چاپ

پیام خراسان - مشهد- احزاب در دنیای مدرن، سایه دولتها و بدیل آنها به شمار می روند که به تریبت نیرو برای امور سیاسی و اقتصادی کشور می پردازند و نیروهای خود را در معرض رای و انتخاب مردم قرار می دهند تا بدین سان جمهوریت یا همان مردم سالاری و دموکراسی شکل گیرد.
از آنجا که بخش مهمی از اداره یک جامعه اداره اقتصادی آن است، احزاب که خود را برای اداره جامعه نامزد می کنند باید در این زمینه برنامه و راهکار داشته باشند لذا در میزگرد ایرنا در مشهد با نمایندگان چند حزب و تشکل سیاسی به گفت و گو نشسته و نظراتشان را در این باره جویا شده ایم.
* احزاب باید زمینه را برای اجماع نخبگان در عرصه اقتصاد فراهم آورند
عضو شورای استانی حزب کارگزاران سازندگی ایران در خراسان رضوی گفت: در حوزه اقتصاد به تجمیع نخبگان توسط احزاب نیاز داریم تا موجب تجمیع نظرات در حوزه های مختلف اقتصادی شود که در این صورت می توان کمک بزرگی به دولتها کرد.
نسرین یوسفی افزود: دولت شبکه بزرگی از متخصصان را دارد که نقش اتاق فکر را برای آن بازی می کنند اما همیشه اتاق فکر نباید داخل دولت باشد.
وی اظهار داشت: یکی از ایرادهایی که در کشور وجود دارد این است که همیشه در داخل دولتها تصمیم گیری می شود و ارتباط دولت با بدنه جامعه که کمک کرده اداره مملکت را به دست گیرد، کمتر شده است.
عضو شورای استانی حزب کارگزاران سازندگی ایران در خراسان رضوی گفت: تصور ما این است که کسی که وارد حزب می شود فقط می خواهد کار سیاسی کند در حالی که حزب باید حوزه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را هم پیگیری نماید.
یوسفی با بیان اینکه احزاب باید نظام تصمیم سازی و تصمیم گیری دولتها را اصلاح کنند افزود: در احزاب گروه های مختلف در حوزه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی وجود دارند که باید تجمیع شوند و نگاههای واحدی در هر کدام از این عرصه ها ارائه دهند تا وقتی یک دولت از دل یک جریان سیاسی بر می خیزد بتواند با معدل برنامه های احزاب آن جناح سیاسی، کشور را اداره کند و گسیختگی نظام تصمیم گیری و تصمیم سازی در کشور ایجاد نشود.
وی اظهار داشت: حوزه اقتصادی را نمی توان نادیده گرفت زیرا مردم عادی که فعالیت سیاسی و حزبی ندارند بیشتر نگاهشان این است که هر گروه سیاسی چه برنامه هایی در راستای توسعه اقتصادی کشور ارائه می دهد.
یوسفی گفت: کسانی که از دل احزاب قدرت سیاسی می گیرند باز هم در اجرای برنامه های آن حزب تردید می کنند چون واهمه دارند که مورد هجمه واقع شده و در معرض این اتهام قرار گیرند که کار سیاسی می کنند.
وی افزود: ما هم اکنون چشم انداز 20 ساله داریم که دولتها برای رسیدن به آن برنامه می دهند و حرف ما به عنوان کنشگران حزبی این است که در تدوین این برنامه ها احزاب هم باید مشارکت داشته باشند و خود دولت ها به تنهایی و بی نیاز از احزاب برنامه ندهند.
عضو شورای استانی حزب کارگزاران سازندگی ایران در خراسان رضوی اظهار داشت: هدفی که احزاب می توانند پیگیری کنند تدوین نظام اجرایی، تصمیم گیری و تصمیم سازی است.
وی گفت: به طور مثال در این راستا در حزب کارگزاران، کانون کارآفرینی در تهران و استان خراسان رضوی شکل گرفته است که از اهداف این کانون کمک به تصمیم سازی، پیشنهاد روشهای موفق برای حل مشکلات اقتصادی جامعه، اخذ نظر کارشناسان هر حوزه و انتقال آن به مسئولان مربوطه در حوزه های شهری و دولت است.
