بزرگنمايي:
خراسان انلاين- در ابتداي اين نشست که با حضور سيد صولت مرتضوي شهردار مشهد حجه الاسلام پژمان فر رئيس کميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي وحيد جليلي معاون فرهنگي و اجتماعي شهردار و ساير اعضاي شوراي راهبري پيوست فرهنگي اجتماعي شهرداري مشهد برگزار شد، معاون فرهنگي اجتماعي شهردار در خصوص شورا و دلايل ايجاد آن اظهار داشت: پيوست فرهنگي از کليد واژه هايي است که با پيامدهاي توسعه در جمهوري اسلامي در بين نخبگان و فرهيختگان مطرح شد و در عالي ترين سطوح نظام توسط مقام معظم رهبري بر آن صحه گذاشته و مطالبه شد؛ در شوراي عالي فرهنگي مسير قانوني خود را طي کرد و به يکي از کليد واژه هاي اصلي در سياست گذاري و برنامه ريزي در جمهوري اسلامي تبديل شد.
وي تصريح کرد: با گذشت بيش از 10 سال از اين مساله اما در سطوح کاربردي اين مساله مهم کمتر مورد توجه قرار گرفت و به مقام اجرا نزديک نشد.
وي در ادامه افزود: شوراي چهارم اسلامي شهر مشهد سال 93 در مصوبه اي شهرداري را موظف کرد که مفاهيم مربوط به پيوست فرهنگي را در يک ساز و کاري با راه اندازي يک دبير خانه اي پيگري کند که نهايتا يک شوراي بالادستي به عنوان شوراي راهبري پيوست فرهنگي و اجتماعي متشکل از معاونين شهردار و 2 نفر از شخصيت هاي حوزوي و دو نفر از شخصيت هاي دانشگاهي تاسيس شد.
معاون فرهنگي و اجتماعي شهردار مشهد بيان کرد: دبيرخانه شوراي پيوست فرهنگي با دادن فراخوان براي نخبگان علوم اجتماعي و علوم انساني مشهد دوره هايي را براي آموزش پيوست نگار برگزار کرد که مورد استقبال بسيار خوب نخبگان جوان شهر قرار گرفت.
وي اظهار کرد: در کنار آن در شوراي راهبري مباني نظري پيوست به تفصيل بحث شد و مفاهيم کليدي پيوست نگاري مشخص و به صورت سند مصوب شد و در کنار آن با همکاري معاونت هاي ديگر شهرداري پروژه هاي ديگر احصا و در مسير پيوست نگاري قرار گرفت.
جليلي با بيان اينکه اين شورا الگوي پيشينه ندارد و ممکن است با فراز و فرودها و چالش هاي نظري و عملي همراه باشد؛ تصريح کرد: اميدواريم با همکاري و همدلي از اين فراز و فرود عبور کنيم .
وي با بيان اينکه در شوراي راهبري براي پروژه هاي مهم مشهد پيوست هاي مناسب نگاشته مي شود؛ ابراز عنوان کرد: اميدواريم ادبيات پيوست نگاري در کشور را توسعه و تصويب کنيم و به عنوان الگو به تصويب سازان و تصميم گيران و همچنين مديران اجرايي کشور ارائه نماييم.
وي در خصوص پيوست فرهنگي ميدان شهدا گفت: بر اساس گفتگوهاي صورت گرفته پيوست نگاري را براي اين پروژه مشخص شده است.
جليلي بيان کرد: بحث و کرسي هاي نظريه پردازي که در کشور سالها از فضاهاي علمي و پژهشي مطالبه شده چندان ثمره جدي در بعضي حوزه ها نداشته است؛ شايد علت آن است که بحثها در يک فضاي انزوا گويانه علمي و محيط بسته اکادميک مطرح مي شود که انگيزه جدي ولازم براي ايده پردازان ونظريه سازان بدست نمي ايد.
وي تصريح کرد: اگر ضلع مديريت اجرايي کشور خود را در تعامل و ارتباط جدي و فعال در فضاهاي پژوهشي در حوزه و دانشگاه قرار دهد تحولي در حوزه علوم انساني کشور رخ دهد.
وي گفت: انچه که در پيوست نگاري ها اتفاق مي افتد به نظر يک روزنه مناسبي براي پيوند بين فضاي حکومتي و اجرايي با فضاي فکري و نظريه پردازي است.
