چاپ

نوروز يکي از بزرگترين و کهن ترين آيين‌هاي باستاني ايران زمين و داراي قدمت چند هزار ساله است که پس از ظهور تمدن بزرگ اسلامي ،به تدريج مورد پذيرش مسلمانان قرار گرفت و با فرهنگ و تمدن اسلام پيوندي جدا نشدني يافت.

اين عيد قرن ها قبل از زرتشت وجود داشته و در ابتدا يک جشن ملي و باستاني بوده است که بعدها به سبب بروز برخي حوادث که وقوع آنها مصادف با نوروز بوده، جنبه ديني و مذهبي به خود گرفته و جلال و عظمت بيشتري يافته است.

اما اين آئين باستاني در مشهد الرضا رنگ و بوي ديگري دارد و همه ساله زائران و مسافران زيادي براي حضور در آن از سراسر ايران به سوي اين ديار مقدس مي‌شتابند.

نوروز بعد از ورود اسلام به ايران رنگ و بوي ديگري گرفت

يک جامعه شناس در مورد نوروز مي گويد: نوروز از جمله اعيادي است که مورد قبول اسلام قرار گرفته و پس از ورود اسلام به ايران رنگ و بوي اسلامي به خود گرفت.

علي مظاهري عنوان مي‌کند:رواياتي که علما در کتاب هاي معتبر درباره نوروز نقل کرده اند باعث شده که مردم براي اين جشن اهميت زيادي قايل شوند.

وي ادامه مي دهد: از حضرت صادق(ع) نقل شده است که در اين روز ،کشتي نوح بر کوه جودي به زمين نشست ،و نيز روايت کرده اند که خلقت عالم در چنين روزي انجام شده و حضرت ابراهيم(ع) در اين روز عليه بت ها قيام کرده است.

اين جامعه شناس ابراز مي‌کند: روايات و نقل‌هاي بي‌شماري در مورد نوروز وجود دارد و به دنبال همين عقايد عده اي از ايرانيان که به اصول و احکام دين اسلام علاقه مند و از آداب و سنن ملي و باستاني خود دور شده بودند، به نوروز و آيين پر شکوه آن توجه و در برگزاري اين جشن و رسوم و آيين آن تلاش کردند.

وي در مورد آيين اين جشن باستاني در خراسان مي گويد: در خراسان همه از بزرگ و کوچک و فقير و غني همانند ساير نقاط ايران به آداب و رسوم نوروز پاي بند و علاقه‌مند بوده و در زنده نگه داشتن اين عيد ملي تلاش مي کنند.

مظاهري با بيان اينکه اين عيد باستاني همه ساله جنب و جوش خاصي در بين اهالي سرزمين خورشيد به پا مي‌کند، مي‌افزايد: از چند هفته به نوروز مانده جنبشي خاص در مردم پديد مي آيد ،همه در فکر تهيه لباس نو به اين سوي و آن سوي مي روند، همه خانه تکاني مي‌کنند و همراه آن گرد از دل‌ها يشان هم مي‌زدايند تا در شب عيد و موقع تحويل سال ،هم همه جا پاکيزه باشد و هم با دلي پاک به استقبال بهار بروند.

وي ابراز مي کند: آداب و رسوم مربوط به نوروز در خراسان تقريبا همانند بقيه نقاط ايران زمين است از قبيل، هفت سين و دعا و ديد و بازديد و نظافت و غيره و يکي از رسوم قديمي پختن نان خانگي دو سه روز قبل از تحويل سال است به ويژه در روستا ها و عقيده دارند اين کار باعث برکت در تمام سال مي‌شود.

حرم مطهر رضوي و جشن باستاني نوروز در خراسان

وي ادامه مي دهد: اما آنچه بيش از همه در بين مردمان اين خطه به چشم مي خورد خانه تکاني شهر براي آمادگي از پذيرائي زائراني است که به قصد زيارت و شوق نواي نقاره ها و حضور در حرم مطهر رضوي در ساعات اوليه تحويل سال خود را به مشهد مي رسانند.

مظاهري ادامه مي دهد: آنچه به اين مراسم در خراسان ويژگي خاصي داده است و باعث تفاوت آن با ساير نقاط شده است، وجود مقدس و پر برکت حرم مطهر حضرت ثامن الحجج علي بن موسي الرضا (ع ) در اين خطه است.

اين جامعه شناس با بيان اينکه اين مرقد مطهر مورد عنايت تمامي شيعيان ايران و اسلام است اظهار مي کند: همه ساله ميليونها زائر مشتاق به هنگام تجديد سال روي به اين بارگاه منور آورده و ميهمان مردمان سرزمين خورشيد مي شوند.

وي ادامه مي دهد: از تمام نقاط ايران به هنگام تحويل سال در حرم آن بزرگوار و در کنار مضجع شريف آن حضرت گرد آمده، به دعا و نيايش پرداخته و براي سلامتي و موفقيت خود و بستگانشان از آن واسطه فيض درخواست ياري مي کنند.

مظاهري عنوان مي‌کند: در بقيه شهرهاي خراسان هم وقتي لحظه تحويل سال نزديک مي‌شود عده‌اي به مسجد مي‌روند تا دعا کرده و از برکت آن دعا در تمام مدت سال از خطرات در امان و غرق در نعمت شوند.

آيين نقاره خواني در لحظه تحويل سال در حرم

يکي از خادمان قديمي حرم رضوي هم در خصوص مراسم تحويل سال در حرم مي‌گويد: همه ساله زائران و مسافران زيادي از نقاط مختلف کشور براي حضور در لحظه تحويل سال در حرم مطهر رضوي گرد مي آيند.

محمد حسين باقي زاده با اشاره به آيين نقاره خواني در لحظه تحويل سال در حرم، ابراز مي کند: معمولا هنگامى كه حادثه خاصى رخ دهد كه مردم خوشحال هستند و يا در جشن ها، نقاره نوازان به نقاره خانه رفته و بر طبل ها کوبيده و در شيپورها مى‌دمند.

وي ادامه مي‌دهد: نقاره خواني آييني کهن بوده و هنگامي که بيمارى شفا يابد و به خيل شفايافتگان آستان حضرت رضا(ع) اضافه شود، به منظور اعلام همگانى و اظهار سرور و شادي هم انجام مي شود.

باقي‌زاده مي‌گويد: در شب هاى ميلاد معصومان و بزرگداشت مناسبت هاى مذهبى، مانند جشن هاى بزرگ قربان و فطر و غدير هم مانند زمان تحويل سال ، در آغاز نوروز، نقاره نواخته مى شود.

آري شکوه و عظمتي که در اين ايام و مخصوصا به هنگام تحويل سال در حرم مطهر رضوي وجود دارد مثال‌زدني نبوده و در مقايسه با ديگر نقاط بي‌نظير و بي‌همتاست و اين طنين نقاره ها است که در فضاي روحاني حرم مطهر رضوي مي پيچد و به مردم نويد تحويل سال را مي دهد.

در اين ايام مشهد پذيراي ميليونها ميهمان و زائر از سراسر کشور و نيز از ساير نقاط جهان است که خود رونق خاصي به مراسم نوروزي در اين شهر مقدس مي بخشد.

امسال هم اين جشن باستاني با حضور دو ميليون زائر و مجاور در حرم مطهر همراه با مناجات خاني، قرائت دعاي توسل، دعاي تحويل سال با صداي امام خميني (ره) ، و نقاره زني انجام مي شود.