* محدودیتهای اقتصادی که قانون فعلی احزاب برای آنها ایجاد کرده فساد آور است
دبیر حزب موتلفه اسلامی خراسان رضوی نیز در این میزگرد گفت: وقتی طبق قانون، احزاب مجاز به فعالیت اقتصادی نیستند به طور طبیعی این حوزه مغفول می ماند.
حمیدرضا ترقی افزود: هم اکنون روند تغذیه مالی احزاب محدود به کمک دولت شده است و در نتیجه یک دولت که اهمیتی برای احزاب قائل نیست پولی به احزاب نمی دهد و دولتی که به احزاب اهمیت می دهد به آنها یارانه هم پرداخت می کند.
وی اظهار داشت: این نتیجه همان نگاه غلط به تحزب است و این بخش قانون احزاب قابل انتقاد است منتهی این که روش تامین نیازهای مالی احزاب چه روشی است می توان روی آن نظر داشت و مداقه کرد و ما هم نظراتی داریم که مفسده ایجاد نشود.
ترقی گفت: احزابی که منابع مالی ندارند مجبورند از منابع دیگر استفاده کنند بطور مثال سازمانهای مردم نهاد و NGO های مختلف در زیر مجموعه خود تشکیل می دهند و از پول آنها استفاده می کنند و از این طریق هم از منابع مالی دولت و هم از خارج کشور و کمک های سازمان ملل بهره می برند.
وی افزود: خطر دیگری که در این سیستم وجود دارد این است که احزاب مجبور می شوند به کانونهای قدرت و ثروت وصل شوند و از رانتهای دولتی استفاده کنند.
ترقی اظهار داشت: این روشها ناشی از آن است که در قانون، محدودیتهایی برای فعالیت اقتصادی احزاب ایجاد کرده ایم که فسادآور است و احزاب را به سوی این موارد سوق می دهد.
وی گفت: انتظار کار اقتصادی، پژوهش اقتصادی، اظهار نظر اقتصادی و موضعگیری اقتصادی از احزاب وقتی امکان پذیر است که احزاب تاثیرگذاری قابل توجه در روند اقتصادی و سیاسی کشور داشته باشند و احساس کنند که نقطه نظرات، پیشنهادات و دیدگاههای آنها چه در حوزه اقتصاد و چه در حوزه سیاست مورد توجه مسئولان و دولتمردان قرار می گیرد.
دبیر حزب موتلفه اسلامی خراسان رضوی افزود: دولتها اغلب روحیه مشورت گیری از احزاب، بخش خصوصی و مردمی را کمتر دارند و بیشتر به ظرفیتهای داخلی خود توجه می کنند در حالی که در کشورهای توسعه یافته برنامه ریزی برای کشور را به خارج از دولت و کارشناسان غیردولتی خبره می سپارند.
وی اظهار داشت: در این کشورها برنامه ها و پروژه ها براساس سلیقه مسئول اجرایی، روابط، فشارهای نمایندگان یا تقاضاهای مردمی و سیاسی اجرا نمی شود بلکه براساس نیازهای منطقه ای شکل می گیرد.
ترقی گفت: در ایران چون اقتصاد در نظام حزبی با متر سیاسی اندازه گیری می شود، بسیاری از احزاب در بحران های اقتصادی سکوت اختیار می کنند و کمتر وارد چالشهای اقتصادی می شوند.
وی افزود: علت این است که اصل تحزب در کشور هنوز جا نیفتاده است و یک ساختار قوی و تشکیلاتی که وقتی موضوع اقتصادی را مطرح و بیان می کند مورد دقت و توجه همه قرار گیرد وجود ندارد.
دبیر حزب موتلفه اسلامی خراسان رضوی ادامه داد: مسائل اقتصادی در نظام حزبی کشور اغلب به حاشیه افتاده و بیشتر احزاب به مسائل سیاسی می پردازند و یک سیاست زدگی خاص در آنها به وجود آمده است.
وی اظهار داشت: در حزب موتلفه در تهران یک مرکز برنامه ریزی ذیل مسئولیت دبیر کل حزب وجود دارد که بالاتر از معاونتهای مختلف حزب است و چندین کمیسیون کاری دارد که یکی از آنها کمیسیون اقتصادی است که با استفاده از اعضای کارشناس حزب و کارشناسان خارج از حزب مسایل اقتصادی کشور را بررسی می کند.