معاون فرهنگي و اجتماعي ضمن ابراز خوشحالي از اينکه شهرداري مشهد اين فضا را با حضور نخبگان حوزه و دانشگاه براي بحث هاي کارشناسي و راهبردي ايجاد کرد گفت: اين کار موجب رشد فضاهاي علمي و پژوهشي و ارتقا کارامدي دستگاههاي اجرايي مي شود.
در ادامه کليپ پنجاه و پنج دقيقه اي در خصوص اقدامات انجام شده طرح ميدان شهدا و بررسي معايب و امتيازات آن که توسط پيوست نگار پروژه تهيه شده بود به نمايش گذاشته شد.
شهردا مشهد که سخنران بعدي اين نشست بود با بيان اينکه تحقيق و تدريس دو مقوله جدا است؛ بيان کرد: در تدريس مدرس اهداف کلي را مشخص مي کند ولي در تحقيق محقق براي بدست آوردن نتايج لازم بايد بي طرف باشد که متاسفانه محقق و پيوست نگار طرح در اين پروژه بي طرفي را رعايت نکرده است.
وي تصريح کرد: هر محقق در ابتدا بايد يک سري فرضياتي داشته باشد که به آن لباس تحقيق بپوشاند و عيب اين تحقيق نداشتن اين فرضيات است.
وي اظهار کرد: قبل ازانقلاب اسم ميدان شهدا، ميدان مجسمه بود و اکنون هيچ هويت نظري و عملي خصوصا در مقام عمل سازه ساختماني، نمادي از شهدا در اين ميدان کار نشده است.
وي بابيان اينکه در ميدان شهدا بايد نماد شهدا ساخته مي شد؛ تصريح کرد: اين پروژه به لحاظ مضايق مالي اشتباه شروع شد و عيب هاي بسيار متعددي بر پروژه وارد است.
مرتضوي با بيان اينکه مشکل شهرداري تامين منابع است؛ افزود: با توجه به اينکه تراز پروژه صفر است اکنون اين پروژه 700 ميليارد تومان بدهي دارد.
وي با انتقاد از توسعه فضاي ميدان شهدا گفت: اگر در بافت پيراموني ميدان شهدا تصميم گيرنده بودم اجازه توسعه اين فضا را نمي دادم.
وي در ادامه گفت: در حال حاضر هيچ گونه تملک اراضي نداريم و در گذشته شهرداري تمام تلاش خود را براي رضايت مالکان در خريد اراضي کرده است.
شهردار مشهد اظهار کرد: با توجه به اينکه اين پروژه در حال حاضر 70 درصد پيشرفت داشته چه بايد کرد؟ پيشنهاد شده که طرح ميدان شدا به کاربري هاي متعدي تبديل شود، شهدا دفن شوند؛ کتيبه نماد شهدا بر ديواره هاي ميدان شهدا نصب شود، کتيبه نويسي شود و.. البته همه اين ها خوب است ولي نمي توان پروژه را متوقف کرد.
وي در خصوص پيشنهاد داده شده در مورد حذف کاربري تجاري از برج هاي شمالي و جنوبي گفت: خوب است ولي شهرداري نياز به منابع دارد.
وي در ادامه کليات پيوست را خوب ارزيابي ولي تاکيد کرد اين پيوست نيازمند اصلاح است.
مشهد بايد نماد فرهنگي ايران شود
همچنين دکتر وکيلي استاد دانشگاه و عضو شوراي راهبري در اين نشست بيان کرد: شهر مشهد چندين مکان هويتي داشته که يکي از آنها ميدان شهدا بوده است ولي اکنون درحوزه اجتماعي چه بلايي بر سر اين منطقه امده است؟
وي با بيان اينکه مردم با هويت ها زندگي مي کنند؛ گفت: مردم مشهد ميدان شهدا را جز هويت شهرشان ميدانستند که متاسفانه از آنان گرفته شد.
وکيلي با تقسيم هويت به هويت زنده و هويت مرده بيان کرد: هويت زنده يعني وقتي فرد به ميدان شهدا ميرود احساس لذت و ارامش داشته باشد اما امروز اين ميدان براي مردم مشهد هويت مرده اي است که فقط با سرعت از آن عبور مي کنند.
وي با انتقاد از سازه ديوار سيماني تيره وبلند در ميدان شهدا بيان کرد: در همه معماري ها اين سازه ها نماد خوبي به نظر نمي رسند و در واقع در ساختن پروژه ميدان شهدا مبناي نظري آکنده از آشفتگي و از خود بيگانگي وجود دارد.
