بزرگنمايي:
خراسان انلاين- روستاي چهار برج با داشتن 631
خانوار و دو هزار و چهار نفر جمعيت، بيشترين جمعيت نابينا در خراسان شمالي
را به علت يک ژن نهفته به خود اختصاص داده است.
اين ژن نهفته با قدمت 300 ساله به
دليل اعتقاد به ازدواج فاميلي بروز کرده است که با تلاش تيم‌هاي پزشکي
براي پيشگيري از نابينايي در حال حاضر 31 نفر از اهالي روستاي چهار برج
نابينا هستند. تا چند سال گذشته تعداد افراد نابينا بيش از صد نفر بوده است
و چنانچه اين بيماري ژنتيکي کنترل نمي‌شد امروز شاهد آمار بالايي از اين
بيماري ديرينه مي‌بوديم.
20 سال پيش براي يافتن علت اين
بيماري در چهار برج چندين گروه از ژاپن، انگلستان و ايران به فعاليت
پرداختند که درنهايت ژن اين بيماري با تلاش دکتر نور محمد قياسوند و
همکارانش در سال 87 کشف شد. قياسوند از پزشکان متخصصي بود که چند ماهي از
دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي به اين روستا سفر و ضمن تحقيقات پيشنهاد
تشکيل يک مرکز تخصصي را براي جلوگيري از افزايش نابينايي ارائه کرد.
وي که مسئول بخش ژنتيک و عضو
هيئت‌علمي دانشگاه شهيد بهشتي و عضو هيئت‌علمي دانشگاه ميشيگان بود در
تحقيقات خود دريافت که مشکل کروموزومي در اين منطقه وجود ندارد اما به‌نوعي
در منطقه شايع شده بود که به دليل آب و محيط نوزادان نابينا به دنيا
مي‌آيند و حتي دام‌ها نيز نابينا هستند.
همين مسئله سبب مهاجرت و معضلات
اقتصادي بسياري در منطقه شده بود و محصولات آن منطقه خريداري نمي‌شد و
همچنين باعث بيکاري افراد زيادي در اين روستا شده است.
اين پزشک متخصص پس از تحقيقات
زياد که با مشکلات بسياري همراه بود، توانست ژن عامل اين بيماري را کشف
کند. البته پيش‌ازاين بخشي از يافته‌هاي اين تحقيق در مجلات علمي متعدد به
چاپ رسيده و سبب شده بود که دو کشور ژاپن و انگلستان از اين تحقيقات
استفاده کنند.
از آن زمان با کمک دکتر قياسوند
امکان پيشگيري از اين نابينايي با انجام آزمايش تشخيصي (قبل از ازدواج و
قبل از تولد) در دانشگاه شهيد بهشتي تهران فراهم‌شد، با اين امکانات
ازدواج‌هاي پرخطر، پيش از انجام عقد شناسايي و افراد از طريق مشاوره ژنتيک
اطلاعات لازم را کسب مي‌کنند.
شايعه حيوانات نابينا
پيش از کشف اين بيماري و پيشگيري
آن، برخي از حيوانات در چهار برج نابينا متولد مي‌شدند که برخي از اهالي
اين روستا عقيده داشتند آلودگي خاک و آب سبب اين بيماري شده و يا نابينايي
اهالي روستا، روي حيوانات نيز تأثير گذاشته است.
اما پس از تحقيقات انجام‌شده مشخص
شد نابينايي حيوانات ربطي به انسان ندارد چون نابينايي بيماري مشترک بين
انسان و حيوان و قابل‌انتقال نيست، بلکه اين حيوانات همانند ديگر مناطق به
علت‌هاي مختلف نابينا به دنيا مي‌آيند و ازنظر پزشکان اين فرضيه کاملاً رد
شد.
يکي از اهالي روستاي چهار برج مي‌گويد: پيش از انجام تحقيقات توسط تيم پزشکي اين بيماري براي برخي از
جوانان روستا دغدغه شده بود به‌طوري‌که از ازدواج خودداري مي‌کردند.