ترقی گفت: حزب موتلفه عناصر با تجربه اقتصادی در بازار و بخشهای مختلف کشور دارد که در مسائل اقتصادی صاحب نظرند و نظرات آنها گاهی به صورت نامه های محرمانه برای دولت و سایر مسئولان کشور ارسال می شود.
وی افزود: تیمی که مواضع دبیرکل را تدوین می کند نیز به طور مستمر مسایل اقتصادی را مورد توجه قرار می دهد به گونه ای که بخشی از مواضع هفتگی دبیرکل حزب باید به موضوعات اقتصادی اختصاص یابد.
دبیر حزب موتلفه اسلامی خراسان رضوی گفت: همین ساختار برنامه ریزی در استانها هم باید وجود داشته باشد.
وی افزود: در کشور ما برنامه حزب قابل اجرا نیست و قانون اساسی اجازه نمی دهد که برنامه و سیاست حزب در جامعه اجرا شود.
ترقی اظهار داشت: در شرایط کنونی مطالبه احزاب از دولتها در درجه اول باید این باشد که چرا سیاستهای ابلاغ شده توسط رهبری که می تواند عمده مشکلات اقتصادی کشور را حل کند اجرا نمی شود؟
وی گفت: ما باید به دنبال سیاستهایی باشیم که منطبق بر ایدئولوژی و اهداف قانون اساسی است و بتواند کشور را در برابر تکانه های خارجی مقاوم کند و این کار نیازمند این است که برنامه های اقتصادی احزاب هم مورد ارزیابی قرار گیرد.
* تا زمانی که کنشگران حزبی امنیت نداشته باشند نمی توان توقع کنش پیوسته و هدفمند از آنها داشت
عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی مدرسین دانشگاهها در خراسان رضوی نیز در این میز گرد گفت: احزاب و فعالان سیاسی باید حاشیه امن داشته باشند و تا زمانی که این حاشیه امن به وجود نیاید نمی توان از احزاب و فعالان سیاسی کنش سیاسی فعال، پیوسته، هدفمند و موثر را طلب کرد.
تقی ابراهیمی سالاری افزود: به هر میزان که دموکراسی افزایش یابد فساد کاهش می یابد و به هر میزان که دموکراسی کاهش یابد فساد افزایش می یابد و احزاب سنسورهایی هستند که افراد فاسد را نگران می کنند.
وی اظهار داشت: اگر احزاب آزاد باشند و هزینه ای برای نقد کردن دولت و حاکمیت نپردازند کار سامان می یابد اما اگر هزینه نقد کردن را افزایش دهیم و جرات بیان مطالب و نقد نباشد امثال خاوری ها به وجود می آیند.
عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی مدرسین دانشگاهها در خراسان رضوی گفت: به قول "وبر" همیشه یک منبع و جایگاه قدرت در اجتماع وجود دارد که در شرایط نبود احزاب، خاصه پرور می شود اما اگر احزاب حضور به جا و به موقع داشته باشند می توانند قدرت را به صورت گسترده توزیع کنند.
* اتکای دولت به نفت باعث بی نیازی آن از احزاب در همه حوزه ها از جمله اقتصاد شده است
ابراهیمی سالاری افزود: دولت در کشور ما یک دولت وابسته به درآمد نفت است و اینگونه دولتها به درآمدهای مالیاتی وابسته نیستند لذا به مردم خیلی بها نمی دهند.
وی اظهار داشت: دولتهایی که نفت و معادن معدنی ندارند ناچارند به مردم وابسته باشند و به آنها بها دهند اما دولتهای دارای درآمد نفتی می توانند امور دولتی و حاکمیتی خود را از این محل پیش ببرند و نیازی به مداخله مردم و ایجاد و تقویت احزاب یا نظر سنجی از آنها نمی بینند و این از مشکلات تاریخی ماست.
وی گفت: در زمان مشروطه که اقتصاد ما اقتصاد کشاورزی و مبتنی بر تولید کالاهای سنتی بود احزاب توانستند جایگاه خود را باز کنند اما بعد از اکتشاف نفت دیگر دولتها نیازی به مردم نمی دیدند.
عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی مدرسین دانشگاهها در خراسان رضوی افزود: با اینکه از ابتدای اکتشاف نفت چندین بار قیمت این کالا افزایش یافته و 2 یا سه برابر شده است ولی کشورهای دارنده نفت به مسیر توسعه هدایت نشده اند چرا که این مائده آسمانی بدون هیچ فعالیتی به جیب دولتها می آید در حالی که در کشورهایی که این درآمد نفتی را نداشتند چون متکی به رضایت مردم بودند کارآفرینان و بخش خصوصی رشد پیدا کرد و مردم هم در سرنوشت خود مداخله داشتند.
