بزرگنمايي:

درفصل بهار به هرگوشه­اي از استان از طبس گرفته تا نهبندان که سفر کنيم، مي­توانيم آثار طبيعي زيبايي را به نظاره بنشينيم که هريک از آنها در نوع خود جلوه­اي از عظمت خداوندي است.

زيبايي جاذبه­هاي طبيعي استان براي مسافران وگردشگراني که کمتراطلاعي در اين زمينه دارند و خراسان جنوبي را با چيزهايي ديگر جزآثار تاريخي و طبيعي آن مي­شناسند، جذاب­تر است.

حضور در تورهاي استان و شهرستان گردي براي مسافران وگردشگران نوروزي و ديدن اين آثار و مناطق منحصر به فرد از نزديک چون کوير، مناطق حفاظت شده، تالاب کجي نمکزارنهبندان، آرک وگرنگ، شاسکوه و دشت اسفدن،گلزارها ولاله زارهاي قاينات و زيرکوه، نيزارخوسف، غاربتون سرايان و....که تنها نمونه­هايي از زيبايي­هاي طبيعي خراسان جنوبي است، لذت خاصي دارد.

با اين جود، درکنار آثار تاريخي که هنوز نيز با گذشت سال­ها ازآن زمان مي­توانيم با گوش دل، صداي اجدادمان را درآنها بشنويم و تلاش­هاي آنها را درکنار دستگاه­هاي توبافي وقالي بافي، کارگاه­هاي نمد مالي را که با رسوم خاصي همراه بوده است، باچشم بصيرت مشاهده کنيم، جذابيت خاصي دارد و اگر هم دراين بين خستگي برروح و جانمان عارض شد، آن را با مشغول شدن به بازي­هاي محلي چون هفت سنگ، چوب بازي، کوتش خرابه مي­توان دورکرد.

با تناول عناب، آلو، سنجد، انجير، توت و...که جزو خشکبار بومي اين خطه است درکنار جاذبه­هاي تاريخي وطبيعي آن لحظات خوش و فرح بخشي را مي­توانيم در دفترچه روزگاربراي خود ثبت وضبط کنيم.

منطقه حفاظت شده آرک وگرنگ

منطقه حفاظت شده آرک وگرنگ با وسعت 30 هزار هکتارازنظر توپوگرافي درمنطقه­اي کوهستاني وصخره­اي ودر بين دورشته کوه آرک وگرنگ واقع شده وآب وهوايي گرم وخشک دارد.

زيره،گل زوفا، کاکوتي، گل بو مادران، لاله قرمز، خارشتر از ديگر گياهان موجود در اين منطقه است.

کل و بز در نواحي صعب العبور و روباه، خرگوش، کبک، تيهو و قرقي از ديگر گونه­هاي جانوري منطقه حفاظت شده آرک وگرنگ است.

منطقه سرسبز و زيباي حفاظت شده آرک وگرنگ در اين ايام بهاري پذيراي مسافران وگردشگران است.

شاسکوه

منطقه حفاظت شده شاسکوه حدود7هزار و300هکتاروسعت دارد.

اين منطقه ازدشت، تپه ماهور،کوه­ها وصخره­هاي مرتفع تشکيل شده و پوشش گياهي آن به طور عمومي بنه است و علاوه برآن گونه­هاي مختلف گياهي ديگر دراين منطقه وجود دارد.

در دشت اسفدن گياهاني چون تاغ و قيچ و درمناطق کوهستاني بنه ودرمنه مي­رويد.

گز، پسته وحشي، شقايق، مريم گلي، آويشن، ريواس، انجير وحشي، بادامشک از ديگرگياهان موجود درشاسکوه است.

کل وبز، قوچ، ميش، خرگوش، گربه وحشي، خفاش بال سفيد،کبک، تيهو از جانوران اين منطقه هستند.

تالاب کجي نمکزار نهبندان

تالاب کجي نمکزار نهبندان که درسال­هاي اخير مورد توجه مسافران وگردشگران قرار گرفته، با حدود 22هزار و765 هکتار وسعت در75 کيلومتري اين شهر واقع شده است.

به دليل پايين بودن سطح ارتفاع آن نسبت به مناطق اطراف، محل تجمع زه آب اين منطقه است.

شوري زياد خاک آن موجب به وجودآمدن درياچه نمکي شده و درفصل زمستان آب تالاب کجي نمکزار نهبندان زياد مي شود واين امر مکان امني را براي پرندگان مهاجر آبزي به وجود آورده است.

همه ساله تعداد زيادي ازپرندگان مهاجر براي تخم­گذاري به اين جا مي­آيند و دربرآمدگي­هاي خشکي که همراه با پوشش گياهي مناسبي است، تخم گذاري مي­کنند.

مصعبي وکريمو

منطقه گردشگري مصعبي وکريمو با وسعت بيش از400 هکتاردرشهرستان سرايان قرار دارد.

وجود درختان بيد، چنار و سپيداري که در اين منطقه به همراه درختان ميوه است، منظره سرسبز جذابي را ايجاد کرده وهمين امر موجب شده تادر فصول مختلف سال تعداد زيادي ازمسافران، گردشگران و زائران براي لذت بردن از طبيعت وزيارت امام­زاده آن به منطقه نمونه گردشگري مصعبي وکريمو سفر کنند و در کنار جوي­هاي آب زلال و درسايه درختان لحظات شادي را سپري کنند.

ريگ يلان

ريگ يلان در محدوده استان­هاي کرمان، سيستان و بلوچستان و جنوب خراسان جنوبي قرار دارد.

فاصله شمال تا جنوب اين ريگزارحدود 150 کيلومتر وفاصله شرقي غربي آن حدود 70 کيلومتر است.

