نقدی بر آموزش «فارسی عمومی» در دانشگاهها
شنبه 19 خرداد 1397 - 15:54:06
ایسنا - علمی - خراسان رضوی
|
|
خراسان آنلاین - عضو هیات علمی گروه ادبیات و زبان فارسی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: یکی از اهدافی که در کتب فارسی عمومی باید دنبال شود، ارتقای ذوق دانشجویان است، اما متاسفانه به این امر مهم به هیچ عنوان در دانشگاههای ما پرداخته نمیشود. به گزارش ایسنا- منطقه خراسان، دکتر محمود فتوحی امروز در نشست «گفت و گو درباره کتاب فارسی عمومی» که در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، تاکید کرد: اساتید ادبیات فارسی باید به دنبال شاهکارهای ادبی بروند و آن ها را به دانشجویان بشناسانند. ما نباید به جایی برسیم که مردم ما نتوانند شاهکارهای ادبی را درک کنند. وی در خصوص نحوه انتخاب مطالب در کتابهای فارسی عمومی دانشگاهها عنوان کرد: از ویژگیهای کتابهای فارسی عمومی ما این است که این کتب غالبا بهگزین هستند، اما این بهگزینی از نظر افراد مختلف متفاوت است و نمیتواند لزوما بار معنایی مثبت داشته باشد. عضو هیات علمی گروه ادبیات و زبان فارسی دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: برخی میگویند ما اشعار روزنامهای را هم باید وارد کتاب فارسی عمومی کنیم، اما این مساله به هیچ عنوان صحیح نیست زیراکتاب فارسی عمومی ما باید نمایندگی فرهنگی داشته باشد و اشعار روزنامهای چنین توانایی ندارد. از طرفی چنین اشعاری را جوانان ما میتوانند در جاهای دیگری دنبال کنند. فتوحی تصریح کرد: دومین ویژگی کتاب های فارسی عمومی ما این است که خیلی متنوع هستند. همچنین ویژگی سوم این کتابها تحسینی بودن آنها است. ما شاهد هستیم که در کتابهای فارسی عمومی ما هیچگاه انتقاد صورت نمیگیرد و گویی اساتید ما خود را ملزم میدانند که حتی اگر خود نقدی بر ادبیات دارند آن را در نزد دانشجویان به زبان نیاورند و تنها همان نگاه تحسینی را به آنها القا کنند. وی افزود: چهارمین ویژگی این کتابها خواندنی بودن این کتابها است. کتاب ادبی می تواند با هدف توجه به رویکرد تفکر انتقادی و رویکردهای دیگر هم باشد، اما فقط به قصد خواندن نوشته می شود. عضو هیات علمی گروه ادبیات و زبان فارسی دانشگاه فردوسی مشهد اظهار کرد: پنجمین ویژگی این کتاب ها این است که این کتاب ها رویکرد خزانه داری دارند یعنی سعی می کنند یک بخشی از محتوای ادبی را در اختیار دانشجو قرار دهند، بدون اینکه دانشجو بتواند در بین اطلاعات داده شده در این کتاب ها روش معناداری پیدا کند. فتوحی تاکیدکرد: عمدتا در کلاس فارسی عمومی همه چیز تابع مدرس است و مدرس فارسی عمومی که سخت ترین وظیفه را دارد باید به عنوان یک هنرمند عمل کند. وی تصریح کرد: به گمان من اگر معلم ادبیات با عشق و با استفاده قوی از حافظه کار خود را پی بگیرد و هدف خود را سرنخ دادن به دانشجو بداند و نه حل مسائل برای او، این درس میتواند برای دانشجویان به درسی بسیار جذاب تبدیل شود. عضو هیات علمی گروه ادبیات و زبان فارسی دانشگاه فردوسی مشهد خاطرنشان کرد: یک کتاب فارسی عمومی خوب کتابی است که اولا نظم داشته باشد و از آن طرف هر بخش آن دارای ارتباط مناسبی با دیگر بخشهایش باشد، چیزی که متاسفانه تاکنون در کتابهایمان ندیدهایم. وی در خصوص نحوه مدیریت کلاس اساتید ادبیات، اظهار کرد: در کلاسهای فارسی، معیار