وی اظهار داشت: تمام دولتهایی که در ایران بر سر کار می آیند کوتاه مدت فکر می کنند و دراز مدت نمی اندیشند و می خواهند برای دوره بعد نیز رای بیاورند پس هیچ گاه در سیاستهای اقتصادی آنها آنچه منافع ملی دراز مدت را تامین کند نمی بینیم.
ابراهیمی سالاری گفت: کشور ما با انواع بحرانها روبروست که نتیجه عدم نگاه درازمدت دولتها بوده است و به دید منطقه ای و بخشی به مسائل نگاه شده است.
وی افزود: دولتها در ایران اغلب کوتاه نگر و روزمره نگر بوده اند و این قاعده فقط به ایران اختصاص ندارد و در تمام دنیا تقریبا اینچنین است اما تفاوت این است که در بسیاری از کشورها احزاب این فرایند درازمدت را کنترل می کنند و گرچه در ایران نیز احزاب بارها تمرین کرده اند که به این نقطه برسند اما فضا و فرصت برایشان فراهم نبوده است.
عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی مدرسین دانشگاهها در خراسان رضوی اظهار داشت: از سازمانهای مردم نهاد و NGO هم نباید غافل شد زیرا به دلیل هزینه های متعددی که احزاب و حاکمیت بر مردم تحمیل کرده اند و حزب گریزی که در جامعه وجود دارد بخشی از جامعه به سوی فعالیت اجتماعی پیش می رود.
وی گفت: سازمانهای مردم نهاد محیط زیست، آب و مرتبط با مسایل خانواده یا سمن هایی مانند اتاق بازرگانی را که بدون پرداخت هزینه سیاسی می خواهند به خروج کشور از بحرانهای آب، زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی کمک کنند باید حمایت کرد.
ابراهیمی سالاری افزود: باید فعالیت احزاب و سازمانهای مردم نهاد را با هم پیگیری کنیم اما در کشور ما حتی با سمن ها نیز برخورد مناسبی نشده است.
وی اظهار داشت: علاوه بر اینها می توان انجمن دانش آموختگان اقتصاد راه اندازی کرد تا بدون کنش سیاسی رهنمود های اقتصادی ارائه دهد.
عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی مدرسین دانشگاهها در خراسان رضوی گفت: نقش اساسی احزاب، طراحی چشم اندازی است که بتواند در یک دوره 20 یا 50 ساله راه حل گذر جامعه در مسیر توسعه را تدوین کند.
* احزاب باید باشگاه کشورداری در همه زمینه ها از جمله اقتصاد باشند
دبیر خانه کارگر خراسان رضوی نیز در این میزگرد گفت: در کشور ما احزاب اغلب در موسم انتخابات حاضر می شوند و قبل از این که بگوئیم نقش احزاب در اقتصاد چیست باید پرسید که نقش دولت در احزاب چیست؟ آیا حزب پرور است یا حزب ستیز؟
سید حسین رسولی افزود: احزاب در کشور ما از سوی رسانه های گروهی و نشریات تبلیغ نمی شوند و هر که سخن می گوید ابتدای سخنش این است که من سیاسی یا حزبی نیستم، انگار که سیاسی بودن جرم است و این در حالی است که مسلمان اگر سیاسی نباشد به نظر من مسلمان نیست.
وی اظهار داشت: سوال من این است که مطبوعات چه کمکی به توسعه و گسترش احزاب کرده اند؟ به مردم چه کمکی کرده اند که آنها به احزاب مورد نظر خود بپیوندند؟ به نظر من نوعی حزب ستیزی در کشور رواج دارد و در چنین شرایطی نمی توان از احزاب انتظار ارائه برنامه اقتصادی داشت.
دبیر خانه کارگر خراسان رضوی گفت: کار حزبی به معنای آموزش کشورداری است و احزاب، باید باشگاه کشور داری باشند که چنین نیستند و البته نظام جمهوری اسلامی نظام نوپاست و انتظاری که از احزاب جوامع غربی داریم نباید از ایران داشته باشیم.
1922/ 6053