رطوبت هواي آن در زمستان حدود30 درصد و در تابستان حدود 10 درصد کاهش مي­يابد.

ارتفاع تپه­هاي آن از شمال تا مرکز افزايش مي­يابد و از مرکز به سمت جنوب با کاهش همراه است.

در قسمت جنوبي ريگ يلان، تپه­ها با تغيير جهت به سمت جنوب غربي به کانون­هاي غربي لوت پيوند مي­خورند.

به دليل بلندي و ارتفاع بسيار زياد اين تپه­ها در مقايسه با ديگر تپه­هاي منطقه وايران لقب قلعه ريگ به آن داده­اند.

قلعه ريگ پوشش گياهي نداردکه دليل آن وزش باد هاي شديد درمدتي از سال و نبود منابع آب گسترده دراين منطقه است.

تنها درقسمت­هاي ماسه­اي پاي قلعه ريگ پوشش گياهي کمي وجود دارد.

جانوران موجود درآن بيشتر جانوراني هستند که آب مورد نياز خود را ازخوردن ديگر جانوران تامين مي­کنند و به آب کمي نياز دارند و دربين آنها پرندگان بومي و مهاجر وجود دارد.

دهسلم

روستاي هدف گردشگري دهسلم دربخش مرکزي دهستان "نه" شهرستان نهبندان قرار دارد.

دهسلم تا مرکز اين شهرستان 100کيلومتر فاصله دارد. قنات و نخلستان­هاي بلند از جاذبه­هاي طبيعي وقلعه ده شيب درجنوب، قلعه شوره گزک درجنوب غربي و... ازجاذبه­هاي تاريخي آن است.

دهسلم روستايي سرسبز در دل کوير است که به داشتن نخلستان­هاي بلند معروف است.

اين روستا داراي مردماني خونگرم و مقاوم در برابرشرايط طبيعي است که درزير گرماي زياد خورشيد در کوير، بهشتي براي خود ساخته­اند.

حصير بافي از صنايع دستي رايج دراين روستا است. به دليل وجود ويژگي­هاي منحصر به فرد در اين منطقه درسال هاي اخير بسياري از گردشگران وکوير نوردان اين مسير رابراي سفرهاي خود انتخاب کرده اند ومسئولان نيز درصدد هستند با ايجاد کمپ کويرنوردي در اين منطقه

زيرساخت­هاي مورد نياز براي حضور گردشگران در کوير استان را فراهم کنند.

چنشت

روستاي هدف گردشگري چنشت در65 کيلومتري سربيشه و در منطقه­اي کوهستاني قرار دارد.

جمعيت آن حدود 350 نفر است وبه دليل برخورداري از ويژگي­هاي فرهنگي چون پوشاک، غذاها، بازي­ها و موسيقي سنتي و از نظربرگزاري مراسم ازدواج وتولد ومرگ بسيارشاخص است .

چنشت ازروستاهاي جذاب زيارتي و ديدني منطقه به دليل وجود امام­زاده "سيد حامد علوي" و غارهاي چنشت وچهل چاه است.

غار چنشت با حدود60مترطول درارتفاعات شمال اين روستا قرار دارد، در داخل غار آثاري چون چوب، پارچه و استخوان­هاي شکسته شده انسان يافت شده که مربوط به قرون پنجم تا نهم هجري قمري است.

روستاي خور

روستاي تاريخي خور در شهرستان خوسف قرار دارد. بافت اين روستا متاثر از شرايط اقليمي وجغرافيايي است.

خانه­هاي گلي، پوشش گنبدي، حياط مرکزي، بادگيرها، ديوارهاي قطور به شکل هماهنگ و يکنواخت ازويژگي­هاي معماري خانه­هاي روستاي خور است.

در بافت تاريخي خور بناهايي همچون قلعه، آب انبار، حمام وخانه­هاي قديمي وجود دارد که بيشتر آنها از آثار دوره صفويه است.

درسال­هاي اخير بنياد مسکن اقداماتي براي بهسازي اين روستا با همکاري ميراث فرهنگي انجام داده است.

بند دره

منطقه نمونه گردشگري بند دره بيرجند با وسعت حدود150 هکتار يکي ديگر ازجاذبه­هاي طبيعي گردشگري خراسان جنوبي است که درکنار ارتفاعات باقران قرار دارد.

طبيعت زيبا، سد بند دره و پديده­هاي ژئولوژيک و مورفولوژيک ازجاذبه­هاي طبيعي آن است که موجب شده در طول سال به ويژه درايام تعطيلات نوروزي پذيراي افراد زيادي باشد.

سد بند دره در فهرست آثار ملي کشور ثبت شده است .

آسياب­ها و قلعه دختر بشرويه

قلعه دختر بشرويه ازآثارتاريخي دوره ساساني است که در12کيلومتري غرب بشرويه و در مجاورت قنات آن و آسياب تاريخي دهنه بربالاي کوهي مرتفع است.

اين قلعه از سه طرف مشرف برپرتگاه است و فقط ازسمت جنوبي آن راهي براي رفتن به قلعه وجود دارد.

اين قلعه داراي فضاهاي متعدد، برج ها، تالارها، اتاق­هاي وسيع وآب انبارها است و يکي از

سالم­ترين قلعه­هاي استان است.

در اين منطقه نمونه گردشگري، آسياب­هاي هفت گانه در مسير قنات قديمي رقه به بشرويه قرار دارند که يکي ازآنها هنوز نيز کار مي­کند.

چشمه مرتضي علي درشهرستان طبس، پل ترناو در بشرويه ازديگرجاذبه­هاي گردشگري طبيعي خراسان جنوبي است