون کوچک در مغازه هايشان لحظه به لحظه اين رقابتهاي جذاب وديدني چوخه کاران را که به صورت زنده از شبکه هاي ورزش، استاني و سه سيما پخش مي شد، دنبال مي کردند. از کنار فروشگاه ها که گذر مي کردي صداي فريادهاي تماشاچيان حاضر در گود از تلويزيون به گوش مي رسيد که گاهي نيز با عکس العمل حاضران در مغازه ها توجه ات را لحظاتي به آن ها جلب مي کرد. نزديک تر به محل برگزاري مسابقات، پليس محدوديت تردد ايجاد کرده بود و بايد بقيه راه را بايد پياده طي مي کردي. اطرف گود چشمه زينل آنقدر شلوغ بود و خانواده هاي زيادي از کوچک و بزرگ درآن حضور داشتند که، لحظه اي فکر مي کردي به سيزه بدر آمدي و در روز طبيعت به سر مي بري ، ولي آنجا 14بدر بود. 14 بدر نه با فلسفه برگزاري سيزدهمين روز بهار ،بلکه ميثاقي مردمي و قديمي از زمانهاي گذشته براي گشت و گذار و شرکت و تماشاي رقابت هاي ديدني چوخه کاران برتر درگود چشمه زينل خان اين شهرستان به همراه خانوده ها است. اطراف گود چشمه زينل خان اسفراين و دربلندي و تپه هاي مشرف به گود ، چادر هاي مسافراتي رنگارنگ بر افراشته شده بود مسافران که اعضا خانواده هايشان در آن استقرار دارند جلب نظر مي کرد. يک چاي آتشي درست کرده ،آن يکي آش محلي، نان سنتي ، فتير وساير خوراکي هاي محلي را درسياه چادر عشايري اش که دربيرون محوطه گود چشمه زينل خان و محل استقرار خانواده هاست عرضه مي کردند و رونق بخش اين محافل شده بود. ارگان هاي خدمت رسان هم در اطرف اين محل حضورداشتند ، برخي به بزرگترها خدمات مي دادند و برخي با برپايي ايستگاه هاي مختلف کوچک تر ها را سرگرم مي کردند. اين جا مردم به 14 بِدَر آمده بودند، همان اسمي که مردم اين شهر براي تفرج تعطيلي خودش جوش، قديمي و غير رسمي خود بعد از پايان تعطيلات نوروز و به مناسبت برگزاري مسابقات کشتي با چوخه 14فروردين در گود چشمه زينل خان شهرشان که شايد بهانه اي براي گرد هم آمدن خانواده ها در يک رويداد ورزشي و سنتي ، نهاده اند. مي توان گفت اين کهن شهر خاص است و آيين هاي خاصي هم دارد مثل همين مراسم 14 فرودين و برگزاري بزرگترين مسابقات کشتي باچوخه با حضور نام آوران اين عرصه از سراسر کشور،که مردم آن را از قديم الايام جنبه گردشگري و اجتماعي و خانوادگي داده اند و داري قدمت زيادي است . همه تقريبا از اين روز بي نصيب نبودند، آنان که مي توانند از تعطيلي هاي خود جوش استفاده مي کردند و برخي نيز از فرصت هاي مرخصي حتي به صورت ساعتي، براي استفاده از اين روز بهره بردند . حضورخود جوش افراد با خانواده هايشان از شهرستان، استان وحتي ساير استانهاي هم جوار در محل گود چشمه زينل خان براي تماشاي کشتي ، تشويق پهلوانشان ، تفرج در فضاي اطرف گود و تهيه و توزيع غذا هاي محلي شايد بهانه اي براي با هم بودن خانواده ها در يک روز پس از روز طبيعت ،به مدد برگزاري يک رويداد ورزشي و سنتي در يک زمان و مکان خاص است . اين ويژگي ها جلوه زيبا و جنبه اي گردشگري به اين رويداد بزرگ ورزشي دراين روز داده و وآن را با ساير رقابت ها ي ورزشي متمايز