وي تصريح کرد: اين سازه با هر نوع مفاهيم سنتي اعم از ايراني و اسلامي و حتي غربي و بيگانه ارتباطي ندارد و در واقع اين پروژه با کشورهاي درجه سوم هم توانايي رقابت ندارد.
عضو شوراي راهبري پيوست فرهنگي اجتماعي شهرداري مشهد در ادامه بيان کرد: اگر 100 سال ديگر اين ميدان را تحليل کنند و بگويند اين نماد ديوار بلند را بر چه مبنايي طراحي نموده اند، چه جوابي خواهيم داشت؟
وي تصريح کرد: چرا از اجراي مدل ايراني در طرح ها مي ترسيم؟ بايد به کالاي خود افتخار کنيم.
وي با بيان اينکه پروژه ميدان شهدا هيچ گونه توجيه اقتصادي و تجاري ندارد؛ اظهار کرد: هيچ کس حاضر نيست به انداره هزينه يک مغازه خيابان فرعي در اينجا سرمايه گذاري کند و اين نشان دهنده اجراي غلط اين پروژه است که بايد فکر اساسي شود.
وکيلي بيان کرد: براي حل اين مساله مدير اجراي پروژه بايد هم اکنون مباني نظري و تمام طرح هاي خود را تيم کارشناسي و مشاوران مختلف ارائه دهد.
وي در ادامه گفت: اگر دولت معتقد است که مشهد پايتخت معنوي و ملي ايران است چرا دولت سهم خود را پرداخت نمي کند؟ چرا بايد مردم پرداخت کنند؟
وي با بيان اينکه مشهد شهر اصلي ايران و مرکز تشيع جهان اسلام است؛ افزود: مشهد بايد نماد فرهنگي ايران شود و ما بايد به گونه اي اين شهر را طراحي کنيم که مشهد به شهر اسلامي، شيعي و ايراني تبديل شود.
بايد فرايند تسريع مشکلات پروژه ميدان شهدا نيز در نظر گرفته شود
در ادامه مهندس برجسته نژاد مسئول اجرايي طرح بزرگ ميدان شهدا گفت: در سال 1383 با تصميم مديريت شهري وقت با هدف بهسازي و نوسازي بافت فرسوده، ناايمن و ناکارآمد و روان سازي ترافيک، سناريو اين پروژه تعريف وعمليات اجرايي آن آغاز شد.
وي تصريح کرد: ابتدا در يک مساحت 10 هکتاري و بعد 12 هکتاري به 25 هکتار و اکنون با 35 هکتار مساحت پروژه مواجه هستيم و 70 پروژه عمراني با کاربري هاي گوناگون از پروژه هاي اداري، تجاري و مسکوني، معبر، زير گذر، ايستگاههاي آتش نشاني، قطار شهري، مسجد، حسينيه، مدرسه علميه و هر آنچه که ملزومات يک شهر است در اين محدوده قرار گرفته است.
وي اظهار کرد: مدل اجراي اين پروژه به صورت خودگردان تعريف مي شود و براي اينکه باري بر دوش مردم نداشته باشد ازعوايد پروژه هاي انتفاعي براي اجراي پروژه هاي غير انتفاعي هزينه مي شود.
مسئول اجراي پروژه عنوان کرد: امروز با پيشرفت بيش از 70 درصدي بسياري از ريز پروژه ها به بهره برداري رسيدند؛ تاکنون در حوزه تملک و اجرا 950 ميليارد تومان هزينه شده و همچنين براي تکميل طرح به 250 ميليارد تومان در حوزه اجرا و تملک نيازمنديم که جمعا پيش بيني هزارو 200 ميلياردي براي اين مگا پروژه خواهيم داشت.
وي در خصوص فرايند انتخاب اين طرح گفت: در آن زمان يک فرخوان مسابقه گونه اي برگزار و از کليه مشاورين صاحب صلاحيت و داراي رتيه براي داوري دعوت شد که در نهايت طرح کنوني برنده شد.
وي مورد نقد قرا گرفتن اين پروژه را امري طبيعي دانست و بيان کرد: اين پروژه در معرض ديد عموم بدون توقف زندگي روزمره مردم در حضور ديدگان مديران شهري و کشوري کار خود را انجام مي دهد.
وي با بيان اينکه سه سال است اين پروژه را به دست گرفته است؛ عنوان کرد: اگر نقدي بر اين پروژه وارد مي شود بايد فرايند تسريع مشکلات پروژه را به لحاظ معماري و شهرسازي، فرهنگي، اجتماعي، مذهبي و اقتصادي در نظر گرفته شود.
