چاپ

خراسان آنلاین - مشهد- حاملان میراث فرهنگی ناملموس، هنرمندان و دارندگان زنده دانش های سنتی و میراث فرهنگی و معنوی هستند که حفاظت و صیانت از این گنجینه ‌های زنده بشری، گامی برای ماندگاری فرهنگ و دانش سنتی آنان است.
میراث فرهنگی ناملموس در حقیقت عاملی مهم و درعین حال شکننده، در حفظ تنوع فرهنگی در مواجهه با تندباد هجوم فرهنگهای بیگانه است؛ اهمیت میراث فرهنگی ناملموس تنها در مظاهر فرهنگی و سنتی آن نیست بلکه در واقع اهمیت آن در دانش سنتی و مهارت های قدیمی است که از نسلی به نسل بعد منتقل می گردد.
کارشناسان و صاحبنظران عرصه میراث فرهنگی بر این اعتقادند که ارزش اجتماعی و اقتصادی انتقال دانش سنتی به همه گروه های اجتماعی در یک جامعه برمی گردد و ضمن ماندگاری فرهنگ و سنت ها موجب رشد و توسعه کشور در عین حفظ ارزشها و میراث فرهنگی نیز می شود.
میراث فرهنگی ناملموس به آن چیزی گفته می شود که با آداب و رسوم، سنت ها و فرهنگ معنوی جوامع و اقوام سر و کار دارد و به زبان دیگر می توان گفت میراثی ویژه و انحصاری است که در هر منطقه و برای هر گروه از جوامع متفاوت و در نوع خود بی نظیر است.
افراد کهنسالی که از دورانهای گذشته تا به امروز هنوز زیست دارند و با نفس کشیدن خود هنر، فرهنگ و دانش های سنتی را با خود حمل می کنند، در حقیقت حاملان میراث ناملموسند که میراث زنده بشری اند و چند سال است که شاهد توجه به این حوزه و روشن شدن اهمیت آن در چشم مسئولان و فرهنگ دوستان هستیم.
چندی پیش استاد "غلامرضا نبی پور" که نام او به عنوان نخستین فرد در فهرست ملی مفاخر حامل میراث ناملموس ثبت شده بود و از نوادر استادان قناتکار محسوب می شد در 95 سالگی درگذشت؛ فوت این استادکار بزرگ و ارزشمند خراسانی تلنگری به عرصه میراث ناملموس فرهنگی و ضرورت حفاظت و صیانت از حاملان این میراث بود.
*حاملان میراث ناملموس، گنجینه های زنده
معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اظهار کرد: فهرست حاملان میراث ناملموس کشور در حقیقت فهرستی ارزشمند است که باید با دقت و حساسیت بالا نسبت به تکمیل آن و شناسایی حاملان دانش سنتی و میراث ناملموس اقدام کرد.
محمدحسن طالبیان تاکید کرد: افرادی که در این فهرست جای می گیرند در حقیقت افراد زنده تاریخی و دانشی هستند که ارتباط ما را با گذشتگان به صورت زنده و بدون هیچ کم و کاست برقرار می کنند و این ارزش فراوانی دارد.
وی بیان کرد: میراث فرهنگی ناملموس در سطح جهانی نیز از ارزش و اهمیت بالایی برخوردار است و در ایران نیز این مساله مورد توجه جدی قرار گرفته است.
طالبیان تاکید کرد: به طور جد تحقیق، بررسی و شناسایی افرادی که به عنوان حاملان میراث فرهنگی محسوب می شوند در این معاونت مورد پیگیری است و تلاش داریم تا در زمان حیات این افراد آنان را شناسایی و به ایران و جهان معرفی کنیم.
*18 گنجینه زنده بشری در فهرست ملی
طالبیان با اشاره به ارزش آگاهی و شناخت دقیق و اصولی از دانش های سنتی و میراث فرهنگی، گفت: هم اکنون 18 نفر در فهرست حاملان میراث ناملموس و دانش سنتی این سازمان ثبت شده اند و پرونده چند تن دیگر نیز از استانهای مختلف، در این زمینه در حال بررسی است.
وی با اشاره به اینکه کشور ایران در بخش های مختلف دارای ارزشهای میراثی و فرهنگی مختلف است، افزود: تاریخ و تمدن چندین هزار ساله ایران موجب شده که هزاران اثر تاریخی، فرهنگی و بیش از آن میراث فرهنگی ناملموس و معنوی در لابه لای فرهنگ و تمدن تاریخ گذشتگان ایران به وجود آید و امروز ما میراثدار اجداد خود در حوزه فرهنگ، آداب و سنن و دانش ها باشیم.
وی تاکید کرد: برخورداری از دانش حفر قنات، شاهنامه خوانی، آوازهای محلی، فنون و مهارت های مختلف و در نهایت هنر و فن زندگی در گذشته همه و همه تنها بخشی از فرهنگ و تمدن کهن ایران است که حاملان میراث ناملموس این گنج های نامرئی را با خود حمل می کنند.
معاون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با بیان اینکه شناسایی این حاملان میراث در این سازمان به فرهنگی همراه با اولویت تبدیل شده است، گفت: خوشبختانه در استانهای مختلف این مهم در دست پیگیری و معرفی به سازمان برای ثبت ملی است.
طالبیان گفت: با ثبت هنر، فن و مهارت این افراد، علاوه بر حفاظت و ماندگاری آن هنر، نام و یاد هنرمندان و حاملان آن مهارت نیز برای همیشه در تاریخ ایران ماندگار و به نسل های آینده معرفی می شود.
*حاملان میراث ناملموس خراسان در فهرست ملی
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی گفت: این استان در زمینه میراث ناملموس، به دلیل سابقه تاریخی بالایی که دارد جزو استانهای بسیار ثروتمند است.
ابوالفضل مکرمی فر اظهار کرد: هم اکنون بیش از یک هزار و 540 اثر تاریخی این استان در فهرست آثار ملی قرار دارد که 95 مورد آنها میراث فرهنگی ناملموس است.
وی با اشاره به اینکه دو هنرمند خراسانی نیز در فهرست حاملان میراث ناملموس قرار دارند، افزود: این 2 هنرمند استاد غلامرضا نبی پور، قناتکار قدیمی ایران در گناباد، که ماه گذشته در 95 سالگی درگذشت، و محمد قاسم اخویان، آجرتراش بنام و قدیمی نیشابور هستند، که در فهرست کشور ثبت شده اند.
مکرمی فر بیان کرد: علاوه بر این، پرونده 2 هنرمند میراثدار کهن استان نیز در نوبت ثبت در فهرست حاملان میراث ناملموس کشور قرار دارد.
وی گفت: این در حالی است که می توان به جرات گفت ده ها هنرمند و حامل میراث فرهنگی دیگر نیز در این خطه قابلیت ثبت در این فهرست را دارند.
وی تاکید کرد: میراث ناملموس و معنوی با توجه به نقش و نمادی که در حوزه فرهنگ، آداب و رسوم دارند و ارتباط عمیق این میراث با زندگی و فرهنگ در فهم ما از تاریخ و تمدن گذشتگان و برقراری ارتباط با گذشتگان، تاثیر فراوانی دارند و باید برای حفظ و پاسداری از آنان کوشید.
7496/5132