اساتید برای تدریس باید چند نفر معدود علاقه مند باشد و نه مابقی کلاس که از قضا علاقه چندانی به درس ندارند، زیرا اگر این چندنفر معدود ضرر کنند کل جامعه ضرر کرده است، پس باید خطاب به آنها باشد و در این میان نیز مابقی کلاس در کنار آنها فیضی خواهند برد. فتوحی تصریح کرد: سرگذشت درس فارسی عمومی بسیار پیچیده و غم انگیز است، اما محتوای این درس آنقدر شوق در مدرس میآورد که با وجود تمام مخالفت هایی که برخی دارند که چرا سه واحد به این حوزه بخواهد اختصاص یابد توانسته عمر پرتداومی داشته باشد. وی خاطرنشان کرد: چهار فایده برای آموختن فارسی عمومی وجود دارد، اولین مورد افزایش مهارت های زبانی است. مهارتهای زبانی خود شامل چهار مورد هستند، اولی سخن گفتن است که ما در کتاب هایمان خیلی در خصوص آن کار نمیکنیم. دومی درک مطلب است که ما در این خصوص نیز چیزی نگفتهایم و تنها به آوردن متن در کلاسهای درسی بسنده میکنیم. وی ادامه داد: به خواندن و شنیدن نیز هم که اصلا کاری نداریم و فقط نوشتن میماند که آن را هم به ویرایش تقلیل دادهایم و همان ویرایش نیز به شیوه نادرست انجام میشود، زیرا ما در ویرایش، کلماتی را که غلط نیستند را نیز تغییر میدهیم. فتوحی افزود: موضوع بعدی که در خصوص مهارتهای زبانی به آن پرداخته میشود، مساله نامهنگاری است که اساسا در سنت ادبی گذشته ما جایی ندارد. وی اظهار کرد: مساله بعدی که در این حوزه به آن پرداخته میشود، نگارش علمی و مقاله نویسی است که در دانشگاههای ما که بسیار بر روی آن تاکید میشود. عضو هیات علمی گروه ادبیات و زبان فارسی دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: علیرغم اهمیت حیاتی مساله نگارش خلاق، توجه کمتری از تمام موضوعات قبلی به آن میشود. فتوحی خاطرنشان کرد: دومین هدف کتاب فارسی عمومی پس از آموزش زبان، مهارتهای تفصیلی است. ما باید مهارتهای تفصیلی دانشجو و به عبارتی مهارت توضیح مسائل او را افزایش دهیم. وی خاطرنشان کرد: دومین هدفی که هرکتاب فارسی عمومی باید پیگیری کند، ارتقای ذوق دانشجویان است. اما متاسفانه به این امر مهم به هیچ عنوان در علوم پایه ما پرداخته نمیشود. در حال حاضر همه اعضای دانشگاهی ما متخصص هستند اما هیچ ذوق زیباییشناسی در آنها دیده نمیشود. وظیفه ما است که این ذوق را در دانشجویان پرورش دهیم؛ به عنوان مثال از کارهایی که اساتید ادبیات برای پرورش این ذوق انجام میدهند میتوان به این مورد اشاره کرد که ما همواره از دانشجویانمان میخواهیم که در کلاس شعر بخوانند. عضو هیات علمی گروه ادبیات و زبان فارسی دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: چهارمین مقولهای که کتاب فارسی عمومی باید به آنبپردازد مساله افزایش حس تعلق فرهنگی است و یک دانشجو باید با کاری که استاد ادبیات او در کلاس میکند، به احساس تعلق بیشتری نسبت به فرهنگ خود دست یابد. فتوحی اظهار کرد: حال برای همه این مقاصد نیز ما هزارسال ادبیات داریم و همچنین با انبوهی از شکل ها و محتواها روبرو هستیم و همه اساتید نیز می خواهند از همه این مطالب در تدوین کتابها و آموزش دانشجویان استفاده کنند در حالی که تدوین کتابهایی که بخواهد انقدر شامل باشد نیاز به چند جلد محتوا دارد و نه یک جلد. انتهای پیام
http://www.khorasan-online.ir/fa/News/64756/نقدی-بر-آموزش-«فارسی-عمومی»-در-دانشگاهها
|