مجتبي محمدي مي‌افزايد: جواناني
که در اين روستا تصميم به ازدواج مي‌گرفتند با مشاوره‌هايي که انجام مي‌شد،
آزمايش تشخيص قبل از تولد را انجام مي‌دادند.
پايان چشم‌انتظاري براي تولد نوزاد نابينا
وي مي‌گويد: از 10 سال گذشته تا
به امروز ديگر شاهد تولد نوزاد نابينا در اين روستا نبوده‌ايم و درواقع
چشم‌انتظاري براي تولد نوزاد سالم به پايان رسيده اما همچنان اهالي روستا
اين دغدغه رادارند تا شايد فرزندي نابينا متولد شود.
چشم‌انتظاري براي تولد نوزاد سالم به پايان رسيده اما همچنان اهالي روستا اين دغدغه رادارند تا شايد فرزندي نابينا متولد شود.اين
فرد چهار برجي بيان مي‌کند: به گفته پزشکان اين ژن هنوز به‌طور کامل از
بين نرفته است چون در بدن مردم روستاي چهار برج وجود دارد فقط مي‌توان
کنترل کرد تا شاهد نوزاد نابينا نباشيم.
يکي ديگر از اهالي روستاي چهار برج اظهار مي‌کند: پس از کشف علت اين بيماري براي پيشگيري از نابينايي آزمايش
به‌طور رايگان براي تمام افراد انجام مي‌شود اما برخي به دليل عدم
اطلاع‌رساني گسترده، بعد مسافت و هزينه مسافرت به تهران از انجام به‌موقع
آزمايش صرف‌نظر مي‌کردند.
صادقي مي‌گويد: تا 10 سال گذشته
در بعضي مواقع بعد از انجام آزمايش قبل از تولد و مشخص شدن نابينايي جنين و
اراده زوجين براي سقط‌جنين مبتلابه علت مشکلات خاصي زوجين موفق به
سقط‌جنين نمي‌شدند و درنتيجه علي‌رغم اين پيشرفت علمي بازهم شاهد تولد
نوزادان نابينا در روستاي چهار برج بوديم.
يکي ديگر از اهالي روستاي چهار
برج مي‌گويد: چند سالي از شايعه‌ها و حرف‌وحديث‌هايي که درباره روستاي چهار
برج مي‌گفتند راحت شده‌ايم و رفت‌وآمدها به روستا و حتي ازدواج‌ها راحت
انجام مي‌شود.
جهاني اظهار مي‌کند: پيش‌ازاين
هيچ‌کسي حاضر نبود با دختر و پسري از روستاي چهار برج وصلت کند اما الآن با
روستاهاي هم‌جوار رفت و آمد داشته و شاهد ازدواج‌هاي زيادي هستيم.
وي مي‌افزايد: تفکر اينکه چهار
برج روستايي با آب‌وهواي آلوده است کاملاً برطرف شده، اگر تيم پزشکي به اين
روستا سفر نمي‌کرد علاوه بر اينکه آمار نابينايي بالا مي‌رفت به لحاظ
اقتصادي تمام مردم اين روستا به فلاکت مي‌افتادند چون هيچ‌کسي حاضر به خريد
از محصولات ما نبود حتي آب چهار برج را استفاده نمي‌کردند.
نابينايي در «چهار برج» ژنتيکي است
رئيس دانشگاه علوم پزشکي اسفراين
اظهار مي‌کند: نابينايي در روستاي چهار برج ژنتيکي است و با توصيه‌هايي که
براي انتخاب همسر و به خصوص در بين فاميل انجام مي‌شود طي چند سال گذشته
آمار تولد نوزادان نابينا کم شده است.