برجسته نژاد با اشاره به راهکارها گفت: در موافقت نامه با پيمان کار پيوست نگار، شرح خدمات و دغدغه هاي اين پروژه اعلام شد.
وي اظهار کرد: بعضي از مسائل ايراد گرفته شده مربوط به الزامات فرهنگي است که مورد مطالبه ما هم بوده است.
فياض ديگر عضو شوراي راهبري در ادامه جلسه و با بياني اندوهگين اظهار داشت: اگر شهرداري، مشهد را نتواند به عنوان يک شهر بسازد حتما اين شهر با مشکلات جدي روبرو مي شود.
وي با بيان اينکه من با بحث هاي اقتصادي مشهد آشنا هستم؛ افزود: در تمام دنيا شهرداري ها ما بين مردم و دولت ها هستند اگر شهرداري ها به دولت ها ملحق بشوند خدمات چندان مطلوبي به مردم ارائه نخواهد شد.
وي تصريح کرد: اگر شهرداري به سمت مردم بيايد و مردمي اداره شود، اين جامعه شهري با ثبات به سمت جلو پيش مي رود.
فياض با بيان اينکه اگر ساخت و سازها بر اساس مدل تئوريکي نباشد با مشکل مواجه مي شويم؛ عنوان کرد: حاشيه نشيني و ساخت و سازهاي اطراف حرم همگي تئوري دارد؛ اگر تئوري درست پيش نرود با زحمت بيشتر، بيشتر غرق و دچار مشکلات جدي مي شود.
نگاه فرهنگي در پروژه ميدان شهدا محور نبوده است!
همچنين حجه السلام نظافت استاد حوزه علميه و عضو شوراي راهبري در ادامه گفت: نگاه فرهنگي در پروژه ميدان شهدا محور نبوده است و به نظر مي رسد نگاه اقتصادي حرف اول پروژه ميدان شهدا تا کنون بوده و اين يکي از مشکلات اين طرح است.
عضو شوراي راهبري تصريح کرد: يادمان رفته است که ثروت تنها پول نيست بلکه فرهنگ، انسان ها، رضايت و … ثروت ملي ما هستند.
وي با بيان اينکه بقا با ظلم باقي نمي ماند: گفت: مردم اين محله را مجبور به کوچ اجباري کردند؛در اين پروژه انسان و رضايت شخص که شاخص مهمي است تا حدودي ناديده گرفته شد.
حجه السلام نظافت افزود، مجري اين طرح بايد از حوزه علميه مشورت مي گرفت چرا بايد حوزه هاي علميه مشهد که به عنوان دومين مرکز جهان تشيع با اجراي اين پروژه از حرم فاصله بگيرند؟
وي با بيان اينکه پروژه ميدان شهدا بايد از اين وضعيت کنوني خارج و بعد افتتاح شود، تاکيد نمود: ضروري نيست که حتما در اين دوره شوراي چهارم طرح با اشکالات موجود افتتاح شود؛ ما نبايد کار غلط را ادامه دهيم.
در پايان وحيد جليلي معاون فرهنگي اجتماعي شهردار با بيان اين که همه نخبگان و دلسوزان جامعه بر اصلاح پروژه ميدان شهدا متفق القول هستند تاکيد نمود آسيب ها، فقدان ها و مشکلات اين پروژه براي همه پذيرفته شده است.
وي افزود، سه قيد فني، حقوقي و مالي براي اصلاح اين پروژه ارائه شده است.
معاون فرهنگي و اجتماعي شهردار مشهد درتوضيح بحث فني بيان داشت: نکته اي که در بحث فني وجود دارد اين است که اگر اصلاحي پيشنهاد مي شود بايد براي اجرا قابليت فني داشته باشد.
جليلي افزود: فهرست پيشنهادات در تغيير اصلاحات کارکردي ميدان شهدا مانند موزه و … مفصل است
وي در ادامه پيشنهاد داد: شوراي راهبري پيوست فرهنگي کميته اي براي اين منظور تشکيل دهد و طرحي که پيوست نگار ارائه کرده است به عنوان پيش نويس تلقي کنند.
وي با بيان اينکه در اين جلسه درب ها باز باشد تا علاوه بر نقد، نظرات تکميلي اخذ شود؛ افزود: در يک فرصت کوتاه يک ماهه اصلاحات مربوطه با رعايت جوانب مختلف درشوراي پيوست مطرح، مصوب و اجرايي خواهد شد.