چاپ

پیام خراسان - «کاوش فقط در 5 درصد محوطه های تاریخی استان» عنوان گزارشی به قلم زهرا خسروی است که روز چهارشنبه 14 شهریورماه در روزنامه خراسان جنوبی منتشر شد.
خراسان جنوبی در پهنه وسیع خود و در کنار جاذبه های فرهنگی، محوطه های تاریخی پر رمز و رازی دارد که ورق هایی از کتاب تاریخ استان را در خود جای داده است.
دامنه این محوطه ها در نقاط مختلف استان پراکنده است که از جمله آن می توان به محوطه شهر قدیم قاین، کله کوب آیسک در سرایان، تخچرآباد بیرجند، کهنگ سربیشه و آتشدست نهبندان اشاره کرد.
نکته قابل ذکر در این زمینه این است که نه تنها پیش از ایجاد استان بلکه بعد از آن هم به دلیل محدودیت های اعتباری آن چنان که باید نشده است تا تاریخ نهفته این منطقه در محوطه های شناسایی شده کاوش شود و لایه هایی از دوره های مختلف تاریخی منطقه نمایان شود و اسرار آن از دل زمین بیرون آید.
محوطه هایی که مسئول حوزه پژوهش و مطالعات اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تعداد آن را در استان بیش از 200 محوطه اعلام می کند. رمزگشایی از محوطه ها همتی بلند می طلبد، هرچند اقدام هایی برای تعیین حریم و کاوش آن ها انجام شده اما به قدری ناچیز است که در برابر حجم محوطه ها خودنمایی نمی کند چرا که به گفته «برآبادی» کمی بیش از 10 درصد این محوطه ها تعیین حریم و فقط در پنج درصد آن ها عملیات کاوش انجام شده است.
وی اعتبار موردنیاز برای کاوش مجموع محوطه ها را بسیار زیاد و بیش از چند صد میلیارد تومان برآورد و اظهار می کند: چون کاوش نیازمند حفاظت بعدی است بنابراین در محوطه هایی که دارای این قابلیت است کاوش انجام می شود.
وی به انجام کاوش های باستان شناسی در محوطه «بکندای» در نزدیکی روستای پیرحاجات طبس اشاره می کند و می گوید: این محدوده از محوطه های باستانی است که در گذشته شناسایی شده و به ثبت رسیده است.
آن طور که مسئول حوزه پژوهش و مطالعات اداره کل میراث فرهنگی می گوید: این محوطه فاصله زیادی تا روستا ندارد و محل قدیمی استقرار ساکنان منطقه بوده و بیشتر جنبه تدفینی داشته و در واقع قبرستان قدیم روستا به شمار می رفته است.
به گفته «برآبادی» براساس بیشتر داده های سفالی به دست آمده از این محوطه که تاریخچه آن را مشخص می کند، آثاری از عصر مفرغ تا دوره های متاخرتر در آن جا وجود دارد.
وی با اشاره به تصویب حریم برای این محوطه تاریخی، از انجام پژوهش های تکمیلی در این محوطه در صورت تامین اعتبار خبر می دهد و می افزاید: برای یک فصل کاوش در این محوطه باستانی به اعتباری بیش از 150 میلیون تومان نیاز است.
به گفته وی هرچند نمی توان تعداد فصل های موردنیاز برای کاوش در این محوطه را مشخص کرد اما برآوردها خبر از نیاز به 10 فصل کاوش در این نقطه می دهد.
وی با اشاره به حفاظت از این محوطه در شرایط فعلی یادآور می شود: قبل از شناسایی و ثبت محوطه یادشده تخریب هایی در این منطقه انجام شده است.
7559*3028