در حال حاضر مسن‌ترين فرد نابينا در چهار برج 56 ساله که داراي دو فرزند سالم و کم سن ترين 10 ساله است.عباس
نيک‌روش مي‌گويد: خوشبختانه با مشاوره‌ها و آزمايش ژنتيکي که انجام مي‌شود
آخرين نوزاد نابينايي که اهل چهار برج بود در سال 86 در تهران متولد شد.
پدر و مادر اين کودک از اهالي روستاي برج هستند.
نيک‌روش مي‌افزايد: در حال حاضر مسن‌ترين فرد نابينا در چهار برج 56 ساله، داراي دو فرزند سالم و کم سن ترين 10 ساله است.
وي تصريح مي‌کند: بر اساس
تحقيقات، روستاي چهار برج تنها منطقه‌اي در ايران است که اهالي آن داراي
چنين بيماري بودند و نمونه آن در جاي ديگري مشاهده نشده و همين امر سبب
معروفيت اين روستا در کشور شده است.
رئيس دانشگاه علوم پزشکي اسفراين
بيان مي‌کند: اهالي روستاي چهار برج از نژاد کرمانج هايي هستند که مهاجرت
کرده‌اند. براي بررسي علت اين بيماري و يا اينکه اهالي ديگري در خارج از
ايران دچار چنين بيماري هستند بايد بررسي دقيق‌تر در زادگاه اوليه آنان
صورت گيرد.
نيک‌روش مي‌گويد: بر اساس
گفته‌ها، زادگاه اوليه کرمانج در غرب کشور، آذربايجان غربي يا ترکيه بوده
که براي علت اين بيماري بايد در آن منطقه‌ها جست‌وجو کرد.
وي عنوان مي‌کند: پس از مشاوره
ژنتيک و ازدواج چنانچه با آزمايش مشخص شود فردي داراي جنين نابينا است قبل
از چهارماهگي مجوز سقط داده مي‌شود.
اين مسئول درباره شايعه حيوانات
نابينا در چهار برج مي‌گويد: فرم نابينايي در حيوانات با انسان کاملاً
متفاوت است، موضوع نابينايي حيوانات در روستاي چهار برج در سال 70 مطرح بود
که پس‌ازآن ارتباط آن با انسان رد شد.
تأسيس دانشکده علوم پزشکي اسفراين
رئيس دانشگاه علوم پزشکي اسفراين
بابيان اينکه دانشکده علوم پزشکي اسفراين به‌زودي افتتاح مي‌شود، مي‌گويد:
با تأسيس اين دانشکده و تجهيز آزمايشگاه ژنتيک، خدماتي همچون مشاوره ژنتيک و
شناسايي ناقلان به ساکنان روستاي چهار برج داده مي‌شود.
نيک‌روش اظهار مي‌کند: با تأسيس
اين دانشکده مي‌توان خدمات ژنتيک را دقيق‌تر ارائه بدهيم به‌طوري‌که با
مشاوره، جوانان روستاي چهار برج بتوانند ازدواج خويشاوندي داشته باشند.
وي مي‌افزايد: پس از تأسيس
دانشکده علوم پزشکي اسفراين به‌تدريج علاوه بر اهالي چهار برج به تمام
افراد روستاهاي مجاور آن نيز آزمايش و مشاوره ارائه خواهد شد.
ارائه خدمات خاص به نابينايان
معاون توان‌بخشي بهزيستي خراسان شمالي هم درباره خدماتي که به نابينايان روستاي چهار برج و تمام نابينايان استان
ارائه مي‌شود، مي‌گويد: نابيناها همانند تمام مددجويان بهزيستي پس از تشکيل
کميسيون پزشکي نسبت به نوع نابينايي که ضعيف و يا شديد باشد از خدمات خاص
بهره‌مند مي‌شوند.
سارا براتي مي‌گويد: بهزيستي به
نابينايان براي هزينه درمان، مناسب‌سازي منزل، مناسب‌سازي محل کار، معرفي
به بيمارستان، هزينه مدرسه و دانشگاه خدمات ارائه مي‌دهد.