کرده است . اما در گود چشمه زينل خان شور حال بيشتري برپاست تماشاچيان علي رغم برودت هوا امروز از آغارين ساعت هاي شروع رقابت ها در محل تماشچيان گود حاضر شده اند و تيم وپهلوانان مورد حمايت خود را تشويق مي کردند و خبرنگاران و عکاسان رسانه هاي مختلف نيز در جايگاه ها مخصوص و واطرف گود براي مخابره اخبار و گزارش اين رويداد بزرگ ورزشي و گردشگري تک مکاني و تک زماني حضور داشتند . هوا به شدت سرد و سوزناک و گاه گاهي اندکي شبنمي روي زمين را فرا مي گيرد اما گرماي اين رقابت ها سرماي هوا را پس زده و رخنه اي در اراده تماشگران براي ماندن دراين گود براي تماشا و تشويق کشتي گيران ايجاد نمي کند. برخي خود را با وسايلي گرمازايي همچون پتوها ي مسافرتي و لباس گرم از سوزسرما محفوظ کرده اند و همچنان در جايگاه تماشا چيان به تماشاي اين رقابت ها از نزديک پرداختد. رقابتها يکي پس ازديگري در اوزان مختلف برگزار شد و پهلوانان با هماوردان خود به پيکار پرداختند. مردم اينجا پس از اتمام مسابقات کشتي به همراه خانوده ها يشان اغلب به طبيعت سرسبز اطرف شهر مي روند و ساعات باقي مانده از چهاردهمين روز بهار را د رکنار خانواده در طبيعت بهاري به سر مي برند. آيين کشتي با چوخه 14فروردين ،دراسفراين آييني ورزشي ،مردمي و گردشگري است که سابقه چند صد ساله در اسفراين و مورد توجه ويژه خراساني هاست که امروزه به مدد رسانه ها ،مسئولين ومردم و آيين بومي و محلي وسعتي به گستردگي ايران دارد و علاقه مندان خود را در 14 فروردين از سراسر کشور به اين خطه از خراسان شمالي مي کشاند. همه ساله در 14 فروردين، شهرستان اسفراين طبق سنتي ديرين و کهن بزرگترين مسابقات کشتي باچوخه کشور را ميزباني مي کند . اين رويداد بزرگ ورزشي که ازآن به عنوان بزرگترين رويداد گردشگري تک مکاني و تک زماني ورزش کشور نيز ياد مي شود را بيش از 50 هزار تماشگر مشتاق در گود چشمه زينل خان از نزديک تماشا مي کنند. کشتي سنتي باچوخه خراسان شمالي از ورزش هاي پر طرفدار و جذاب در اين خطه است که به عنوان ميراث معنوي در سال 87 به شماره 30 در فهرست آثار ملي ناملموس کشور ثبت شده است. چوخه واژه اي کردي و نام لباسي است که کشتي گيران اين رشته به تن مي کنند که از شنل کوتاهي که کشتي گيران آن را با شال سفيدرنگي محکم مي کنند تشکيل شده و از آنجا که اين کشتي از قديم الايام در بين عشاير کرد شمال خراسان مرسوم بوده به نام کشتي باچوخه معروف شده است. مسابقات مزبور با نواخته شدن دهل و سرنا همراه است که در ذهن بيننده تداعي کننده رشادتها و دلاوريهاي پهلوانان و نام آوران تاريخ ايران است. کشتي گيران چوخه قبل از آغاز مسابقه وضو گرفته و با روحيه اي معنوي پا به ميدان گذاشته و پس از روبوسي با حريف با دستور داور مسابقه که معمولا` از پيشکسوتان کشتي با چوخه است، کشتي را آغاز مي کنند. کشتي با چوخه سنتي را به نوعي مي توان مادر تمام کشتي هاي آزاد، فرنگي، جودو و کوراش دانست چرا که اکثر فنون آن شبيه آنها است و بتدريج به کشتي هاي ديگر نيز رسوخ پيدا کرده است